Pensiya miqdori ko‘proq chiqishi uchun tavsiyalar berildi

Iqtisodiyot va moliya vazirligi huzuridagi budjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasi fuqarolarga pensiyaga chiqishda nima qilish kerakligi yuzasidan tavsiyalar berdi.

Kimlarga pensiya tayinlanadi? Yoshga doir to‘liq pensiya erkaklar 60 yoshga to‘lganda 25 yil ish stajiga, ayollarga 55 yoshda 20 yil ish stajiga ega bo‘lganda tayinlanadi. Bundan nisbatan kamroq (kamida 7 yil) ish stajiga ega bo‘lganlarga to‘liqsiz pensiya tayinlanadi.

Ish stajiga nimalar kiradi? Pensiya tayinlashda ish stajiga rasmiy ishlab, ish haqi hisoblangan davrlar, yakka tartibdagi tadbirkor, o‘zini-o‘zi band yoki xorijda ishlagan shaxs sifatida Pensiya jamg‘armasiga ijtimoiy soliq to‘langan davrlar kiradi.

Bunda, yuqoridagi davrlar uchun kamida 7 yil ish stajiga ega bo‘lganda, fuqaroning xarbiy xizmat, oliy o‘quv yurtidagi kunduzgi o‘qish hamda bola parvarishi uchun ta’tilda bo‘lgan (har bir bola uchun 3 yil, jami 6 yilgacha) davrdlar ham umumiy ish stajiga qo‘shiladi.

Pensiyaga tayyorgarlik qanday amalga oshiriladi? Pensiya tayinlashda fuqaroning rasmiy ishlagan davri va soliq to‘langan ish haqi (daromadi) inobatga olinadi.

Yuqori miqdorda pensiyaga chiqish uchun quyidagilar tavsiya etiladi:

- mehnat faoliyatingiz rasmiy shaklda ekaniga, ishlayotgan tashkilotingizda sizga ish staji yozib borilayotganiga ishonch hosil qiling. Buni o‘zingiz mustaqil ravishda my.gov.uz portali orqali tekshirib olsangiz ham bo‘ladi.

- o‘z ish beruvchingizdan ish stajingiz to‘g‘risidagi ma’lumotlarini raqamlashtirishni talab qiling.

- sizga rasmiy shaklda ish haqi to‘lanayotganiga e’tibor bering. Bunda, sizga hisoblangan ish haqi, haqiqatan qo‘lingizga oladigan ish haqi, ushlab qolinayotgan daromad solig‘i, jamg‘arib borilayotgan pensiya uchun o‘tkazilayotgan mablag‘ va boshqalarni doimiy ravishda tekshirib boring.

- agar siz norasmiy shaklda faoliyat yuritayotgan bo‘lsangiz, o‘z-o‘zini band qilgan holda ro‘yxatdan o‘tib, Pensiya jamg‘armasiga belgilangan tartibda ijtimoiq soliq to‘lang. Bu orqali siz ish stajingizni ko‘paytirib borasiz.

- pensiya qonunchiligiga oid yangiliklar, ma’lumotlar bilan muntazam ravishda tanishib boring, kiritilayotgan o‘zgarish va qo‘shimchalardan xabardor bo‘ling.

- hozir mehnat faoliyati yuritmayotgan bo‘lsangiz, Kambag‘allikni qisqartirish va bandlik bo‘limlariga mehnat daftarchangizdagi ma’lumotlarini raqamlashtirishni so‘rab murojaat qiling. Bunda, raqamlashtirilgan ma’lumotlaringizni my.gov.uz portalida ko‘rishingiz mumkin.

Qayd qilinishicha, mehnat faoliyati to‘g‘risidagi ma’lumotlarni raqamlashtirish pensiyaga chiqish vaqti kelganda ortiqcha ovoragarchilikning oldini oladi.