Жаҳон | 20:43 / 11.08.2025
10034
6 дақиқада ўқилади

Йил учрашуви: Аляскада нима бўлади?

Яна тўрт кундан кейин АҚШнинг Аляска штатида охирги йилларнинг энг муҳим учрашуви доирасида Доналд Трамп Россия президенти Путин билан Украинадаги урушни муҳокама қилади. Бу учрашувда уруш тугаши мумкин. Бу учрашувдан кейин уруш баттар авж олиши ҳам мумкин. Ишончли манбалар тарқатаётган хабарларга кўра, Трамп Украина ерларини Россияга «совға қилмоқчига» ўхшайди. Лекин Украина бир қарич ерини ҳам бермоқчи эмас. Қуйида шу ҳақда.

Video thumbnail
{Yii::t(}
Ўтказиб юбориш 6s

Трамп нуқта қўймоқчи

Биз аввалги видеоларимизда айтганимиздек, Трамп учун бу урушда ким ютишининг, қайси давлат ерини қайси давлатга беришининг умуман қизиғи йўқ. Украинадаги урушни тугатиш Трамп учун тухум ва бензин нархини тушириш, Ню Йорк кўчаларига қўшимча чиқинди қутилари ўрнатиш ёки АҚШда тонировкани бепул қилиш каби сайловчиларга ваъда қилинган оддий иш, бундан ортиғи эмас.

Шу сабаб Трампнинг тоқати тоқ бўлгани руслардан кўра кўпроқ украинларни қўрқитмоқда. Чунки русларга босим қилиш, Россияни жанг майдонида мағлуб этиш Трамп учун қулай вариант эмас, бунга жуда кўп вақт кетади. Лекин Украинага босим қилиш, Киевни ўз ерларини Россияга топширишга мажбурлаш урушни тугатишнинг энг қисқа йўли. Агар Украина бунга қаршилик қилса, Трамп унинг бошига оғир кунларни солади. Ишонинг, бу Америка президентининг қўлидан келади. Трамп ўзининг гапига кириб урушни тўхтатмаган Украинага жаҳл қилиб Россияга HIMARS юборса ҳам ажабланманг.

Демак, Аляскадаги музокараларнинг биринчи сценарийси шу – Трамп Путин билан келишиб, Украинага босим қилиш орқали унинг ерларини Россияга олиб беришга уриниши мумкин. Украина президенти Зеленский охирги кунларда бир нечта видео эълон қилиб, Киев ўз ерларини бермаслигини бежизга айтгани йўқ. Унинг энг яқин мулозими Ермак Лондонда АҚШ вице-президенти Вэнс билан мулоқот қилди ва Зеленский катта эҳтимол Вашингтоннинг ниятидан бохабар. Шу сабаб украин ерларини қўшқўллаб топширишга ҳеч кимнинг ҳаққи йўқлигини айтмоқда.

Иккинчи сценарий: Россия ҳам чекинади

Агар Трамп чиндан Американинг кучини кўрсатиб, Путинга реал босим қила олса, Аляскадаги учрашувдан кейин Россия ҳам ҳудудий ён бериши мумкин. Яъни айтайлик Украина Донецк ва Луҳанскни мажбуран русларга топширадиган бўлса, Россия Херсон ва Запорижжядан чиқиб кетиши мумкин. Яна такрорлайман, агар Трамп Россияга етарли босим қила олса. Шахсан мен бунга ишонмайман. Путин Россия умуман орқага тисарилмаслигини кўп марта айтди, лекин Россия пропагандаси учун Херсон ва Запорижжядан чиқишни мағлубият эмас, «жест доброй воли» деб кўрсатиш қийинчилик туғдирмайди. Суровикин Херсонда дарёнинг нариги томонига чекинишганини қандай хотиржамлик билан эълон қилгани эсингизда бўлса керак.

Россия ҳам ҳолдан тойди

Шу кунларда Россия пропагандаси Путиннинг Аляскага ташрифига «урушни тўхтатувчи учрашув» деб таъриф бермоқда. Афтидан, уларга одамларни «СВО» тугашига тайёрлаш бўйича методичка келган кўринади. Яъни руслар ҳам урушдан чарчади. Киев уч кунда эгалланмади, Донбассни тўрт йилдан бери ана олдик, мана олдик, дейишади, лекин ҳамон у ердаги шаҳарлар учун жанг кетмоқда.

Лекин Россиядаги уруш тарафдорлари «СВО»ни тугатиш фикрини жуда ёмон қаршилади. Уларнинг фикрича, урушни давом эттириш ва Украинани тўлиқ эгаллаш керак. Бу «СВО»чилар ўқувчиларига катта кетиб қўйган ахир Украинани эгаллаймиз, деб.

Уруш энг кўп ҳолдан тойдирган давлат – Украина. Қўшнисига қарши урушда бор-будидан айрилган Украина давлатни тиклашининг ўзи учун камида ўн йиллар керак. Энди бу сифатли қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари, миллионлаб тонна дон, мустаҳкам темир деталлар ишлаб чиқарадиган давлат эмас. Украина саноатини тиклаш ҳали-бери имконсиз. Иқтисод, саноат, қишлоқ хўжалигини қўйинг, бутун бошли мустақиллик хавф остида қолган ахир.

Балки шу сабабдир Киев Донецк ва Луҳанскни бериб бўлса ҳам урушни тугатишга розига ўхшаяпти, турли нашлар эълон қилаётган хабарлар шунга ишора қилмоқда. Лекин украинлар урушни тўлиқ мағлуб сифатида якунламоқчи ҳам эмас, улар Россия ҳам ҳеч бўлмаса иккита вилоятдан чиқиб кетсин демоқда.

Европа хавотирда

Трамп Аляскадаги музокараларда Украина ерларини Россияга топширмоқчи эканидан европаликлар ҳам хавотирда. Айниқса Болтиқбўйи давлатлари. Чунки Латвия, Литва ҳамда Эстония биргаликда бўлиб ҳам Россияга қаршилик қила олмаслигини ҳамма билади. Уларни Европа Иттифоқининг бошқа давлатларидан узиб қўйиш ҳам жуда осон. Шу сабаб Европа лидерлари Трамп билан у Путинни қабул қилишидан аввал гаплашиб олмоқчи. Трамп вице-президенти Жей Ди Вэнсни Лондонга юборди. Иззатталаб Вэнс у ерда Украина ва Европа вакиллари билан учрашди. Қисқа қилиб айтганда, нима хоҳлаяпсизлар ўзи, дейишга борган Вэнс.

Ва ОАВда ёзилаётган яна бир сценарий бор. Баъзи нашрларнинг ёзишича, Трамп Путинга урушни ҳозирги фронт чизиғида 99 йилга музлатишни таклиф қилган экан. Лекин бунга ишониш қийин. Нима шунча шаҳарлардаги одамлар 99 йил дабдаласи чиққан шаҳарларда яшаб юрадими? Бу шаҳарларни ким тиклайди? Икки давлат шунчалик аламзада бўлиб кетдики, оддий дўкондаги тортишув урушни қайтадан бошлаб юбориши мумкин.

Хуллас, 15 август куни жуда муҳим учрашув бўлади. Уруш ўша куни бир ёқлик бўлади. Учрашув тафсилотлари, унинг атрофидаги инсайдлардан бехабар қолмаслик учун Kun.uzʼнинг саҳифаларига обуна бўлинг.

Ўткир Жалолхонов тайёрлади.
Тасвирчи ва монтаж устаси – Фахриддин Ҳотамов.

Мавзуга оид