Бизнес ривожига хизмат қиладиган реклама йўналишининг ўзи ҳам бир бизнес. Соҳадаги харажат ва даромад рақамлари қандай? Ўзбекистон бозорида дижитл рекламаларга жой борми? Саволларга Business Class'нинг навбатдаги сонида “Chillachi”, “Ocard” ва “Samsung” рекламалари ижодкори – “Borisov & Irisov” компанияси мисолида жавоб оламиз.
Таъсирчан ва эффектив реклама ишлаб чиқариш бугун алоҳида фаолият соҳасига айланган. Биз бу соҳа билан “Borisov & Irisov” компанияси мисолида танишдик.
Компания таъсисчиларидан бири Максим Борисов бу бизнесга кириб келиш тарихи ҳақида шундай ҳикоя қилади:
“Хўш, бу соҳага қандай келиб қолдим? Мен ўйинлар яратишни хоҳлардим, доимо компютер ўйинларига қизиқардим. Бир куни диск сотиб олиб, унинг ёрдамида ўйин ярата оламан деб ўйладим. Аммо маълум бўлишича, бу 3D Max дастури экан. Ҳаммаси ўша пайтда бошланган. Мен ўзим учун 3D оламини кашф қилдим ва у билан астойдил шуғуллана бошладим. Ўзбекистонда биринчи бўлмаса ҳам, лекин биринчилардан бўлиб графика билан шуғуллана бошлаганман.
Дадам иккимиз болалар, мактаб ўқувчилари ва асосан корейс аудиторияси билан ишлардик, улар учун видеолар тайёрлардик. Шундай тадбирлар орқали ҳозирда режиссёр ва операторимиз ҳисобланмиш Баҳодир Йўлдошев билан учрашиб қолганман ва у билан биргаликда ишлай бошладим”.
“Ғоя учун пул тўлаш – Ўзбекистон учун ҳали янгилик”
Суҳбатдошимизнинг айтишича, рекламани олишда энг муҳими ва қимматлиси бу – ғоядир.
“Ўзбекистонда биз ҳали ғоя учун пул тўлашга ўрганмаганмиз. Реклама тайёрлашда энг қийини бу яхши ғоя ва уни тўғри тасвирга олиш бўлса керак деб ўйлайман.
Биз суратга олган барча реклама роликларининг 99,9 фоизини мен ёзганман ва режиссёр ҳам ўзим. Заводда ёки бирор офисда 9 дан 6 гача ишланса, мен эса 24/7 ишлайман, яъни миям умуман дам олмайди. Ғояларни ҳар доим ўйлаб юришга ҳаракат қилганим сабабли, қизиқарли роликлар пайдо бўлади”.
“Ўзбекистонни жуда яхши кўраман…”
“Мамлакатни тарк этиш учун жуда кўп имкониятлар бўлган. Мисол учун, хонанда Нюшанинг клипини суратга олганимиздан сўнг, Россияга кўчиб ўтиш таклифи келиб тушган. Ўшанда мен бу таклифни рад этдим. Ўзбекона меҳмондўстлик, ўзбекча мулоқот, ҳар доимги ҳурматни бошқа мамлакатларда кўрмаганман. Мен ватанпарвар инсонман. Бу юртни жуда яхши кўраман. Мен уни ҳукумат учун эмас, бу ердаги баъзи одамларнинг яхши ва ёмон ишлари учун эмас, шунчаки яхши кўраман. Ўзбекистон – жуда ажойиб миллат, ажойиб тарих, урф-одатлар ва анъаналардир”.
Chillachi, Havas ва Ocard: машҳур компаниялар учун тайёрланган реклама роликлари
Artel компанияси учун кондиционерлар ҳақида реклама кампаниясини ўтказдик. Кондиционерни номлаш масаласи кўндаланг турарди. Шунда мен чиллани, совуқни ўлдирувчи, йўқ қилувчи маъноларида кондиционерни “Чиллачи” деб аташга қарор қилдим. Одамлар кондиционернинг ўзбекча таржимаси “Чиллачи” бўлса керак деб ўйлай бошлади.
Havas компаниясини ҳамма билса керак, бренд ранги яшил бўлган супермаркетлар тармоғи. Ўша йили “Матрица”нинг янги қисми чиққан, Havas'га эса реклама ролиги керак. Ана насиба, юлдузлар бир-бирига туташди: “Матрица” ва Havas бирга бўлиши керак деб ўйладим. Ролик яхши чиқиши учун Азиз ака билан сценарийни 5 минг марта қайта-қайта кўриб чиқдик. Биз ҳар битта деталга эътибор беришга урингандик.
Танилиб улгурганимиз учун бизга жуда ажойиб лойиҳани топширишди – “Ocard”. Унда Муродхон Назаров бош ролни ижро этди. Муродхон ака рекламамизда рол ўйнашга қандай рози бўлганини ҳамма сўрайди. Биз у билан гаплашганимизда у: “Мен рекламаларда рол ўйнамайман, бу менга керак эмас. Лекин менга ғоя ёқди”, – деб айтди. Суратга олиш ишлари деярли икки кун давом этган. Катта муаммоларга дуч келдик: трюкларни бажаришда улкан тўсиқлар турарди. Ўзбекистонда бунақанги даражадаги каскадёрлар йўқлигини ҳамма билса керак.
Яна такрор айтаман, ҳамма ишлар ички кучлар ёрдамида қилинган, ҳеч ким ҳеч қаердан таклиф қилинмаган. Лойиҳа жуда қизиқ бўлиб чиқди. Шунинг учун кўпроқ ишонч, кўпроқ позитив, маҳаллий ишчилар, мутахассислар кўпроқ бўлиши керак. Нега бу ерда имконият берилмайди, тушунмайман. Зўр иш қилиш учун бировни таклиф қилиш керак эмас. Шу ерда ўргатинг, таълим беринг, буни қандай қилишни кўрсатинг ва улар буни бажаришади. Одамлар бу лойиҳалар Ўзбекистонда маҳаллий мутахассислар томонидан амалга оширилаётгани ва ҳеч қандай “аутсорс” бўлмаганини тушуниши керак”.
Business Class лойиҳасининг асосий эътибор қаратадиган жиҳатлари – бу бизнесдаги рақамлардир. Бошлаб олиш учун қанча сармоя кетади, харажатлар ва албатта, бу бизнесдан қанча даромад кўриш мумкин деган барча саволларга жавоб олишга уриндик. YouTube'да видеони тўлиқ томоша қилинг ва изоҳ қолдиринг. Энг қизиқарли ва креатив изоҳ эгаси деб топилган 1 кишига dji Osmo Mobile 3 (stabilizer) тақдим этилади. Конкурсда 2022 йилнинг 3 июнига қадар ёзилган изоҳлар иштирок этади.
Business Class бизнесни ичкаридан кўрсатишда давом этади. Бизни кузатиб боринг, бир-биридан қизиқ компаниялар ҳали олдинда.
Ижодий жамоа:
Элдор Абдулвоҳид
Нуриддин Нурсаидов
Иброҳим Саматов
Афзалбек Муҳаммаджонов
“Borisov & Irisov” билан алоқа:
Telegram: +998 90 320 00 31, +998 90 990 32 23
