Бугун 2018 йилги жаҳон чемпионати учун саралаш ўйинлари доирасида охирги турларга старт берилади.
Айни вақтга келиб мундиалда қатнашиши аниқ бўлган 8 терма жамоа бор. Мезбон Россиядан ташқари, Бразилия, Бельгия, Эрон, Жанубий Корея, Мексика, Саудия Арабистони ва Япония мухлисларини хотиржам қилишган.
Аргентина, Чили, Нидерландия, Уэльс, Швеция, АҚШ каби турнирнинг доимий иштирокчиларида эса вазият жуда жиддий.
«Трибуна» бу босқичдаги асосий интригаларни кўриб чиқади.
Европада иккинчи ўрин эгалари орасида ким ортиқча?
УЕФА квалификация қоидаларига кўра, саралаш босқичидаги 9та гуруҳда иккинчи ўринни эгаллаган терма жамоаларнинг 8тасига иккинчи имконият берилади. Гуруҳларда иккинчи ўринларни эгаллаган терма жамоалардан 8таси ўзаро ўтиш ўйинларида қатнашади, энг ёмон натижа қайд этган тўққизинчи терма жамоада бундай имконият бўлмайди.
Ҳозирда энг ёмон иккинчи ўрин эгаси Уэльс терма жамоаси бўлиб турибди. Гарет Бэйл жамоадошлари D гуруҳида 6 ўйиндан 8 очко олган, H гуруҳи вакили боснияликларда ҳам шунча очко бор, аммо тўплар нисбати шарқий европаликларда яхшироқ. Швеция ва Черногория ҳам олдинга чиқиб кета олмаган, бу икки терма жамоада 10тадан очко бор.
1. Португалия – 15
2. Шимолий Ирландия – 13
3. Италия – 13
4. Исландия – 13
5. Словакия – 12
6. Швеция – 10
7. Черногория – 10
8. Босния ва Герцеговина – 8
9. Уэльс – 8
Эътиборли томони шведлар ва черногорияликларда кейинги турлар уэльсликлар ҳамда боснияликларникига қараганда қийинроқ рақибларга қарши ўйнайди.
(Регламентга кўра, сўнгги ўриндаги терма жамоа билан ўйинлардаги очколар минус қилинган, шунингдек, конкурсдан ташқари иштирок этаётган Косово билан ўйинлардаги натижалар ҳисобланмайди)
А гуруҳи: Швеция – Люксембург, Нидерландия – Швеция (Шведлар биринчи ўйинни ютиб, иккинчи ўйинда Нидерландиядан енгилса, жаҳон чемпионатига бора олмайди, нидерландлар эса ўтиш ўйинларида қатнашиши мумкин);
D гуруҳи: Гуржистон – Уэльс, Уэльс – Ирландия (уэльсликлар рейтинги юқорироқ жамоа, уларда тўплар нисбатини яхшилаб олиш имкони мавжуд. Уэльсликлар икки ўйинда ҳам ғалаба қозонса, тўғридан-тўғри йўлланмага ҳам эга чиқиши мумкин);
E гуруҳи: Черногория – Дания, Польша – Черногория (Бу уч терма жамоа ҳам иккинчи ўрин учун даъвогар, уларнинг ҳар бирига очко керак);
H гуруҳи: Босния – Бельгия, Эстония – Босния (бельгияликлар жаҳон чемпионати йўлланмасини ҳал қилиб бўлган, эстонлар жуда кучсиз ўйин кўрсатмоқда, фақат Гибралтар мағлуб этилган).
ЖЧ саралаш. Европа. Сўнгги жанглар олдидан гуруҳлардаги вазият ҳақида
Киевда нима бўлади?
9 октябрь куни Киевдаги «Олимпийский» стадионида Украина ва Хорватия ўйнайди. Бу жамоалар айни вақтда гуруҳда тўртинчи ва биринчи ўринларда жойлашган.
1. Хорватия – 16
2. Исландия – 16
3. Туркия – 14
4. Украина – 14…
Украинларда иккинчи ўринни эгаллаш ва ўтиш ўйинларига ўтиш имконияти сақланиб қолган.
6 октябрь. Хорватия – Финляндия, Косово – Украина, Туркия – Исландия
9 октябрь. Финляндия – Туркия, Исландия – Косово, Украина – Хорватия
Икки учрашувда ҳам ғалаба қозониб, Украина гуруҳ етакчисига айланиши ҳам, исландлардан кейин иккинчи ўринда қолиши ҳам мумкин. Биринчи ҳолда Украина Россияда ўтадиган ЖЧ-2018 турнирига тўғридан-тўғри йўлланма олади. Аммо Украина ҳукумати ҳали бу борада якуний қарор қабул қилмаган.
Лукаку ва Левандовски Роналдуни қувиб ета оладими?
Айни вақтда ЖЧ саралашининг Европа босқичида тўпурарлар рўйхати қуйидагича кўринишда:
Криштиану Роналду (Португалия) – 14 гол
Роберт Левандовски (Польша) – 12 гол
Ромелу Лукаку (Бельгия) – 10 гол
Яна икки футболчи 7тадан, уч нафар футболчи 6тадан гол урган.
Лукакуда ушбу рўйхатда биринчи ўринга кўтарилиш учун реал имкониятлар бор. Унинг терма жамоаси турнир йўлланмасини ҳал қилиб бўлган ва мураббийлар штаби футболчини эркин қўйиши мумкин. Ромелу Босния ва Кипрга қарши ўйинларда тўпурарлик қобилиятини намоён этиши керак.
Левандовскидаги вазият ҳам қизиқарли. Поляклар Ереванга ғалаба учун боришади, Роберт бу ўйинда ҳам Варшавадаги каби ғалаба голи муаллифи бўлиши мумкин. Кейин Черногорияга қарши ўйинда Левандовскида имкониятлар бўлади.
Роналду Андорра ва Швейцарияга қарши ўйинларда майдонга чиқиши аниқ ва унда голлар уриш учун имкониятлар яхши.
Чилиликлар мўъжиза кўрсата оладими? Аргентина ҳам жар ёқасида.
Жанубий Америкада квалификация босқичи сенсация тақдим этиши мумкин. Америка Кубоги ғолиблари ва Конфедерациялар Кубоги финалчиси бўлмиш Чили терма жамоаси Россияга келмаслиги мумкин. Ҳозирча бу минтақада фақат бразилияликлар йўлланмани нақд қилишган, фақат Боливия ва Венесуэла йўлланмадан умид узиб бўлган. Регламентга кўра, 2018 йилги жаҳон чемпионатига ушбу минтақадан фақат 4 терма жамоа йўл олади, бешинчи вакил Янги Зеландияга қарши ўтиш ўйинида иштирок этади.
Лионель Месси бошчилигидаги Аргентина ҳам турнирдан қолиб кетиши мумкин.
Аргентиналиклар айни вақтда гуруҳда бешинчи ўринда жойлашиб турибди. Кейинги турда Перу қабул қилинади, айни вақтда бу терма жамоа тўртинчи ўринда ва 1982 йилдан буён илк марта ЖЧга чиқиш учун ҳаракат қилмоқда, охирги тур эса Эквадорга қарши сафарда ўтади, бу терма жамоа ҳам мундиал йўлланмасидан умид узмаган.
1. Бразилия – 37
2. Уругвай – 27
3. Колумбия – 26
4. Перу – 24
5. Аргентина – 24
6. Чили – 23
7. Парагвай – 21
8. Эквадор – 20…
99 фоизлик эҳтимол билан Уругвай иккинчи ўринда қолади, бу терма жамоа кейинги турларни гуруҳнинг икки аутсайдерига қарши ўтказади. Бошқа терма жамоалар билан эса ҳар қандай вазият содир бўлиши мумкин. Олтинчи ўриндаги Чилининг эса тақдири ўзига боғлиқ эмас. Чили бешинчи ўрин учун тўғридан-тўғри рақиби Эквадор билан (Чилида 23, Эквадорда 20 очко, эквадорликлар биринчи ўйинда 3:0 ҳисобида ғалаба қозонган) уйда ўйнайди ва охирги турда Бразилияга боради. Бразилияликларга очко керак эмас, аммо улар ўз мухлислари қаршисида ўзларини кўрсатишлари керак, қолаверса саралаш ўйинларида бразилияликлар фақат бир марта мағлуб бўлди – Чилига қарши сафар ўйинида. Қарзни қайтариш керак.
Гуруҳнинг асосий ўйинлари:
5 октябрь. Чили – Эквадор, Колумбия – Парагвай, Аргентина – Перу;
10 октябрь. Бразилия – Чили, Эквадор – Аргентина, Перу – Колумбия.
Чили бешинчи ўринни эгалласа, Перуни ўзаро учрашувлардаги устунлик эвазига ортда қолдириши мумкин. Парагвай ва Эквадорда жаҳон чемпионатига чиқиш учун имконият жуда кам.
Миср жаҳон чемпионатига қайтадими?
Амалда бу риторик савол. Мисрликлар ўз гуруҳида етакчи, бу турда аутсайдер Конгони енгиш кифоя (конголиклар 4 ўйиндан кейин 1 очко олган).
Бу жамоа мағлуб этилгач, тарихий воқеа нишонланиши мумкин. Миср жаҳон чемпионатида қатнашган илк Африка терма жамоаси бўлган (1934 йилда) бўлсада, кейинги вақт давомида турнирга фақат бир марта йўлланма олган. Бунга эса 27 йил бўлди. Миср кейинги ўн йилликларда кучсизлангани йўқ – 7 марта Африка чемпиони бўлди, терма жамоа Олимпия ўйинларида 9 марта иштирок этган. Аммо ҳар сафар омадсизлик туфайли мисрликлар жаҳон чемпионатидан қолиб кетаверишган.
Сурия охирги босқичга етиб бора оладими?
Кўпчилик Сурияни бир ой олдиноқ ҳақиқий эртак яратгани ҳақида ёза бошлаганди. Сурияликлар Эронга қарши ўйинга қўшиб берилган дақиқаларда ирода кўрсатиб ҳисобни тенглаштирганди – 2:2. Бу очко туфайли улар Ўзбекистонни ортда қолдириб, тўртинчи босқичга ўтишди. Бу босқичда нариги гуруҳнинг учинчи вакили Австралияга дуч келинди. Бу терма жамоаларнинг бироз олдинроқ якунланган биринчи ўйинида кучлар тенг келди. 10 октябрь куни Сиднейда жавоб учрашуви ўтказилади ва сурияликлар бу учрашувда ҳам натижага эриша олишса, бешинчи босқичга ўтишади. Бу босқичда Осиё жамоасини КОНКАКАФнинг тўртинчи вакили кутади. Айни вақтда бу минтақада тўртинчи ўринни АҚШ эгаллаб турибди.
Панама америкаликларни доғда қолдира оладими?
Гап Қўшма Штатлар ҳақида кетмоқда. ЖЧ-2018 турнирига йўлланма олиш ҳамон америкаликларнинг ўз қўлида турибди. АҚШ Панамага қарши ўйинда ғалаба қозонса, ўзидан бир очко кўп тўплаган ҳолда учинчи ўринда жойлашиб турган жамоани ортда қолдириши мумкин, охирги турда эса кучсиз Тринидад ва Тобагога сафар қилинади.
Назарий жиҳатдан Ҳондурас ҳам йўлланма учун курашни давом эттиради, бу терма жамоа АҚШ билан бир хилда очко тўплаган. Аммо ҳондурасликлар кейинги ўйинларни гуруҳ етакчилари Коста-Рика ва Мексикага қарши ўтказади. Бу ўйинларда уларнинг имкониятлари нолга тенг.
АҚШ жаҳон чемпионатига тўғридан-тўғри йўлланма олиши, Панама эса Австралия билан ўйнаши ҳақиқатга яқин.
