Qishloq va suv xo‘jaligi vaziri: «Fermerlar paxta va g‘alla yetishtirishda ziyon ko‘rmoqda​»​

Qishloq xo‘jaligidagi fermer va boshqa toifadagi xo‘jaliklarning texnika bilan ta'minlanganlik darajasi tahlil etilganda natija shuni ko‘rsatdiki, mavjud texnikalarning 38 foizi 15 yildan ​ko‘p vaqt mobaynida foydalanishda bo‘lgani, o‘z resursini o‘tab bo‘lgani aniqlangan. Bu haqda O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri o‘rinbosari Zoyir Mirzayev O‘zbekiston Respublikasi Senatining XIII yalpi majlisidagi nutqida ma'lum qildi.

«Eng achinarlisi, meva-sabzavot mahsulotlarini yetishtirishga ixtisoslashgan hududlarda faoliyat yuritayotgan xo‘jaliklar texnika bilan 34 foizga ta'minlangan», deydi vazir. Achinarli holati shundaki, paxta, g‘alla va takroriy ekin turlarini yetishtirish uchun yer uch marta shudgor qilinib, unga ishlov berilishi kerak. Zoyir Mirzayevning ta'kidlashicha, ushbu texnika vositalari qudrati yerga 3 marta ishlov berishga emas, balki umumiy ishning teng yarmini bajarishga yetadi.

«Respublika bo‘yicha hisoblansa, 38 foiz eskirgan texnikalardan tashqari, qariyb 4600ta agro texnika vositalari joylarda yetishmayapti. Agar haydov mashinalarining o‘zi haqida so‘z yuritilsa, 1100ta traktorlarning yetishmasligi aniqlangan. Eskirgan texnika vositalari bilan shudgorlanmagan yerlar va boshqa kamchiliklar tufayli fermer g‘alla va paxta mavsumi yakunida foyda emas, zarar ko‘rmoqda», deb ta'kidlagan Zoyir Mirzayev.

Bundan tashqari, Bosh vazir o‘rinbosari Zoyir Mirzayev mahsulotlarni omborxonalarda saqlash masalasiga e'tibor qaratib, ushbu sohada aniqlangan kamchiliklarni birma-bir sanab o‘tdi.

«Ayni kunda barcha mahsulotlarning atigi 10 foizini omborxonalarda belgilangan tartibda saqlash imkoniyatiga egamiz. Bu borada ijobiy natijalarga erishish uchun ayrim qonunosti hujjatlarni o‘zgartirish yoki ularga qo‘shimchalar kiritish maqsadga muvofiq bo‘ladi. Mahalliy joylarda yangi normalarni tashkil qilishni joiz, deb hisoblayman», deydi vazir.

Bosh vazir o‘rinbosari aynan soha kamchiliklarini batafsil bildirib, ko‘p tarmoqli fermer xo‘jaligining maqomi belgilanmaganiga urg‘u berdi. Masalan, fermer xo‘jaligi asosiy faoliyatidan tashqari, qaysi yo‘nalishda qo‘shimcha ishni tashkil etsa, uning xo‘jaligi ko‘p tarmoqli hisoblanishi haqida aniq tushuncha yoxud mezon yo‘q. Bundan tashqari, ko‘p tarmoqli fermerlarning faoliyatini rag‘batlantirish, ularning sonini ko‘paytirish bo‘yicha alohida imtiyozlar joriy qilinmagan.

«​2016 yilga qadar mavjud dasturga ko‘ra, asosiy faoliyat turi paxta va g‘alla mahsulotlarini yetishtirish bo‘lgan fermer qo‘shimcha ravishda pomidordan hosil olsa, uning xo‘jaligi ko‘p tarmoqli, deb topilgan. Vaholanki, ekin turlarini ko‘paytirish hisobiga fermer xo‘jaligi ko‘p tarmoqliga aylanib qolmaydi»​, deydi Zoyir Mirzayev.