Buxoro shahri markazidagi 29 ta bino va inshoot buzilib, 32,6 gektar yerda Buxoro turizm markazi quriladi. Quruvchi – “Enter Engineering”. Kun.uz ixtiyoridagi hujjatlarga ko‘ra, buzish bilan bog‘liq xarajatlar soliq to‘lovchilarga yuklatiladi.
“Enter Engineering” kompaniyasi Buxoro shahri markazida turizm markazini quradi. Bu haqda 2022 yil 26 dekabrda bosh vazir Abdulla Aripov o‘tkazgan yig‘ilish bayonida so‘z boradi.
Kun.uz ixtiyoridagi hujjat nusxasidan ma’lum bo‘lishicha, Buxoro turizm markazi qurilishi investorning mablag‘lari hisobidan amalga oshiriladi. Buning uchun shahardagi Ibrohim Mo‘minov, Hamza va Xofiz Tonish ko‘chalari kesishmasida joylashgan hududdan 32,6 gektar yer maydoni ajratiladi.
Tanlangan hududdagi 29ta davlat tashkiloti hamda xususiy mulkdorlarga tegishli bino va inshootlar belgilangan tartibda, investor bilan kelishuv asosida, boshqa hududga ko‘chiriladi. Ya’ni hududdagi qaysi bino-inshoot joylashgan yer investorga ma’qul bo‘lsa, o‘sha yerdagi binolar buzilishi mumkin. Buzish xarajatlari – soliq to‘lovchilar hisobidan.
Hukumat raisi majlisining bayonida nafaqat turizm markazi, balki ma’muriy markaz qurish haqida ham so‘z boradi.
Unga ko‘ra, Buxoro viloyatining yangi ma’muriy markazini joylashtirish uchun Buxoro shahridagi “Gulchorbog‘” va “Otbozor” MFYlar hududida tanlangan 1000 gektar, shundan birinchi bosqichda 100 gektar yer maydonida yangi ma’muriy markaz, xizmat ko‘rsatish obektlari, ko‘p qavatli turarjoylar, ko‘ngilochar maskanlar va sayilgohlar barpo etiladi.
Kun.uz suhbatlashgan buxoroliklar keng qamrovli ko‘chirish va buzishlar viloyat va shahar hokimliklari, viloyat prokuraturasi, Majburiy ijro byurosiga ham taalluqli bo‘lishi mumkinligini aytmoqda.
Shuningdek, 10 ming o‘rinli Buxoro tibbiyot instituti OTMning o‘z filialiga ko‘chirilishi aytilmoqda. “Qanday qilib 800 o‘rinli filialga 10 mingta talabani sig‘dirishadi, hayronman”, – dedi mahalliy jurnalistlardan biri.
Buxoro markaziy stadioni buziladi, o‘rniga majmua tushadi
Yangi ma’muriy markaz va turizm shaharchasi qurilishi doirasida markaziy stadion buzib tashlanishi mumkin. Uning o‘rniga majmua qurilishi ko‘zda tutilgan. Ta’kidlash lozim, markaziy stadion yaqinda ta’mirdan chiqarilgan bo‘lib, bunga katta pul sarflangan. Ungacha mahalliy futbol klubi bir necha yil davomida uy o‘yinlarini o‘z stadionida o‘tkaza olmayotgan edi.
Oliy Majlis Qonunchilik palatasiga Buxorodan saylangan deputat Umida Rahmonovaning so‘zlariga ko‘ra, arenada 20 dan ortiq sport turlari bo‘yicha to‘garaklar joylashgan bo‘lib, undan har kuni minglab aholi, xususan keksalar va bolalar foydalanadi. “Hammaga qadrdon bo‘lgan joyda sayohatchi va ayrim ajnabiylar uchun shaharcha qurishmoqchi. Mahalliy aholi-chi? Afsuski, shaharda aholini sog‘lomlashtirish va yugurish yo‘lakchalari hali yetarli emas”, deya yozdi u Telegram-kanalida.
“Mamlakatimiz rahbari 7 yoshdan 70 yoshgacha bo‘lgan aholining sport bilan shug‘ullanishi uchun sharoit yaratilsin degan bir paytda bu qaror qanchalar to‘g‘ri?
Qaror va takliflarga teskari ishlamaylik, o‘zi shusiz ham oxirgi paytda mana shunday o‘lda-jo‘lda qarorlar ortidan hukumatga ishonch so‘nyapti. Bunga sababchi bo‘lish yaxshi emas”, – degan deputat.
Umida Rahmonova “Buxoro City” ham hali bitmaganini aytib, avval bitta sitini tugatib olish kerakligini ta’kidlagan. Shuningdek, shaharda shusiz ham turistik oqim kattaligini aytib, Buxoroning boshqa tarixiy joylariga ham turistlarni jalb qilish uchun shaharchani aynan o‘sha yerlarda qurishni taklif qilgan.
“Qolaversa, Shaharsozlik kodeksining 38-moddasida aholi punktlari rejasi jamoatchilik muhokamasiga qo‘yilishi kerak deyilgan, muhokama natijalari bormi?
Xullas savollar ko‘p, ammo rasmiylardan munosabat yo‘q. Buxorodan saylangan deputat sifatida asosli, aniq RASMIY munosabat berishlarini so‘rayman”, – deya yozgan parlament a’zosi.
Buzish uchun kompensatsiya soliq to‘lovchilar zimmasiga tushadi
Kun.uz manbasiga ko‘ra, turizm markazini tashkil etish uchun buziladigan obektlar egalarini 15 yanvargacha ogohlantirish, buzish, demontaj ishlarini baholash, buzilgan obektlar egalariga boshqa davlat obektlari yoki pul kompensatsiyasi taklif etish tavsiya qilingan.
Ayni paytda, iqtisodchi Otabek Bakirovning e’tibor qaratishicha, 2023 yilgi Buxoro viloyati budjetida buzish va kompensatsiya ishlari uchun viloyat budjetidan pul ajratilmagan.
“Tabiiyki, buzish va kompensatsiya ishlari uchun hukumatning sevimli oligarxi pul to‘lamaydi. U shahar qoq markazida ochib tekislangan tayyor 33 gektar yerni qo‘lga kiritadi.
Bu Buxorodagi buzish ishlari uchun Respublika budjeti pul to‘laydi degani. 2023 yilda ushbu maqsadlar uchun 517 milliard so‘m pul ajratilgan, ya’ni Buxorodagi buzg‘unchilik tovoni uchun butun respublika soliq to‘lovchilari javobgar bo‘ladi.
Shunchaki, o‘zingizga tasavvur qilish uchun 517 mlrd so‘m bu 25 ta eng zo‘r maktab degani”, – deb yozdi u.
Davlat budjeti qonuniga ko‘ra, 2023 yilda prezident va hukumat qabul qilingan dasturlar va topshiriqlar asosida jismoniy va yuridik shaxslarga yetkazilgan zararlarni qoplashga 516,6 mlrd so‘m ajratilishi ko‘zda tutilgan. O‘tgan yili xuddi shu maqsad uchun 500 mlrd so‘m ajratilgan.
Kun.uz 12 yanvar kuni “Enter Engineering”ga loyiha nimalarni ko‘zda tutgani, qiymati qanchaligi, qaysi manbalar hisobidan moliyalashtirilishi hamda buziladigan obektlar uchun kompensatsiya masalasini nima sababdan investor o‘z zimmasiga olmagani haqida savollar yubordi. Hozircha kompaniya javobi kutilmoqda.
Buxoro shahar hokimligi bu masala bosh vazir ishtirokida o‘tgan yig‘ilishda viloyat hokimligi zimmasiga yuklangani bois izoh bera olmasligini ma’lum qildi.
“Enter Engineering” haqida
Buxoro viloyatining yangi ma’muriy markazi bo‘yicha buyurtmachi sifatida viloyat hokimligining Yagona buyurtmachi xizmati tanlangan. Turizm markazi buyurtmachisi esa “Enter Engineering” yoki uning tuzilmasidagi tashkilot bo‘ladi.
“Enter Engineering” kompaniyasi 2012 yilda tashkil etilgan. U O‘zbekistonda neft va gaz, sanoat va fuqarolik obektlarini loyihalash, yetkazib berish, qurish va ishga tushirish bo‘yicha xizmatlar ko‘rsatadi. Kompaniyaga o‘zbekistonlik tadbirkor Baxtiyor Fozilov egalik qiladi.
Fozilov Samarqandda 212 gektar maydonda turizm markazini qurgan “Samarkand Tourustic Centre” kompaniyasining 60 foizlik egasi ham hisoblanadi.
Fozilov, shuningdek, ofshor hudud bo‘lmish Kiprdagi kompaniya orqali O‘zbekistondagi eng yirik neft kompaniyasi – “SANEG”ga ham egalik qiladi.
Bundan tashqari, uning “Air Marakanda” MChJ korxonasiga budjet hisobiga bunyod etilgan Samarqand xalqaro aeroporti va aerodrom kompleksi modernizatsiyasi hamda boshqaruvi huquqi to‘g‘ridan to‘g‘ri DXSh shartlari asosida topshirilgan.
