Qishloq xo‘jaligini raqamlashtirish: kerakmi yoki yo‘q?

O‘zbekiston fermerlari uchun innovatsiyalar: 2018 yil yangiliklari

Eksportchilar uchun imtiyozlar, fermerlar uchun maxsus sharoitlarni yaratish va O‘zbekistonning yuritayotgan tashqi siyosati, qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining eksport hajmi oshishiga olib keladi. Xo‘sh, o‘zbek fermerlari bundan foyda ko‘rishadimi?

Agfunder venchur platformasi ma'lumotlariga ko‘ra, agro ishlab chiqarish startaplariga kiritiladigan investitsiyalar yildan-yilga oshib bormoqda. 2017 yilda biotexnologiyalar, fermer xo‘jaliklarini rivojlantirish va avtomatizatsiyalash, fermerlar uchun savdo shoxobchalari, bioenergetika va biomateriallar, yangi nav mahsulotlarni o‘stirish kabi yo‘nalishlarga 4,2 milliard dollar investitsiyalar yo‘naltirilgan. Yildan-yilga bu sohaga investitsiyalar kiritish oshib bormoqda.

Rivojlangan davlatlardagi fermer xo‘jaliklari IT-texnologiyalar va innovatsiyalarni o‘z sohalariga aktiv targ‘ib qilib kelishmoqda. Bu - turli datchiklar, sun'iy yo‘ldoshlardan olinadigan ma'lumotlar va mobil ilovalardir. Ular yordamida urug‘larni ekish, sug‘orish, chopiq qilish va aniq bir daladagi hosilni yig‘ib olish uchun eng qulay vaqt aniqlanadi. Texnologiyalar yetkazib berishning optimal marshrutini tanlash yoki meva va sabzavotlarning chirib ketishining oldini olish maqsadida omborlardagi haroratni kuzatib borishni ta'minlaydi. Ular yordamida fermerlar xaridorlar bilan bevosita muloqotni yo‘lga qo‘yadilar, yangi bozorlarga chiqadilar va oldindan buyurtmalar oladilar.

Bu qanday ishlaydi?

Aytaylik, fermer uzoq yillardan beri bodring o‘stirib keladi, mahsulotini eksportchilarga ulgurji narxda sotadi va yangi mavsumga tayyorgarlik ko‘rishni boshlaydi. Datchiklar va mobil ilova yordamida u keyingi yil qaysi qishloq xo‘jalik mahsulotiga talab ko‘proq bo‘lishini aniqlashi va aynan shu mahsulotni o‘z dalasida o‘stirishi mumkin. Agar dalasi ushbu mahsulot yetishtirishga mos kelsa, internet orqali investor topishi va yangi mahsulotni o‘stira boshlashi mumkin. Bu mahsulotga bo‘lgan talab yuqoriligi tufayli fermerning sotuvdan bo‘lgan daromadi ancha yuqori bo‘ladi. Bundan tashqari tayyor savdo bozorlari va aniq xaridorlardan kelib tushadigan talablar ham mavjud bo‘ladi. Fermerda eksportchi bilan savdolashish ehtiyoji qolmaydi, faqatgina yaxshi narx beradigan xaridorni tanlashning o‘zi kifoya bo‘ladi. Marketpleyslar optimal logistika zanjirini topish, shartnoma tuzish va yangi buyurtmalar olish imkoniyatini beradi.

Bu agro ishlab chiqarish sektorida texnologiyalarni qo‘llashning atigi bir misolidir. Hozirda agrostartaplarga investitsiyalarni aktiv jalb etayotgan davlatlar — AQSh, Xitoy, Hindiston, Kanada, Isroil hisoblanadilar. Bunda investorlar doimo yangi bozorlarni qidirishadi. O‘zbekistondagi keng imkoniyatlarni inobatga olib, ushbu sohani rivojlantirish mumkin va shartdir.

Hozirda ko‘plab fermer xo‘jaliklari o‘z mahsulotlarini arzon narxlarda eksportchilarga sotishadi. Chunki ularda logistika masalalarini o‘rganish, eksport-import shartnomalarni rasmiylashtirish va yangi bozorlarni qidirishga ishtiyoq yo‘q. Bu fermerlar uchun daromad keltiradimi? Ha, agar fermerni olayotgan daromadi qoniqtirsa. Ko‘proq foyda ko‘rmoqchi, savdo hajmini oshirmoqchi, yangi xaridorlarni topmoqchi bo‘lganlar nima qilishlari lozim?

O‘zbekistonlik fermerlar uchun texnologiyalar

18-19 oktabr kuni Toshkentda yangi Ferma.uz marketpleysi taqdimoti bo‘lib o‘tadi. Bu - qishloq xo‘jalik sohasidagi, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari eksportchilari va iste'molchilarini, shuningdek o‘rtaga tushuvchilarni birlashtiruvchi O‘zbekistondagi birinchi elektron savdo platformasi bo‘ladi.

Loyihani ishga tushirish, Rossiya va O‘zbekiston o‘rtasidagi Birinchi o‘zaro hamkorlik Forumi doirasida o‘tkaziladi.

Ferma.uz platformasiga quyidagilar kiradi:

• Bozorni analiz qilish uchun vositalar;
• Bazada mavjud talabgor xaridorlarni qidirish;
• Takliflar summasi va optimal narx bo‘yicha tartiblash;
• Kelishuvni onlayn rejimda muhokama qilish imkoniyati;
• Kelishilgan shartnomalarni bir zumda tasdiqlanishi;
• Foydali interaktiv xizmatlar.

Ferma.uz savdo maydonchasining asosiy qiymati —ishlab chiqaruvchi va xaridorning to‘g‘ridan-to‘g‘ri elektron kelishuvini yaratish imkoniyatidir. Fermer buyurtmachini va uning talablarini to‘g‘ridan-to‘g‘ri ko‘radi, buning hisobiga o‘rtaga tushuvchilar sonini va ustama narxlarni optimallashtirish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Riteyler esa eng yaxshi taklifni tanlash orqali, shaffof raqobatni shakllantirish va sifatli mahsulotlarni xarid qilish imkoniyatiga ega bo‘ladi.

Tadbir mehmonlari Ferma.uz mobil ilovasining demo-talqinini va uning asosiy bloklari: ro‘yxatdan o‘tish, taklifni shakllantirish, muhokama qilish va kelishuv shartlarini onlayn rejimda o‘zgartirish hamda bevosita shartnomani imzolash imkoniyatlarini ko‘radilar. Ferma.uz asoschilari va taklif etilgan ekspertlar tashrif buyurganlarning savollariga javob beradilar va agrobiznesni rivojlantirish zamonaviy tendensiyalarini muhokama qiladilar.

Loyiha boshqaruvchisi Sardor Qodirov quyidagilarni qayd etib o‘tdi: «Ferma.uz platformasi O‘zbekistondagi agrobiznesni rivojlantirishda yangi asr avvaliga aylanadi. Men O‘zbekistondagi fermerlar farovonligini oshirish, ular uchun yangi imkoniyatlar yaratish, investitsiyalarni jalb etishni ko‘paytirish juda muhim ekanligiga aminman. Biz qishloq xo‘jalik mahsulotlarini ishlab chiqaruvchilar va jamoatchilik ekspertlari bilan hamkorlik va muloqot uchun ochiqmiz».

FerMa marketpleys yaratuvchilari sohaga qiziqishi bo‘lgan barcha shaxslarni loyiha taqdimotiga taklif etadilar va platforma imkoniyatlarini Forum maydonchalarida muhokama etishga chaqiradilar.Barcha tafsilotlarni hozirning o‘zidayoq loyihaning ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalarida, saytda va FerMa mobil ilovasida kuzatib borishingiz mumkin.

Sayt:www.ferm.uz

El.pochta:sk@ergc.ru

Feysbuk:fb.com/ferm_uz

Telefon: +998 97 423 99 99

Reklama huquqi asosida.