Mustaqil Qozog‘iston tarixidagi eng yirik aviahalokatlar sanab o‘tildi

25 dekabr kuni ertalab Azerbaijan Airlines aviakompaniyasiga tegishli Embraer 190 samolyoti Qozog‘istonning Oqtou shahri yaqinida halokatga uchradi. Samolyot bortida 67 kishi bo‘lgan, ulardan 38 nafari halok bo‘ldi. Shuningdek, tirik qolganlarning 11 nafari og‘ir ahvolda ekani aytilmoqda. Bu mustaqil Qozog‘iston tarixidagi eng yirik aviahalokatdir.

Orda nashri mustaqil Qozog‘iston tarixidagi boshqa yirik aviahalokatlarni sanab o‘tdi.

2019 yil, Olmaota. Bek Air (Qozog‘iston) aviakompaniyasining Fokker 100 samolyoti halokati

Olmaota aeroportidagi aviahalokat 2019 yil 27 dekabrda sodir bo‘ldi. Bortida 95 yo‘lovchi va besh ekipaj a’zosi bo‘lgan samolyot Nur-Sultonga uchayotgan edi, biroq ko‘tarilish chog‘ida yerga quladi. Kema beton panjarani yorib o‘tib, ikki qavatli binoga urildi. Avariya oqibatida 12 kishi, jumladan ekipaj komandiri halok bo‘ldi, yana 66 kishi jarohat oldi.

Rasmiylar halokatning quyidagi sabablarini keltirdi:

- Muzlash: To‘xtab turganda samolyot qanotlarida muzning to‘planishi, bu esa parvoz paytida ko‘tarilishning assimetrik yo‘qolishiga olib keladi.

- Ekipaj tayyorgarligi yetarli emas: ekipaj parvozdan oldin samolyot holatini to‘g‘ri tekshirmagan: xususan, ular qanotlarning oldingi qirralarini muz borligini aniqlash maqsadida taktil tekshiruvini o‘tkazmagan.

- Xavfsizlikni boshqarish tizimidagi buzilishlar: aviakompaniyada parvozlar xavfsizligini ta’minlash bo‘yicha aniq tartib va ​​talablar mavjud emas edi.

Samolyot halokatidan so‘ng Bek Air litsenziyasi bekor qilindi va kompaniya 2020 yil aprel oyida o‘z faoliyatini to‘xtatdi.

2019 yil, Qizilo‘rda viloyati. Mudofaa vazirligining Mi-8 vertolyoti halokati

Vertolyot halokati 2019 yil 27 mart kuni sodir bo‘ldi. Mashq qilish uchun Oqtoudan Chimkentga to‘rtta vertolyot parvoz qildi. Parvoz, birinchidan, kechqurun, ikkinchidan, qiyin ob-havo sharoitida amalga oshirildi. Oqibatda vertolyotlardan biri Qizilo‘rda viloyati hududiga qulab tushdi va butunlay yonib ketdi.

Mashina ichidagi 13 kishi halok bo‘ldi. Keyinroq komissiya halokat sababi sifatida aynan murakkab ob-havo sharoitini ko‘rsatdi.

2013 yil, Olmaota. SCAT aviakompaniyasining Canadair CRJ-200ER samolyoti halokati

Ichida 16 yo‘lovchi va 5 ekipaj a’zosi bo‘lgan samolyot Kokshetaudan Olmaotaga uchayotgan edi. Samolyot qo‘nish vaqtida halokatga uchradi — aeroportdan taxminan 1,5 km uzoqlikda yerga quladi. Bortdagilarning hammasi halok bo‘ldi.

Tekshiruvga jalb qilingan komissiya halokatga ekipaj komandiri sog‘lig‘ining yomonlashgani sabab bo‘lgan degan xulosaga keldi. Ma’lum bo‘lishicha, u surunkali yurak ishemik kasalligiga chalingan. Ikkinchi uchuvchi esa dispetcherlar bilan muloqotga chalg‘ib, bort priborlarini kuzatmagan.

2012 yil, Chimkent. Milliy xavfsizlik qo‘mitasining (MXQ) An-72-100 chegara xizmati samolyoti halokati

Harbiy transport samolyoti Ostonadan Chimkentga uchayotgan edi. Samolyot bortida 27 kishi — yetti nafar ekipaj a’zosi va 20 nafar yo‘lovchi bo‘lgan, ular orasida MXQ Chegara xizmati rahbari vazifasini bajaruvchi Turganbek Stambekov ham bo‘lgan. Samolyot qo‘nish vaqtida halokatga uchradi. Bortdagi barcha halok bo‘ldi.

Tekshiruv falokatning bir nechta sabablari bor degan xulosaga keldi:

- altimetr va avtopilot ishlamay qolishi;

- ekipaj tomonidan dispetcherning ko‘rsatmalariga rioya qilmaslik;

- muzlash sharoitida uchish;

- havo kemasini ikkinchi uchuvchi tomonidan boshqarilishi;

- ekipaj tomonidan yerga yaqinlashish erta ogohlantirish tizimining o‘chirilishi.

2009 yil, Janubiy Qozog‘iston viloyati. Milliy xavfsizlik qo‘mitasi (MXQ) Chegara xizmatining Mi-8 vertolyoti halokati

2009 yil 8 sentabrda MXQ Chegara xizmati vertolyoti O‘zbekiston bilan chegaradagi tog‘larda bir guruh jinoyatchilarni qidirish operatsiyasida ishtirok etdi. Samolyot bortida 13 kishi bo‘lgan. Vertolyot Ugom darasiga quladi. Hodisa oqibatida 10 nafar chegarachi halok bo‘ldi, uch nafari yaralandi. Tabiiy ofatning sababi, 10 yil o‘tgach, Qizilo‘rda viloyatida bo‘lgani kabi, murakkab ob-havo sharoiti deb nomlandi.

Qozog‘istonning sovet davri tarixidagi eng yirik aviahalokat 1983 yil 30 avgustda Olmaotada Tu-134 samolyoti halokati bo‘lib qolmoqda. Qozondan uchgan samolyot Dolan tog‘iga qulab, 90 kishi halok bo‘lgan edi.