Inson bu dunyoda boshidan turli sinovlarni, dard va tashvishlarni o‘tkazadi. Hayot yo‘li bir tekis emas. Kuchli iroda har qanday qiyinchiliklarni sabr ila yengib o‘tishga qodir. Og‘ir qismatga uchrab, ko‘ngli yarim bo‘lib qolgan bo‘lsa-da, o‘z irodasi va yon-atrofidagi yaqinlari mehribonligi, qo‘llab-quvvatlovi bilan bu hayotda baxtli yashayotgan yurtdoshlarimiz talaygina.
Ayniqsa, nogironligi bo‘lgan insonlarga berilayotgan ijtimoiy ko‘maklar ularning ko‘nglini shod etishi bilan birga ularni yashashga bo‘lgan ishonchini yanada oshiradi.
Ammo ko‘makka cho‘zilgan qo‘l minnatli bo‘lsa-chi?! Bugun berilgan yordam uchun ertaga yana azob-uqubat, ko‘z yoshlar to‘kilsa-chi?! Bunday holatlar shundog‘am ko‘ngli yarim bo‘lgan insonlarning o‘zini xo‘rlangandek his qilishiga sabab bo‘lmaydimi?
Bejiz bu mavzuda so‘z ochmadik. Kun.uz tahririyatiga Past Darg‘om tumanida yashovchi, I guruh nogironligi bo‘lgan Sevara Nurmurodovadan kelgan murojaat shunday fikr yuritishimizga sabab bo‘ldi.
Ushbu murojaat yuzasidan Sevara bilan uchrashdik, uning dardini va qiynayotgan muammolarini tingladik.
Sevara Nurmurodova 1992 yilda tug‘ilgan. Ayni vaqtda ikki nafar – 7 yoshli Hasan-Husan farzandlari bor. 2016 yilda baxtsiz hodisa tufayli uning umurtqa pog‘onasi lat yeydi va yurish baxtidan bir umrga ayriladi. Faqat nogironlik aravachasida harakatlana oladi. Shu tufayli turmush o‘rtog‘i bilan ham ajrashishi unga yana bir og‘ir zarba bo‘ladi. Nogironligi bo‘lsa-da, yaqinlari ko‘magida farzandlarini tarbiyalab kelmoqda.
Albatta, yurtimizda nogironligi bo‘lgan insonlar ijtimoiy muhofazaga olingan. Muntazam ravishda ko‘maklar berilib, arzon uy-joylar bilan ta'minlanmoqda.
“Mening ham uy-joyga ehtiyojim borligi uchun Past Darg‘om tumani hokimligiga murojaat qilgandim. 2017 yil 24 dekabrda orzum ushaldi. Menga tantanali ravishda ikki xonali uy berishdi. Bilasizmi, quvonchim dunyoga sig‘masdi o‘sha payt. Prezidentimizdan, viloyat va tuman rahbarlaridan behad minnatdor bo‘ldim. Televideniye s'yomka qildi, to‘lqinlanib, intervyular berdim. Ammo yaqinda tuman hokimligidan uyni qaytarib berishim kerakligini aytishganida juda yomon ahvolga tushdim... Bu uyning egasi boshqa emish...” — deya Sevara Nurmurodova ko‘z yoshlari tufayli so‘zlarini oxirigacha davom ettirolmadi.
Aslida nima bo‘lgan?
2017 yil 1 dekabrda “Nogironligi bo‘lgan shaxslarni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi Prezident farmoni imzolandi. Farmonda belgilangan vazifalar ijrosi yuzasidan tumandagi nogironligi bo‘lgan ayrim fuqarolarga arzon uy-joylardan berilgan. Sevara Nurmurodovaga ham tumanning “Po‘latchi” mahallasida qurilgan ikki qavatli uylardan ikki xonali xonadon ajratilgan.
Ammo Sevara Nurmurodovaning aytishicha, uy topshirilsa-da, hali tayyor bo‘lmaganligi uchun ikki oydan keyin uyga ko‘chib kirgan. Unda ham viloyat hokimligiga bir necha marta murojaat qilgandan keyin tuman hokimligi unga uyni bergan.
Biroq haligacha uy hujjatlari unga rasmiylashtirib berilmagan. Shu tufayli zarur to‘lovlarni ham amalga oshirolmay kelmoqda. Unga faqat hech narsaga arzimaydigan, sertifikat, deya ramkalangan oddiy qog‘oz berilgan, xolos.
Ushbu holat yuzasidan Past Darg‘om tumani hokimining qurilish masalalariga mas'ul o‘rinbosari Tolib Hamzayev bilan suhbatlashdik.
“2017 yil dekabr oyida o‘sha vaqtdagi tuman hokimi tomonidan zudlik bilan uch nafar nogironligi bo‘lgan shaxsga uy topish lozimligi haqida topshiriq berildi. Ammo yangi qurilayotgan uy-joylardan tayyor holatdagisi yo‘q edi. Uyga boshlang‘ich to‘lovlarni to‘lagan va qurilishi deyarli yakunlanib qolgan uy egalaridan so‘rab, vaqtincha berib turishini iltimos qildik. Ularga keyinchalik yangi qurilayotgan uylardan berilishi tushuntirilgandi. Bu orada Sevara Nurmurodovaga boshqa yerdan kredit asosida uy-joy rasmiylashtirilib, boshlang‘ich to‘lovlari to‘lab berilgan. Ammo u boshqa uyga ko‘chishni istamayapti”, – deydi Tolib Hamzayev.
“Ular menga to‘lovi qimmat bo‘lgan uyni taklif qilishyapti. Arzon uy-joy emas. Ahvolimni ko‘rib turibsiz. Axir, kreditni qanday to‘layman? Oyiga olayotgan nogironlik nafaqamdan ikki baravar ko‘p to‘lab borishim kerak. Hozir yashayotgan uyim nogironligi bo‘lgan, ehtiyojmand oilalar uchun qurilgan. Menga rasmiylashtirib berilsa, oyiga to‘lovni amalga oshirishga nafaqam yetadi. U yog‘ini bir amallarman. Ammo qimmat uy-joyga qurbim yetmaydi”, — deydi Sevara Nurmurodova.
Ikki farzandi bilan shu kabi ora yo‘lda qolgan Sevara ushbu muammo yuzasidan ko‘mak so‘radi. Axir, ishongan. Bir yil avval uy topshirilganida shu uy meniki, degan xom xayollarda qanchalik xursand bo‘lgan?! Yoki bu ommaviy axborot vositalari uchun navbatdagi “fonogramma”midi?
Tuman hokimligi mutasaddilaridan bu masalaning qanday yechimi borligi haqida so‘radik.
Tuman hokimi o‘rinbosari T.Hamzayev uyning haqiqiy egasi boshqa yerdan qurilayotgan yangi uy-joylardan olishga rozi bo‘lsa, Sevara Nurmurodovaga shu uyni rasmiylashtirib berishlari mumkinligini aytishdi.
Bu masala yuzasidan uyning haqiqiy egasi bilan suhbatlashdik. U boshqa joydan uy berilsa, bu uyni Sevara Nurmurodovaga rasmiylashtirib berilishiga e'tirozi yo‘qligini bildirdi.
Tuman hokimligi bu masala yuzasidan zarur hujjatlarni tez orada rasmiylashtirishga va'da berdi.
Aslida boshidan hammasi aldovlar aralashmasdan amalga oshirilganda, shuncha muammo yuzaga kelmasdi. Nogironligi bo‘lgan ayol ham shunchalik ovora bo‘lmasdi. Uning ko‘zlaridan bir yil avval to‘kilgan sevinch yoshlari bugunga kelib qayg‘u yoshlariga aylanmasdi.
Sevara Nurmurodova xonadonidan qaytar ekanmiz, u boqimanda bo‘lmasdan, tadbirkorlik bilan shug‘ullanmoqchi ekanligini bildirdi.
Past Darg‘om tuman hokimi o‘rinbosari, xotin-qizlar qo‘mitasi raisi Ziyoda Eshmurodova unga bu borada barcha zarur ko‘mak berilishini aytdi.
Muammo shu tariqa yechim topdi. Biz esa tuman hokimligi mutasaddilarining va'dalari bajarilishiga, “fonogramma” “jonli ijro”ga aylanishidan umid qilib, ortga qaytdik.
Bardoshbek SAMAD o‘g‘li,
Kun.uz muxbiri.
