AQSh Lukashenko rejimining 100 nafar amaldoriga nisbatan viza cheklovlari joriy qildi

AQSh Belarus rahbari Aleksandr Lukashenko rejimining 100 nafar amaldori va unga aloqador shaxslarga Belarusda «demokratik institutlarga putur va zarar yetkazish yoki demokratiyaga o‘tishga to‘sqinlik qilishda ishtirok etgani uchun» viza cheklovlari joriy qilmoqda. Bu haqda AQSh davlat kotibi Entoni Blinkenning 9 avgust, seshanba kungi bayonotida aytiladi. Bu izoh Belarusda 2020 yil avgust oyida bo‘lib o‘tgan prezidentlik saylovlaridan keyin boshlangan norozilik namoyishlarining ikki yilligi munosabati bilan qilingan.

AQSh Davlat departamenti ma’lumotlariga ko‘ra, gap Lukashenko ma’muriyati, Ichki ishlar vazirligi, Davlat xavfsizlik qo‘mitasi (KGB), Markaziy saylov komissiyasi, Bosh prokuratura, Tergov qo‘mitasi, Transport vazirligi, Belarusning uyushgan jinoyatchilik va korrupsiyaga qarshi kurash bosh boshqarmasidagi amaldorlar, shuningdek, yuqori martabali harbiylar haqida bormoqda. Ushbu chora-tadbirlar Belteleradiokompaniyasi, «Ikkinchi milliy telekanal» xodimlariga ham ta’sir ko‘rsatdi.

Sanksiyaga tushganlar, jumladan, qiynoqlar, tinch namoyishchilarni zo‘ravonlik bilan hibsga olish, jurnalistlarga hujum qilish, saylovlarni soxtalashtirish va siyosiy mahbuslarni siyosiy sabablarga ko‘ra hukm qilishda ishtirok etgan, deya ma’lum qildi Amerika tashqi siyosat idorasi.

2020 yildagi saylovlardan beri AQSh Davlat departamenti jami 297 kishiga viza cheklovlari joriy etish choralarini ko‘rdi. 

Ayni paytda, YeIning tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha oliy vakili Jozep Borrel alohida bayonot berib, Yevroittifoq Belarusga «demokratik o‘tish» amalga oshishi bilanoq «3 milliard yevrolik keng qamrovli iqtisodiy qo‘llab-quvvatlash rejasi»ni safarbar qilishga tayyorligini aytdi. «Bu bizning tinchlikka, demokratik intilishlarga va belarus xalqining farovonligiga uzoq muddatli sadoqatimizni yaqqol ko‘rsatadi», — dedi u.

«Biz Belarusda zo‘ravonlik qo‘llaganlikda aybdor shaxslarni javobgarlikka tortish bo‘yicha xalqaro sa’y-harakatlarni qo‘llab-quvvatlashda davom etamiz, bunda inson huquqlari buzilishiga oid dalillarni to‘plash va saqlash hisobga olinadi. Biz Lukashenko rejimi qurbonlarini ham, uning o‘tmishdagi va hozirgi jinoyatlarini ham unutmaymiz», dedi Yevropa diplomatiyasi rahbari.

U, shuningdek, Minskdagi rejimning Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushidagi rolini qoraladi. «Rossiya Ukrainaga qarshi asossiz bosqinchilik urushini boshlaganida, Lukashenko rejimi Belarus xalqining mutlaq ko‘pchiligi irodasiga qarshi Putinning sherigiga aylanib, RFga Belarus hududidan Ukrainaga bostirib kirish, raketalarni uchirish uchun foydalanishga ruxsat berdi, Moskvaga to‘liq siyosiy va moddiy-texnik yordam ko‘rsatdi. Endi rejim urushga qarshi chiqqan belaruslarni ta’qib qilmoqda», - dedi Borrel. 

Belarusda 2020 yil 9 avgustda bo‘lib o‘tgan prezidentlik saylovlaridan so‘ng mamlakatda norozilik namoyishlari boshlandi. O‘z navbatida, MSK Aleksandr Lukashenkoni saylovlar g‘olibi deb e’lon qildi. Mitinglar davomida minglab odamlar yaralandi, hibsga olindi va ushlandi, ular orasida ko‘plab jurnalistlar ham bor edi.

Muxolifat hokimiyatni topshirish uchun Muvofiqlashtiruvchi kengash tuzdi, ammo keyinroq MK prezidiumining barcha a’zolari yo hibsga olindi yoki xorijga chiqib ketdi. Yevroittifoq, Shveytsariya, AQSh, Kanada va Buyuk Britaniya Belarusdagi hukmron rejimga qarshi sanksiyalar kiritdi.