Шолц: Россия Украина бўйича навбатдаги тинчлик саммитига келиши керак

Германия канцлери Олаф Шолц Украина бўйича навбатдаги тинчлик конференциясига Россияни таклиф этиш тарафдори эканини айтди. Бу ҳақда у 19 июл, жума куни Дрезденда (Саксония) Германия социал-демократик партиясининг сайловолди тадбирида сўзлаган нутқида айтиб ўтди. «Бу масала бўйича муҳокамалар бўлиб ўтди, яқинда кўплаб давлатлар йиғилган Швейцарияда ҳам. Мен Украина президенти ҳам Россиянинг навбатдаги учрашувда иштирок этишини хоҳлаётганидан жуда хурсандман», деди Шолц.

Германия ҳукумати раҳбари Берлин Украинани Россияга қарши мудофаа курашида қўллаб-қувватлаши шартлигини айтиб, бунга ишонтирди. Унинг қўшимча қилишича, айни пайтда «музокараларни қўллаб-қувватлаш орқали тинчликка интилиш» керак, лекин «Украинани таслим қилиш орқали эмас». Шу билан бирга, Шолц Россия раҳбариятини яна кескин танқид қилди ва уни Россия ҳудудини «бир неча квадрат метрга» кенгайтириш учун кўплаб ватандошларини қурбон қилишда айблади. «Империалист орзу учун деярли 400 минг киши жонини берди» деди Шолц. У бу муваффақият билан якун топмаслигини айтди. 

Шу билан бирга, Германия канцлерининг сўзларига кўра, НАТО позицияси шундан иборатки, Украинадаги уруш Россия Федерацияси ва алянс ўртасидаги урушга айланмаслиги керак. Шолц Украинага ёрдам бериш бўйича ҳар бир қарорни ўйлаб кўришини ва Киевнинг барча талабларини қондирмаслигини айтди. Хусусан, у Украинада немис аскарлари бўлишини, шунингдек, Россия ҳудуди немис қуроллари билан ўққа тутилишини истисно этди. 

Украина янги тинчлик саммитига тайёргарлик кўрмоқда 

Аввалроқ Украина президенти Володимир Зеленский Россиянинг Украина бўйича янги тинчлик саммитида иштирок этишини қўллаб-қувватлаган эди. Унинг айтишича, навбатдаги тинчлик конференцияси режаси ноябргача ишлаб чиқилиши керак. Шу мақсадда учта учрашув ўтказиш режалаштирилган: Швейцариядаги сўнгги саммитда муҳокама қилинган Украина «тинчлик формуласи» ҳар бир банди бўйича. Bloomberg агентлигига кўра, Украина «Доналд Трампнинг Оқ уйга қайтиши истиқболи» муносабати билан 2024 йил ноябрида бўлиб ўтадиган АҚШ президентлигига сайловлар олдидан навбатдаги тинчлик саммитини ташкил қилмоқчи. 

Россия, ўз навбатида, бундай тадбирларда иштирок этишни «нияти йўқлигини» эълон қилди, чунки Россия ташқи ишлар вазири ўринбосари Михаил Галузин айтганидек, уларда Украина тинчлик формуласи «илгари сурилади» ва бошқа ташаббуслар «эътиборсиз қолдирилади».

Швейцарияда Украина бўйича тинчлик саммити 

2024 йил июн ойида Швейцарияда бўлиб ўтган тинчлик саммитига 90 дан ортиқ давлат вакиллари келди. У 2023 йилда Дания, Саудия Арабистони ва Малтада Украинада тинчлик ўрнатиш бўйича тўртта конференция ва 2024 йил январ ойида Давосда бўлиб ўтган конференцияга ўхшаш форматда ташкиллаштирилди. Россия таклиф этилмади, Хитой иштирок этишдан бош тортди, бир қанча давлатлар қуйи даражада делегациялар юборди ва Киевнинг глобал жанубдаги муҳим давлатларни ўзига тортишга уриниши муваффақиятсизликка учради, чунки баъзи мамлакатлар якуний баёнотни имзолашдан бош тортди, дея саммитни сарҳисоб қилди Bloomberg. 

Швейцариядаги тинчлик саммити арафасида Россия президенти Владимир Путин агар Киев Украинанинг Россия томонидан эгаллаб олинган тўртта ҳудудидан қўшинларини олиб чиқиб, НАТОга аъзо бўлишдан бош тортганини, Ғарб эса санкцияларни олиб ташлаганини эълон қилса, Украинада ўт очишни тўхтатишга тайёрлигини маълум қилди. Зеленский бу баёнотларни «ишониб бўлмайдиган ултиматум» деб атади, канцлер Шолц эса РФ «империалистик ҳаракатини ҳужжатларга ёзиб қўйишни» таклиф қилаётганини айтди.