Иқтисодиёт | 21:21 / 06.10.2025
12406
3 дақиқада ўқилади

Хитой Трампга Америка иқтисодиёти учун 1 триллион доллар сармояни таклиф қилди

Бунинг эвазига сўнгги ўн йилликда миллий хавфсизлик нуқтаи назаридан киритилган Хитой компаниялари фаолиятига қўйилган чекловларни олиб ташлашни талаб қилмоқда.

Фото: Reuters

Хитой вакиллари АҚШ билан савдо музокараларида Америка иқтисодиётига улкан миқдорда, аммо маълум шартлар асосида сармоя киритишни таклиф қилди. Улардан бири - сўнгги ўн йилликда миллий хавфсизлик нуқтаи назаридан киритилган Хитой компаниялари фаолиятига қўйилган чекловларни олиб ташлаш.

Сентябр ойида Мадридда бўлиб ўтган делегациялар учрашувида TikTok ижтимоий тармоғининг АҚШда ишлашини давом эттириш бўйича келишувга эришилган эди. АҚШ савдо вакили Жеймисон Грир сўзларига кўра, томонлар «Хитой компаниялари учун Қўшма Штатлардаги сармоявий муҳитни» ҳам муҳокама қилган.

Хитой савдо вакили Ли Ченган сўзларига кўра, АҚШ «инвестициялар учун тўсиқларни камайтириш ва савдо-иқтисодий жабҳада тегишли ҳамкорликни илгари суриш ҳақида гап кетганда, Хитой билан биргаликда бир мақсад сари ҳаракат қилишга тайёрлигини» билдирган.

Бир неча кундан кейин Хитой раиси Си Жинпинг президент Доналд Трамп билан телефон орқали суҳбатда «Хитой компаниялари Америкага сармоя киритиши» учун тегишли шароитлар яратиш зарурлигини таъкидлаган. Бу шартлар орасида Хитой компанияларининг АҚШда амалга ошириши мумкин бўлган битимларга нисбатан миллий хавфсизлик соҳасидаги чекловларни бекор қилиш ҳам бор, деди Bloomberg агентлигига ушбу таклифлар билан таниш бўлган одамлар.

Уларнинг сўзларига кўра, бундай қадамни жорий йил бошида Хитой вакиллари 1 триллион долларга баҳолаган кенг кўламли инвестициялар пакетига киритиш таклиф қилинмоқда. Ҳозир гап қандай суммалар ҳақида кетаётгани номаълум. Аммо Пекин, шунингдек, АҚШда қурилган Хитой заводлари ўз эҳтиёжлари учун олиб кирадиган маҳсулотлар импортига божларни камайтиришни талаб қилмоқда.

АҚШ бир неча йилдан бери Хитойнинг иқтисодий ривожланишини турли йўналишларда чеклашга ҳаракат қилмоқда, бунинг учун хавфсизлик соҳасидаги воситалардан фойдаланмоқда. Масалан, ўтган ўн йилликда Вашингтон АҚШда Huawei телекоммуникация компанияси маҳсулотларидан ҳар қандай фойдаланишни тақиқлади ва унга қарши санкциялар киритди, шунингдек, бошқа мамлакатларни эмбаргога қўшилишга ишонтирди. Хитойликлар учун АҚШда активларни қўшиб олиш ва сотиб олиш бўйича чекловлар мавжуд. Ташқи йўналишда Вашингтон Хитойга юқори технологияли чиплар, жумладан, сунъий интеллект учун чиплар сотишни чеклади.

Хитой «Америка билан келишувларда мунтазам равишда алдайди», деди Вакиллар палатасининг Хитой бўйича махсус қўмитаси раиси, республикачи Жон Муленаар. У инвестициялар бўйича чекловларни юмшатишдан қайтарди:

«Хитой ўнлаб йиллар давомида ўз бозори ва компанияларидан бизга қарши фойдаланган ва биз бу компанияларга иқтисодиётимизга кенгроқ кириш имконини беролмаймиз», деди у.

Тайёрлаган:  Сардор Юсупов

Мавзуга оид