Sifatsiz yonilg‘i avtotransport vositalarini ishdan chiqarmoqda. Uni olib kelib tarqatayotgan yoqilg‘i quyish shoxobchalari egalari ham millionlab pullarini yo‘qotmoqda.
Biz bunga Samarqand shahrida o‘zimiz guvoh bo‘ldik. Sifatsiz suyultirilgan gaz bilan bog‘liq voqea birgina Samarqand shahrida ro‘y berganida aybdorni topish osongina bo‘lar edi, biroq boshqa joylarda ham ana shunday muammolar uchrayotgan ekan. Buni gazni qazib olayotgan kompaniya vakili o‘zi bizga oshkor qildi. Demak, muammo O‘zbekiston bo‘ylab ro‘y bermoqda.
Samarqand shahrida joylashgan «Temp-Plastik» MChJda bo‘lib, «O‘zneftgazinspeksiya» Samarqand hududiy bo‘limi mas’ullari hamrohligida holatni o‘rgandik.
«Temp-Plastik» MChJ rahbari Abdug‘ani Qurbonovning ma’lum qilishicha, joriy yilning 17 mart kuni birja savdolari orqali «LUKOIL» kompaniyasidan 20 tonna suyultirilgan gaz xarid qilgan. Mahsulot G‘o‘g‘ordagi korxonadan 25 mart kuni shoxobchaga keltirilgan. Maxsus yuk mashina jo‘mragi ochilganda, propan o‘rniga qandaydir suyuqlik chiqqan.
Bu holat avvalroq – yanvar oyida olib kelingan mahsulot bilan ham ro‘y bergan. Avtomobillarga suyultirilgan gaz quyish shoxobchasi rahbarining aytishicha, yanvar oyida keltirilgan mahsulot ham «LUKOIL»dan xarid qilingan va ma’lum miqdordagi suyuqlik chiqarib yuborilgandan so‘ng, aholiga gaz sotilgan. Sotilgan gaz sifatsiz bo‘lgani uchun bir qancha transport egalari e’tiroz ham bildirib kelgan. Transport vositalari egalariga yetkazilgan moddiy zarar gaz quyish shoxobchasi tomonidan qoplab berilgan.
ASGQSh va «O‘zneftgazinspeksiya» «LUKOIL» bilan bog‘lana olmagan
Abdug‘ani Qurbonov mazkur holatni «O‘zneftgazinspeksiya» Samarqand viloyat bo‘limiga ma’lum qilsa-da, hech qanday natija bo‘lmaganini aytmoqda. U gaz uchun pul o‘tkazilgan «LUKOIL Overseas Supply and Trading Ltd» sho‘’ba korxonasi vakillari bilan telefon orqali bog‘lana olmagan.
Darhaqiqat, maxsus yuk mashina jo‘mragi ochilganda hidsiz, suvga o‘xshash suyuqlik chiqayotganiga guvoh bo‘ldik.
«O‘zneftgazinspeksiya» Samarqand hududiy bo‘limi boshlig‘i Ikrom Maxsumov voqeadan xabardorligini bildirdi. Maxsumov ham propan o‘rniga suvga o‘xshash suyuqlik chiqayotganiga guvoh bo‘lgani va bunday vaziyatda ta’minotchi ishtirokida bayonnoma rasmiylashtirilishi lozimligini ma’lum qildi.
«O‘zneftgazinspeksiya» hududiy bo‘limida bunday vaziyatlarda mahsulot tarkibini aniqlab beruvchi moslama mavjud emas ekan. U shuningdek, maxsus yuk mashinalariga katta bosim bilan to‘ldirilgan mahsulot ustiga qo‘shimcha qandaydir suyuqlik solishning imkoni yo‘qligini bildirdi.
Inspeksiya rahbari Ikrom Maxsumov ham ta’minotchi korxona bilan telefon orqali bog‘lana olmadi.
«LUKOIL» mahsulot sifatiga «Sho‘rtanneftgaz» mas’ulligini bildirdi
Kun.uz muxbiri «LUKOIL Overseas Supply and Trading Ltd» sho‘’ba korxonasi bilan bog‘lanib, kompaniya mas’ul xodimi Bahodir Turapovdan izoh oldi.
Turapovning tushuntirishicha, «LUKOIL» kompaniyasi tomonidan qazib olingan mahsulot «Sho‘rtanneftgaz» gazni qayta ishlash zavodida qayta ishlanib, propan-butan fraksiyasiga aylantirilib, birja savdolariga qo‘yilgan. «LUKOIL» kompaniyasi vakili bu kabi murojaatlar birinchi marta bo‘lmayotganini, boshqa xaridorlar ham shunday muammoga duch kelganini qo‘shimcha qildi.
U, shuningdek, ASGQSh egasi mahsulot sifatiga bildirilgan e’tiroz bilan «LUKOIL» kompaniyasiga rasmiy xat bilan murojaat qilishi, shundan so‘ng ular ushbu xat asosida «O‘zbekneftgaz» AJga xabar berilishi, mahsulot sifati bo‘yicha tekshirish o‘tkazilishini talab qilish mumkinligini bildirdi.
«O‘zbekneftgaz» mahsulotni tashuvchi haydovchilardan gumon qilmoqda
Vaziyat bo‘yicha «O‘zbekneftgaz» aksiyadorlik jamiyatining ham izohini oldik. Jamiyat axborot xizmatining ma’lum qilishicha, «Sho‘rtanneftgaz» zavodidan olib ketilayotgan suyultirilgan gaz uchun laboratoriya va boshqa tegishli mutaxassislar ishtirokida sifat blankasi hamda mahsulot pasporti rasmiylashtiriladi.
Ushbu holatda tovarni olib ketayotgan tomon vakillari ham ishtirok etadi. «LUKOIL» kompaniyasiga tegishli bo‘lgan mahsulotlar aynan ushbu kompaniya mutaxassislari ishtirokida realizatsiya qilingan. Bundan tashqari, «Sho‘rtanneftgaz»ning suyultirilgan gaz quyish sexiga iste’molchining kirib-chiqayotgan avtotransport vositalari harbiy qo‘riqchilar hamda tegishli mutaxassislar ishtirokida ko‘zdan kechirilib, elektron tarozi orqali o‘lchanib, qayd etilgan.
«O‘zbekneftgaz» AJning qo‘shimcha qilishicha, mahsulot zavod hududidan olib chiqilgach, haydovchilar tomonidan suyultirilgan gazning ma’lum qismi yo‘lda talon-taroj qilinib, o‘rniga suv solingan bo‘lishi ehtimoli ham yo‘q emas.
Xullas, barcha tomon masala yuzasidan mas’uliyatni o‘z zimmasidan soqit qilyapti. Xususan, «Temp-Plastik» MChJ sifatsiz mahsulot uchun e’tirozini ta’minotchiga bildira olmayapti. «O‘zneftgazinspeksiya» esa katta bosim ostidagi mashinaga nimadir qo‘shishning imkoni yo‘q deb turgan bir paytda, «O‘zbekneftgaz»ning “haydovchi suv solgan bo‘lishi mumkin” degan da’vosi masalani yanada mavhumlashtirib yubormoqda.
Eshitadigan quloq yo‘q...
Shunisi aniqki, maxsus yuk mashina jo‘mragidan oqayotgan suyuqlik propan yoki kondensat emas, hidsiz, suyuq mahsulot. Albatta uning har bir kilogrammi uchun pul to‘langan. Uni avtomobilga aslo quyib bo‘lmaydi. Chunki u mashina motorini ishdan chiqarishi mumkin.
Afsuski, hozircha ASGQSh yuritayotgan tadbirkorning ovozi ta’minotchi-yu, yetkazib beruvchiga va ularning ustidan respublika bo‘yicha nazorat qiluvchi organ – YuQORIGA yetib bormayapti. Shoxobcha esa “gaz”ni na sota oladi, na olgan yeriga qaytarib bera oladi.
Isomiddin Po‘latov,
Kun.uz muxbiri.
Tasvirchi va montaj ustasi: Faxriddin Hotamov.
