Ҳибсга олингандан кейинги кун Россия Ташқи ишлар вазирлиги Гершкович билан консуллик даражасидаги учрашувга рухсат беришни ваъда қилган, аммо ҳозирча у тақдим этилмаяпти.
Россияда жосусликда айбланиб ҳибсга олинган The Wall Street Journal газетасининг америкалик мухбири Эван Гершкович билан консуллик даражасида учрашишга рухсат берилмаяпти, дея маълум қилди Оқ уй Миллий хавфсизлик кенгаши расмий вакили Жон Кирби 3 апрел, душанба куни.
«Доимий» уринишларга қарамай, учрашиш бўйича ҳаракатлар муваффақиятсиз тугаяпти, деди Кирби. Унга кўра, Гершкович ишини ҳамма, жумладан, АҚШ президенти Жо Байден ҳам диққат билан кузатиб бормоқда. «Биз Эванни уйига қайтариш учун қўлимиздан келганини қиламиз», деди Кирби ва Вашингтон «мухбир ҳибсда эканлигини билганидан бери қаттиқ ҳаракат қилаётганини» таъкидлади.
Россия Ташқи ишлар вазирлиги расмий вакили Мария Захарова Гершкович ҳибсга олинганининг эртасига журналист билан консуллик даражасида учрашишга рухсат берилишини маълум қилганди. «Бизнинг ички тартиб-қоидаларимизга кўра, албатта, бундай рухсат берилади», деди у. Бу ҳақда Россиянинг БМТдаги доимий вакили Василий Небензя ҳам маълум қилди. «Ўйлайманки, консуллик ва дипломатик анъаналарга кўра, учрашув тақдим этилади, лекин қайси босқичда ва қачон, мен билмайман – буни Москва расмийлари ҳал қилади», — деди Небензя.
Журналистларнинг Давлат департаменти нега Гершковичнинг ҳибсга олинишини ҳалигача ноқонуний деб эълон қилмагани ҳақидаги саволига, Кирби Давлат департаменти ички протоколларини сабаб сифатида келтирган.
«Давлат департаментида ҳибсга олинганларни таснифлаш жараёни бор ва улар бунинг устида ишламоқда. Улар америкаликларнинг хорижда ҳибсга олинишини алоҳида кўриб чиқади ва уларни ноқонуний деб таснифлаш керакми ёки йўқми деган қарорга келади. Улар ишлаяпти. Бунинг устида жуда қаттиқ ҳаракат қилишаётганини биламан. Мен бу борада аниқ муддатларни айта олмайман», деди Кирби.
30 март куни Россия «ФСБ» Гершковичнинг АҚШ ҳукумати фойдасига жосуслик қилганликда гумонланиб ҳибсга олинганини эълон қилди. Россия махсус хизмати маълумотларига кўра, «Америка томони кўрсатмаси бўйича у Россия ҳарбий-саноат мажмуаси корхоналаридан бирининг фаолияти тўғрисида давлат сирини ташкил этувчи маълумотларни тўплаган». Шу куни Лефортово суди журналистни май ойи охиригача ҳибсга олди. WSJ барча айбловларни рад этди ва Геркшовични озод этишни талаб қилди.
3 апрел куни Гершкович билан учрашиш учун «Лефортово» тергов ҳибсхонасига Москва Жамоатчилик кузатув комиссияси (ЖКК) аъзолари ташриф буюрди. «Унинг «Лефортово»да сақланиши бўйича шикояти йўқ. Яхши аҳволда, суҳбат давомида жуда кўп ҳазил қилди», - деб хабар берди комиссия. ЖКК вакиллари қўшимча қилишича, Гершковичнинг тергов изоляторида овқатланиши «белгиланган стандартларга мос келади».
Гершкович ҳибсга олинганидан кейин Оқ уй ва АҚШ Давлат департаменти Россиядаги барча америкаликларни мамлакатни тарк этишга чақирди. АҚШ президенти Жо Байден, Европа Иттифоқи расмийлари, дунёнинг 30 дан ортиқ йирик оммавий ахборот воситалари Эван Гершковични озод этишни талаб қилди.
