Xalqning munosib hayot kechirishi uchun o‘tkazilayotgan islohotlarning mazmun-mohiyatini aholiga va jahon jamoatchiligiga to‘g‘ri, tezkor, xolis va to‘laqonli yetkazib berishda ommaviy axborot vositalari, ayniqsa, davlat axborot xizmatlarining samarali faoliyati muhim ahamiyatga ega. Axborot xizmati davlat organlari va fuqarolar o‘rtasidagi muloqotni amalga oshiruvchi ko‘prik vazifasini bajaradi. Davlat organi va xalq o‘rtasidagi muloqot qanchalik yaxshi ta’minlansa, davlat organlariga bo‘lgan ishonch va hurmat shunchalik ortadi, deb hisoblaydi Prezident Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi direktori o‘rinbosari Saida Mirziyoyeva.
28 may kuni Toshkentdagi Hyatt Regency mehmonxonasida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi tomonidan «OAV sohasida milliy qonunchilikni yanada takomillashtirishning dolzarb masalalari» mavzusida respublika konferensiyasi tashkil etildi. Anjumanda qonun ijodkorlari, xalqaro nodavlat tashkilotlar va elchixona vakillari, mutasaddi tashkilot rahbarlari hamda OAV xodimlari ishtirok etdi.
Unda nutq so‘zlagan Saida Mirziyoyeva O‘zbekiston matbuotining nega to‘rtinchi hokimiyat darajasiga ko‘tarila olmayotganiga e’tibor qaratib, bunga vazirlik va idoralar rahbarlarining matbuot kotibi yoki axborot xizmatlariga e’tiborsiz munosabatini asosiy sabab qilib ko‘rsatdi.
«Bu holatlarga barham berish maqsadida joriy yilning fevral oyida «Axborot sohasi va ommaviy kommunikatsiyalarni yanada rivojlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida» gi Prezident Farmoni imzolandi. Agentlik zimmasiga yana bir muhim, davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlarining axborot xizmatlari faoliyatini yanada rivojlantirish va bu boradagi normativ-huquqiy hujjatlarni takomillashtirish vazifasi ham yuklatilgan.
O‘rganishlar shuni ko‘rsatadiki, sohadagi asosiy muammo bugungi kunda yagona davlat axborot siyosati to‘g‘risidagi konseptual hujjatning mavjud emasligidir. Hozirda ushbu hujjat tayyorlanmoqda, ammo uni amalga oshiruvchi axborot xizmatlarining faoliyati kun talabiga javob beradimi? Ularning ishini faollashtirish uchun nima to‘siq bo‘lyapti?», — deya savol bilan anjuman ishtirokchilariga yuzlandi Mirziyoyeva.
Agentlik direktori o‘rinbosarining ta’kidlashicha, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar hokimliklarida axborot xizmatlari faoliyati deyarli olib borilmayapti.
«Ish hajmining ko‘pligi va qo‘shimcha vazifalar yuklatilishi sababli axborot xizmatlari qoniqarsiz ahvolda. 10dan ortiq respublika darajasidagi davlat idoralarida va 200ga yaqin tuman/shahar hokimliklarida haligacha axborot xizmati yo‘lga qo‘yilmagan. Davlat tashkilotlarida axborot xizmatiga yetarlicha shtat birligi ajratilmaganligi sababli faoliyat sust olib borilyapti, ularning mavqeyi past. Ko‘pgina davlat organlarining rahbarlari bu masalaga jiddiy e’tibor qaratmayapti, shtatlar malakali mutaxassislar bilan to‘ldirilmagan, moddiy-texnik baza yaratilmagan. Davlat organlarining veb-saytlari, ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalari, mobil messenjerlar orqali tezkor axborot tarqatishlari oqsamoqda. Davlat idoralarining internetdagi sahifalarida foydalanuvchilar soni nihoyatda kam. Ularning veb-saytlariga kiruvchilarning umumiy soni 400 ming, ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalariga murojaat qiluvchilar 150 ming, Telegram messenjeridagi kuzatuvchilari 300 ming nafardan oshmaydi. O‘zbekistonda internetdan foydalanuvchilar 20 milliondan yuqoriligini hisobga olsak, bu ko‘rsatkich juda past», — deya ta’kidlagan u.
Natijada fuqarolar yangiliklarni xorijiy manbalardan olishga, o‘z murojaatlarini chet el OAV orqali chiqarishni afzal ko‘rishi anjumanda alohida qayd etildi.
Saida Mirziyoyeva davlat organlari o‘z faoliyatini samarali yo‘lga qo‘ymoqchi bo‘lsa, ommaviy axborot vositalari bilan faol muloqot olib borishi talab etilishini bildirib, buning uchun axborot xizmatlari ishini tubdan o‘zgartirish kerakligini aytdi. Bu borada bir necha vazifalar belgilab olindi:
Davlat organlarining axborot sohasidagi faoliyatini muvofiqlashtirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi yagona davlat axborot siyosati konsepsiyasini qabul qilish lozim. Bu hujjat davlat idoralarining axborot sohasidagi majburiyat, vazifa va vakolatlarini belgilab beradi.
«Davlat hokimiyati va boshqaruvi, xo‘jalik boshqaruvi organlarining jamoatchilik bilan aloqalarini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi Prezident Qarorini qabul qilish taklifi ilgari surilmoqda. Qaror loyihasi ishlab chiqilgan va jamoatchilik muhokamasiga qo‘yildi. Axborot xizmati vakillarining vazifalari, vakolatlari, majburiyatlari, matbuot kotiblarining tashkilotdagi o‘rni va maqomi, moddiy-texnik va moliyaviy ta’minoti, shart-sharoitlari, malaka oshirish imkoniyatlari tubdan yaxshilanib, huquqiy jihatdan kafolatlanadi. Jumladan, matbuot kotibining maqomini oshirish, uni davlat organi rahbarining maslahatchisiga aylantirish, ish haqi, transport va tibbiy xizmat borasida rahbar o‘rinbosariga tenglashtirish rejalashtirilmoqda.
O‘zbekistonning imiji va nufuzini xalqaro maydonda oshirish bo‘yicha mutlaqo yangi mexanizm yaratish, ya’ni respublikaning chet eldagi elchixonalari va diplomatik vakolatxonalarida mavjud press-attashelarni axborot ishi bo‘yicha maslahatchiga o‘zgartirish bo‘yicha taklif kiritilmoqda. Loyihada axborot xizmatining vazifalari aniqlashtirilgan, ya’ni bunda veb-saytni yuritish, OAV uchun tadbirlar tashkil etish kabi umumiy vazifalar qatorida, tashkilot imijini yaratish va rivojlantirish, jamoatchilik fikrini o‘rganish, ijtimoiy so‘rovnomalar o‘tkazish belgilangan. OAV va internet tarmog‘ida e’lon qilingan, rezonansga sabab bo‘layotgan chiqishlarga tezkor va aniq munosabat bildirish ham qo‘shilmoqda.
Axborot xizmatlari davlat organlari va boshqa tashkilotlarning markaziy apparati, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyat hokimliklarida kamida 4 nafar, davlat organlari va boshqa tashkilotlarning bo‘ysunuvidagi idoralar va hududiy boshqarmalari, tuman /shahar hokimliklarida kamida 2 nafar shtat tashkil etilishi belgilanmoqda. Shuningdek, keyinchalik davlat mukofotlariga tavsiya etish va taqdirlash maqsadida axborot xizmatlari faoliyatini baholash mezonlari va reyting tizimi ham ishlab chiqiladi.
O‘zbekiston jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universitetida jamoatchilik bilan aloqalar bo‘yicha yangi fakultet va matbuot kotibi tayyorlash bo‘yicha magistratura yo‘nalishi tashkil etish rejalashtirilmoqda. Axborot xizmatlari rahbarlari va xodimlari malakasini muntazam oshirib borishga oid zamonaviy tendensiyalar va bilimlarni yetkazib berish maqsadida Prezident huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasida har ikki yilda bir marotaba malaka oshirish kurslarini tashkil etish rejalashtirilgan.
