13 iyun kuni O‘zbekiston hukumati iqtisodiy bloki ishtirokidagi «Munozara klubi»ning ilk uchrashuvida Xalqaro valuta jamg‘armasining O‘zbekistondagi missiyasi rahbari Ron Van Ruden davlat qarzi bo‘yicha o‘z fikrlarini bildirdi.
«Davlat qarzlari bo‘yicha biz haqiqatan ham nisbatlar obekti o‘sishini ko‘rdik. Biz o‘tgan yil davomida davlat qarzi darajasi YaIMning 20 foizidan 30 foizigacha o‘sganini aytdik va bu budjetdan ko‘p chetga chiqmadi.
Lekin o‘tgan yilning oxiriga nisbatan davlat kredit siyosati va xususiy korxonalarga kredit berish sezilarli darajada ko‘paygan. Shunga qaramay, O‘zbekistonda qarzdorlik darajasi juda past va bu nafaqat har bir qarzdorlikning past darajasini, balki uning qarz tarkibini ham aks ettiradi.
Kreditlarning ko‘pchiligi foiz stavkalari darajasi past. Shu sababli O‘zbekistonning qarz majburiyatlari nisbatan yuqori emas va bu haqiqatan ham boshqalar aytganidek, katta bufer statiskasidan foydalanish imkoniyatini berdi. Budjetga tushumlarning yo‘qolishini so‘rash va sog‘liqni saqlashni ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash va tadbirkorlikni qo‘llab-quvvatlashga sarflanadigan xarajatlar miqdorini oshirish orqali O‘zbekiston pandemiyaga ham samarali javob berishi kerak», dedi Ron Van Ruden.
U qarz olishni boshqarish va nazoratni yanada kuchaytirish muhim ekanini ta'kidladi.
«Mazkur sharoitda qo‘shimcha qarz olish orqali moliyalashtiriladigan budjet taqchilligini ko‘paytiradigan har qanday qism mutlaqo asosli. Biz qarzning past darajada bo‘lishini kutdik va shuningdek, qonun hujjatlariga kiritilishi kerak bo‘lgan cheklanish va qarzning YaIMning 55 foizigacha bo‘lishi bilan to‘la rozi bo‘ldik hamda budjetlar qarzni nazorat ostida ushlab turishiga yiliga eng yuqori darajaga ko‘tarilishini ko‘rmoqdamiz. Chunki menimcha, boshqalar aytib o‘tganidek, bu raqamlar masalasi emas, siz «yaxshi» deb aytasiz, qarz miqdorini YaIMning 90 foizigacha oshirishingiz mumkin, bu YaIMning 100 foizi va o‘sib boraveradi.
Ammo, eng muhimi, samaradorlik. Qarz olish, sarmoya jalb qilish va shu ma'noda qarz olishni boshqarish va nazoratni yanada kuchaytirish, loyihani tanlash, oshkoralik bu juda muhim jihatdir. O‘zingiz xohlagan kuchli o‘sishni qo‘lga kiritish uchun ushbu manbalardan iloji boricha eng yaxshi foydalanuvchi sifatida tanlagan qiziqishingizni jalb qilishingizga ishonch hosil qiling», dedi Xalqaro valuta jamg‘armasining O‘zbekistondagi missiyasi rahbari.
Kun.uz axborot hamkori sifatida ishtirok etgan «Munozara klubi»ning ilk muhokamalaridan batafsil videoreportaj bilan ushbu havola orqali tanishishingiz mumkin.
