Qirg‘izistondagi saylovlar: Japarovga sodiq nomzodlar deyarli barcha okrugda g‘alaba qozondi

Yakshanba kuni, 30 noyabrda o‘tgan Qirg‘iziston parlamenti — Joqorg‘u Keneshga muddatdan oldingi saylovlarning dastlabki natijalariga ko‘ra, mamlakat amaldagi prezidenti Sadir Japarov tarafdorlari g‘alaba qilmoqda. Bu haqda Reuters agentligi xabar berdi. Qancha mandat aniq ular qo‘liga o‘tayotgani esa aniqlashtirilmagan.

Mahalliy «Kaktus» nashri ma’lumoticha, mahalliy vaqt bilan soat 19:00 da saylovda qatnashish ko‘rsatkichi 34 foizdan biroz oshiq bo‘lgan. Qirg‘iziston Markaziy saylov komissiyasi (MSK) ma’lumotlariga tayanib, Reuters yozishicha, dastlabki ma’lumotlarga ko‘ra, «Japarov ittifoqchilari bir nechta o‘rindan tashqari barcha o‘rinlarni qo‘lga kiritgan». 24.kg yangiliklar portali esa 90 o‘rindan 50 tasi avvalgi chaqiriq deputatlariga tegishli bo‘lishi mumkinligini qayd etdi.

Bu bilan birga, nomzodlarning katta qismi mustaqil tarzda ko‘rsatilgan, qirg‘iz OAV e’lon qilayotgan dastlabki deputatlar ro‘yxatlarida faqat ularning to‘liq ism-shariflari keltirilgan.

Parlamentning o‘zini o‘zi tarqatib yuborish to‘g‘risidagi qarori 25 sentabr kuni qabul qilingan edi. Sabablardan biri sifatida saylovlarni muddatdan oldin o‘tkazish istagi ko‘rsatilgan — chunki rejaga ko‘ra ular 2026 yil noyabrida, prezident saylovlaridan ikki oy oldin bo‘lib o‘tishi kerak edi. Deputatlar bunday qisqa muddat orasida ikki yirik siyosiy voqea o‘tkazilishi siyosiy beqarorlikka olib kelishi mumkinligini ta’kidlagan.

Muddatdan oldingi saylovlar foydasiga keltirilgan yana bir omil — 2025 yil iyunida prezident tomonidan imzolangan saylov qonunchiligidagi o‘zgarishlar. Avvalgi tartibga ko‘ra, 90 deputatning 36 nafari bir mandatli okruglardan saylanar, qolgan 54 nafari esa partiyaviy ro‘yxatlar bo‘yicha aniqlanardi. Endi esa mamlakat 30 ta saylov okrugiga bo‘lingan, har bir okrugdan uchtadan deputat saylanadi, ular orasida kamida bir nafari ayol kishi bo‘lishi shart.

Hokimiyat saylovlarda partiyaviy tizimdan deyarli voz kechishni «siyosiy korrupsiyaga qarshi kurashish, amaldagi saylov tizimi kamchiliklarini bartaraf etish va fuqarolarning xalq vakillariga bo‘lgan ishonchini oshirish» bilan izohladi.

Saylovlardan bir hafta oldin Qirg‘iziston huquqni muhofaza qilish idoralari muxolifat vakili va sobiq prezident Almazbek Atambayevning ayrim tarafdorlarini qo‘lga oldi. Ushlanganlar orasida muxolifatchi «Sotsial-demokratlar» partiyasi a’zolari Temirlan Sultanbekov va Ermek Ermatov, sobiq prezidentning o‘g‘li Qodirbek Atambayev va boshqalar bor.

Qirg‘iziston Ichki ishlar vazirligi bayonotiga ko‘ra, ushbu shaxslar «parlament saylovlari natijalari e’lon qilinganidan so‘ng respublikada bir qator mitinglar uyushtirib, ommaviy norozilik haqida tasavvur uyg‘otish»ni rejalashtirgan.