Популизм чўққига чиқмоқда. Кўз-кўз қилинадиган сохта “меҳрибончилик”дан мақсад нима?

Кейинги вақтларда ижтимоий тармоқлар эҳтиёжмандларга озиқ-овқат тутиб турган амалдорларнинг фото ва видеолари билан тўлиб-тошмоқда.Бундай кўзбўямачиликка қўл ураётганлар орасида ҳокимни ҳам, прокурорни ҳам, ИИБ ходими-ю, ижтимоий соҳалар масъулларини ҳам учратиш мумкин. Йўқсилга 2 та нон бериб, шуни ҳам тармоқларда айлантирган партия вакилининг “ҳиммати” эса ҳаммасидан ошиб тушди.

Ўнг қўлинг берганини чап қўлинг билмасин, деган гап бор. Аммо саллани келтир деса каллани ҳам қўшиб олиб келадиганлар муҳтожга қилинган эҳсонни бутун оламга достон қилиш билан овора. Иккита нон эвазига сурати ошкора тарзда оммага тарқатилаётган инсонлар эса популизм қурбонига айланаётганини сезишмаяпти.

Қуйидаги суратларга эътибор қаратинг.

Навоий вилояти Навбаҳор тумани халқ таълими бўлими мудири Хуршид Раҳматов эҳтиёжманд оилага озиқ-овқат маҳсулотлари бермоқда. Гўёки бу ишига биров ишонмайдигандек хабарда эҳтиёжманд оила аъзоларининг исми, манзилигача тўлиқ ёзилган.

Хатирчи туман прокурори вазифасини бажарувчи Ж.Мадраҳимов ҳам “галочка” учун ишлашда қўшни туманнинг “РайОНО” мудиридан қолишмайди.

МИБ тизимида юзлаб ижро ҳужжатлари бажарилмай ётган бир вазиятда МИБ ходимлари эҳтиёжмандга тухум берганини “кўз-кўз” қилиб юрибди. Суратда МИБ Хатирчи тумани бўлими бошлиғи Анвар Ғаффоров.

Бир кунда “қаҳрамон” бўлган ЎзЛиДеп партияси вакили. Унинг бу ишни иккита нон билан “уддалагани” алоҳида “таҳсинга” лойиқ.

Қашқадарё вилояти Чироқчи туман ҳокимлиги ва “Маҳалла” хайрия жамоат фонди туман бўлими эҳтиёжманд оилаларга кўмир етказиб берганини “мақтанган”. Текинга эмас, арзонлаштирилган нархда...

“Ўзагроинспекция” Навбаҳор туман бўлими раҳбарияти ҳам саховат тадбирларидан четда эмасликларини эҳтиёжмандларнинг суратини тарқатиш билан “исботлаган”.

Интернетда биргина қидирув буйруғини бериш орқали бу каби суратларни истаганча топиш мумкин. Ва уларнинг барчасида “мана шулар эҳтиёжманд” дея атайин таъкидлаб кўрсатилгандек инсонларнинг юзи яширилмаган.

Бу ўша фуқарони фарзандлари, маҳалладошлари олдида қанчалик ноқулай аҳволга, уятга солишини тасаввур қилиш қийин эмас. Қолаверса, Фуқаролик кодексининг 99-моддасига асосан шахснинг тасвирга бўлган ҳуқуқи ажралмас ва дахлсиздир.

Масаланинг яна бир муҳим жиҳати шундаки, “қўли очиқ” бу масъуллар тарқатаётган озиқ-овқат маҳсулотлари учун маблағ қаердан сарфланаётгани мавҳум. Агар маошидан бўлса, уларнинг ўз оиласи, фарзандлари йўқми, деган савол ўртага чиқади. Қолаверса, “бирни бериб ўнни олишга ўрганган” амалдор гўёки бу орқали енг ичида иш қилишни “маънан” оқлаб олаётгандек.

Эҳтиёжмандларга озиқ-овқат тарқатишда коррупцион схемалар ҳам йўқ эмас. Навоий шаҳри ҳокимлиги мансабдорларининг“Аёллар дафтари” жамғармаси маблағларини айнан шу йўл орқали талон-торож қилгани ҳолати ҳам буни тасдиқлайди.

Ёмон томони, вақт ўтган сари бу популистларга ҳақиқий касб мажбуриятларини бажарганлигига қараб эмас, айнан кўзга кўринган “меҳрибончилик”лари учун баҳо бериладиган бўлиб қолди. Бунинг жамият учун хавфи шундаки, амалдорлар ўз ишини қилмай қўяди, курсисини йўқотишдан қўрқиб, популизмга ўтиб олади.

Бу каби арзон пиарнинг урчиб бораётгани тизим йўқлиги ва қонунларнинг ишламаслиги билан боғлиқ. Эҳтиёжмандларга қилинган ёрдам парда ортида, юқорида таъкидланганидек, ўнг қўл берганини чап қўл билмайдиган ҳолатда бўлиши лозим. Бошқаларга ўрнак сифатида кўрсатиш, ўзгаларни ҳам шундай ҳайрли ишга ундаш учун эса суратни яшириб ёки биров танимайдиган шаклда бериш кифоя. Шундагина унинг савоби ҳам бутун бўлади.

Руслан Сабуров, журналист