Jinoyat protsessi: internetda videoaloqa, majlislar yozuvi va hukmlarni e'lon qilish

Ushbu masalalar yuzasidan o‘zgartirishlar 18.04.2018 yildagi O‘RQ–476-son qonun bilan Jinoyat-protsessual kodeksiga (JPK) kiritildi, deb yozmoqda Norma.
 
19 oktabrdan boshlab qator yangiliklar kuchga kiradi.
 
Birinchidan, jinoyat ishlari bo‘yicha video-konferentsaloqa rejimida ochiq sud majlislarini o‘tkazishga ruxsat etildi. Bu tomonlarning iltimosnomasiga ko‘ra yoki sudning o‘z tashabbusiga binoan o‘tkazilishi mumkin. Yopiq sud majlislarida videokonferentsaloqadan foydalanish taqiqlanadi.
 
Uzrli sabablarga ko‘ra sudga kelmagan guvoh va jabrlanuvchi videokonferentsaloqa vositasida so‘roq qilinishi mumkin. Protsessning boshqa ishtirokchilari (davlat ayblovchisi, himoyachi, sudlanuvchi va boshqalar)ning shaxsan kelishi majburiyligi haqida tuzatishlarda biror nima deyilmagan. Nazarimizda, ularning kelishi va shaxsan so‘roq qilinishi majburiyligi saqlanib qolgan.
 
Sud majlisi videokonferentsaloqa rejimida o‘tkazilgan taqdirda, sud majlisi bayonnomasida:

• sud majlisi videokonferentsaloqa rejimida o‘tkazilganligi haqidagi;
• texnika vositalari to‘g‘risidagi;
• sud majlisini videokonferentsaloqa rejimida o‘tkazishga ko‘maklashayotgan sud va xodimlar haqidagi ma'lumotlar ko‘rsatilishi kerak.
 
Agar uning ishida texnik nosozliklar yuzaga kelsa, sud ularni bartaraf etish bo‘yicha choralarni ko‘rgan holda majlisni keyinga qoldirishi mumkin. Videokonferentsaloqa rejimida o‘tkazish bilan bog‘liq xarajatlar sud ajrimiga ko‘ra Davlat byudjyetidan qoplanadi. Ammo bu keyinchalik uni mahkumdan undirishni istisno etmaydi.
 
Ikkinchidan, endi nafaqat so‘roq qilishlarni, balki butun sud majlisini video- va audioyozuvga olishga ruxsat beriladi. Avvalgidek, ovozlarni yozib olish, fotosuratga, videoyozuvga va kinotasvirga olishga faqat sud majlisida raislik qiluvchining ruxsati bilan yo‘l qo‘yiladi. Ammo endi bu haqda tegishli ajrim chiqarilishi zarur.
 
Uchinchidan, kuchga kirgan sud qarorlarini sudlarning rasmiy saytlarida e'lon qilish amaliyoti joriy etilmoqda. Biroq bu majburiy bo‘lmaydi. Tomonlar oshkor etilishiga qarshi bo‘lishi mumkinligini inobatga olgan holda ularning ham roziligini olishga to‘g‘ri keladi. Agar rozilik olinmagan bo‘lsa, biroq sud e'lon qilish zarur deb hisoblasa, saytga qaror shaxsi ko‘rsatilmagan tarzda (protsess ishtirokchilari haqidagi ma'lumotlarni ko‘rsatmagan holda) joylashtiriladi.
 
Yopiq sud majlislarida ko‘rilgan ishlar bo‘yicha sud qarorlarini e'lon qilish taqiqlanadi.