O‘zbekistonda 25 iyundan 3 avgustgacha bo‘lgan qirq kunlik davr, xalq an’analariga ko‘ra, «chilla» yoki «saraton» deb ataladi, bu fors tilida «qirq kun» degan ma’noni anglatadi.
«Chilla» - O‘zbekiston iqlimining ajralmas qismi deb hisoblanadi. Yozda qizigan cho‘llar ustida yuqori haroratli va namligi kam bo‘lgan tropik havo massalari shakllanadi, bu yoz o‘rtalarida bulutli, quruq va issiq ob-havoni belgilaydi.
Odatda, harorat eng yuqori qiymatlari aslida «chilla» davriga to‘g‘ri keladi. Shunday qilib, bu yil ham «chilla» boshlanishi joriy yil birinchi issiq to‘lqinlariga to‘g‘ri keldi.
“O‘zgidromet” xabariga ko‘ra, 25-29 iyun kunlari O‘zbekiston hududiga Turkmaniston orqali Eron hududlaridan issiq havo kirib kelishi sababli maksimal havo harorati 40-42 daraja issiqqacha, shimolda, janubda va cho‘l hududlarda 43-45 daraja issiqqacha ko‘tariladi.
Meteorologik kuzatuvlar barcha yillari davomida eng issiq iyun oyida havo harorati aksariyat viloyatlarda ba’zi joylarda 44-46 daraja issiqqacha, Qizilqum cho‘lida 47 daraja issiqqacha, respublika eng janubida 48-49 daraja issiqqacha ko‘tarilgan.
“O‘zgidromet” yoz issiq kunlarida xatti-harakatlar ba’zi asosiy qoidalari haqida yana bir bor eslatib o‘tdi.
Quyoshda uzoq vaqt qolmaslikka harakat qiling, ayniqsa kun o‘rtasida. Agar buning iloji bo‘lmasa, tanani va boshni to‘g‘ridan to‘g‘ri quyosh nurlaridan himoya qilishga harakat qiling.
Ko‘p suyuqlik iching, muzlatkichdan muzli ichimliklar emas, balki iliq suv yoki eng yaxshisi, ko‘k choy iching.
Ko‘proq meva, sabzavotlar iste’mol qiling. Juda achchiq va yog‘li ovqatlarni iste’mol qilmaslikka harakat qiling. Sovitish moslamalari bilan jihozlanmagan do‘konlardan mahsulotlarni xarid qilmang - ular quyoshda qancha vaqt bo‘lganini bilmaysiz.
Konditsionerli xonada bo‘lganingizda, to‘g‘ridan to‘g‘ri sovuq havo oqimi tagida o‘tirmang va konditsionerni 18 darajadan past bo‘lmagan haroratga «dasturlang».
Yurak-qon tomir kasalliklari bor insonlar dori-darmonlarni qabul qilish bo‘yicha shifokor bilan maslahatlashishi kerak.
