Jazo choralari Rossiyaga qarshi avval kiritilgan cheklovlarni chetlab o‘tishning oldini olish uchun mo‘ljallangan. Rossiyaning suyultirilgan gazi bo‘yicha ko‘p milliard dollarlik bitimlarga nisbatan sanksiyalar kuchaytirilmoqda.
YeI davlatlari Germaniya pozitsiyasidan kelib chiqqan kechikishlardan so‘ng, Ukraina urushi sababli Rossiyaga qarshi yangi sanksiyalar paketi bo‘yicha kelishib oldi, deb e’lon qildi YeI kengashi 20 iyun, payshanba kuni Bryusselda. Ko‘rilayotgan choralar, birinchi navbatda, Rossiya Federatsiyasiga nisbatan mavjud cheklovlarni chetlab o‘tishning oldini olishga qaratilgan, buning natijasida Rossiya harbiy sanoati hali ham Ukrainaga qarshi urushni davom ettirish uchun qurol ishlab chiqarishda G‘arb texnologiyalarini olish imkoniyatiga ega.
Birinchi marta Rossiyaning suyultirilgan tabiiy gazi (STG) bilan ko‘p milliardlik tranzaksiyalarga qarshi Yevropa Ittifoqining qattiqroq sanksiyalari ham ko‘zda tutilgan. Diplomatlarning so‘zlariga ko‘ra, boshqa narsalar qatorida Rossiya STGni uchinchi mamlakatlarga tashish uchun Belgiyaning Zebryugge kabi portlarini yopish rejalashtirilgan. Bu Rossiya transport imkoniyatlarining yetishmasligi tufayli suyultirilgan gazni kamroq sotadi va shuning uchun Ukrainaga qarshi urushni moliyalashtirish uchun kamroq pul oladi, degan umidda amalga oshirilmoqda.
Germaniya pozitsiyasi tufayli kechikishlar
May oyi boshida Yevrokomissiya tomonidan yangi sanksiyalar paketi taklif qilingan, biroq uni tasdiqlash birinchi navbatda Germaniyaning shubhalari va istaklari tufayli kechiktirilgan edi. Germaniya yangi Vengriyaga aylanayotganga o‘xshaydi, dedi yaqinda Yevropa Ittifoqi rasmiylaridan biri hukumatning Budapesht pozitsiyasiga ishora qilib. Vengriya o‘tmishda Rossiyaga qarshi sanksiyalarni qabul qilishni doimiy ravishda qiyinlashtirgan.
Diplomatlarning so‘zlariga ko‘ra, Germaniya hukumati Rossiya Federatsiyasiga nisbatan mavjud sanksiyalar cheklovini chetlab o‘tishning oldini olishga qaratilgan choralarni kuchaytirish rejalarini yumshatishni talab qilmoqda. Bunga nemis iqtisodiyoti vakillarining ma’muriy xarajatlar oshishi va aylanma yo‘qotishlardan ogohlantirishlari sabab bo‘lgan.
Shu bilan birga, sanksiyalarni kuchaytirish tarafdorlari Yevrokomissiya hisob-kitoblariga ishora qilmoqda, unga ko‘ra, sanksiyalangan mahsulotlar Rossiyaga hali ham shu’ba korxonalari orqali yetkazib berilmoqda. Xususan, gap Rossiya mudofaa sektori va xavfsizlik kuchlarini mustahkamlashga yordam beradigan tovarlar haqida bormoqda.
Murosali yechim
Sanksiyalarning hozir kelishilgan murosa versiyasiga ko‘ra, dastlabki rejalardan farqli o‘laroq, cheklovlar shu’ba korxonalarga tatbiq etilmaydi. Dastlab, Yevropa eksportchilari o‘z shartnomalari doirasida shu’ba korxonalariga Yevropa Ittifoqi bojxonalaridan o‘tgan tovarlarning to‘liq ro‘yxatini, shu jumladan samolyotlar, samolyot turbinalari uchun yonilg‘i, qurol-yarog‘ va yuqori sifatli mahsulotlarni Rossiyaga yetkazib berishni taqiqlashi kerak edi, bular - Rossiya qurolli kuchlarida ishlatilishi mumkin bo‘lgan texnologik mahsulotlar sanaladi.
