Shimoliy Atlantika alyansining sharqiy qanotini himoya qilish yangi modeli iyun oyi oxirida Madriddagi sammitda tasdiqlanadi. Alyans bosh kotibi Yyens Stoltenberg uning nimadan iborat bo‘lishini tushuntirdi.
NATO o‘zining sharqiy qanoti mudofaasi uchun yangi modelni tayyorladi, u iyun oxirida Madridda bo‘lib o‘tadigan sammitda tasdiqlanishi rejalashtirilgan. Bu haqda Shimoliy Atlantika alyansi bosh kotibi Yyens Stoltenberg 16 iyun, payshanba kuni Bryusseldagi shtab-kvartirada NATO mudofaa vazirlari yig‘ilishi yakunlari bo‘yicha ma’lum qildi, deya xabar beradi DW.
«Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushi o‘nlab yillar davomida xavfsizligimiz uchun eng katta tahdid bo‘lib qoladi. Shuning uchun biz NATOning uzoq muddatli javob choralarini aniqlashimiz kerak», - dedi Stoltenberg. Uning so‘zlariga ko‘ra, vazirlar Madriddagi uchrashuvga tayyorgarlikni yakunlagan. «Ishonchim komilki, ikki hafta ichida sammitda biz model bo‘yicha kelishib olamiz. NATOga a’zo davlatlar modelni to‘ldirish uchun zarur kuchlarni taqdim etishga tayyor», - deya tushuntirdi bosh kotib. Uning fikricha, bu Shimoliy Atlantika alyansining barcha mamlakatlarini «endi xavfsiz va raqobatbardosh bo‘lmagan dunyoda mudofaa qobiliyati» mustahkamlanishiga ishontiradi.
Yangi modelning asosiy elementi sharqiy qanotda piyoda kuchlarning ko‘payishi bo‘ladi. Gap NATO qo‘shinlari haqida ketmoqda. Hozirgacha Boltiqbo‘yi davlatlari va Polshada to‘rtta jangovar guruh bo‘lgan. Ularga yana to‘rttasi qo‘shiladi - Slovakiya, Vengriya, Ruminiya va Bolgariyada. Bundan tashqari, sharqiy qanotdan biroz uzoqroqda joylashgan davlatlar ma’lum bir hududni himoya qilishga yordam beradigan maxsus bo‘linmalar ajratadi, dedi bosh kotib.
Avvalroq Germaniya Litvada muntazam tayyorgarlikdan o‘tadigan qo‘shinlarni aniqlashni taklif qilgandi - bu ham yerda harakatlanish, ham mahalliy qurolli kuchlar bilan jangovar harakatlarni muvofiqlashtirishga mo‘ljallangan. Ammo ular Germaniyada joylashtiriladi, kerak bo‘lsa tezda Litvaga o‘tkazilishi mumkin. Ushbu harakatni chindan ham tez amalga oshirish uchun sharqiy qanotda qurol va oziq-ovqat omborlari joylashtiriladi. «Ko‘pincha nimaga vaqt ketadi? Og‘ir texnika, zirhli mashinalar, o‘q-dorilar va oziq-ovqatlarni yetkazib berishga», - dedi Yyens Stoltenberg.
Uning so‘zlariga ko‘ra, yangi model boshqa komponentlarni ham ko‘zda tutadi: havo kuchlari, dengiz floti, kibernetika, havo mudofaasi. «Bularning barchasi birgalikda alyans bo‘ylab mudofaa kuchimizni sezilarli darajada oshirishni anglatadi», deb qo‘shimcha qildi Shimoliy Atlantika alyansi bosh kotibi.
NATO sammiti 28-30 iyun kunlari Madridda bo‘lib o‘tadi. Yyens Stoltenberg Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy ushbu uchrashuv taklifini qabul qilganini olqishladi. Biroq Zelenskiy unda qaysi formatda ishtirok etishi noma’lum. Sammitda Ukrainaga yangi yordam paketini ham tasdiqlash rejalashtirilmoqda.
«NATO ko‘p yillardan buyon Yevropadagi suveren mustaqil davlatni, Ukrainani qo‘llab-quvvatlab kelmoqda. NATO davlatlari Ukraina qurolli kuchlarini tayyorlash, yordam, maslahat berish va jihozlashda ishtirok etmoqda. Bu hech kimga tahdid yoki provokatsiya emas. Bu biz qilishda davom etadigan narsa », dedi Stoltenberg. U «mustaqil Ukraina davlatiga qarshi shafqatsiz tajovuz uchun Moskva javobgar» ekanini ta’kidladi.
Qora dengiz blokadasi tufayli Ukrainaning don eksport qila olmasligi Rossiya boshlagan urush global oqibatlarga olib kelishidan dalolat beradi, deb hisoblaydi Yyens Stoltenberg. Bu oziq-ovqat narxining oshishiga, turli mintaqalarda, ayniqsa, Afrikada ko‘proq odamlarning qiyin ahvolda qolishiga olib keladi. «Bu faqat xavotirni kuchaytiradi, urushni tugatish zarurligini anglatadi, shuningdek, Putinni bu bema’ni jangovar harakatlarni to‘xtatishga undaydi», dedi NATO bosh kotibi.
