Иқтисодиёт | 07:30 / 22.10.2025
5850
2 дақиқада ўқилади

Инфографика: Гелийнинг йирик захирасига эга давлатлар

Гелий квант ҳисоблаш, чип ишлаб чиқариш ва тиббий диагностика ускуналари учун зарур бўлган муҳим газдир. Бир неча давлатлар унинг захираларининг катта қисмини назорат қилади.

Фото: Pexels

Frontiers журналида чоп этилган тадқиқотга кўра, глобал гелий захиралари тахминан 51,9 миллиард куб метрни ташкил қилади. Қўшма Штатлар барча гелий захираларининг тахминан 40 фоизига эга, бу - 20,6 миллиард куб метр.

Кейинги ўринда 10,1 миллиард куб метр захирага эга Қатар жойлашган. Жазоир кучли учликка кирди (8,2 миллиард куб метр). Россия ҳам етакчилар қаторидан жой олди. Унинг захиралари 6,8 миллиард куб метрни ташкил қилади. Яна икки миллиард куб метр гелий Канадада, 1,1 миллиард куб метр эса Хитойда.

Ушбу маълумотлар тахминийдир. Улар, биринчи навбатда, захиралар мамлакатлар ўртасида қандай тақсимланганлигини кўрсатади. Рақамлар гелий захираларининг ноаниқ ҳисоботи, шунингдек, ўзгарувчан ҳақиқий қазиб олиш кўрсаткичлари билан чекланган.
 
Гелий қайта тикланмайдиган манбадир. Атмосферага чиқарилгандан сўнг, газ космосга кетади ва уни қайта ишлатиш деярли мумкин эмас. Табиий газ билан бирга қазиб олинганлиги сабабли қайта тикланадиган энергия манбаларига ўтиш билвосита унинг мавжудлигини чеклайди.

Гелийга синтетик ёки саноат муқобил хомашё йўқ. Унинг глобал захираларининг 30 фоиздан ортиғи криогеникада, биринчи навбатда, МРТ аппаратлари ва квант тизимларида ўта ўтказувчан магнитларни совитиш учун сарфланади.

Тайёрлаган:  Отабек Матназаров

Мавзуга оид