Свазиленд қироли Мсвати III муаммолар гирдобида эди. “Қачонки, биз хорижий давлатларга ташриф буюрганда кишилар мамлакат номини Швейцарияга адаштириб юборади”, дейди у. (Инглиз тилида Свазиленд - Swaziland ёзилиб, Switzerland (Швейцария) ёзувига жуда ўхшаш) Шундай қилиб, Свазиленднинг Буюк Британиядан мустақил бўлганига 50 йил тўлган кун - 18 апрелдан бошлаб қирол мамлакат эСватини номига ўзгарганини эълон қилди. (Ҳокимият бошқарувчиси - мутлақ монарх сифатида унинг бунга ҳуқуқи бор) Номланишдаги кичик ҳарф билан ифодаланган “э” ҳарфи мутлақ монархия сақланиб қолаётган кам сонли давлатнинг имиджини янгилаш учун қилинган уринишдек кўриниши мумкин. Аммо, бу шунчаки “Свазилар ери ёхуд макони” маъносини англатади, холос.
Аслида кишилар Свазиленд номини Швейцария билан адаштириб юбориши, англашмовчиликка сабаб бўлаётган ном ҳақида бирон шов-шувли ҳодиса юз бермаган. Табиатан ҳар икки давлат ҳам тоғли, кам сонли аҳолига эга. Ҳар икки ҳудудда ҳам тўғридан-тўғри денгизга чиқиш имконияти йўқ, иқтисодий қудратли давлатлар томонидан “ўраб олинган“. Бироқ, иккисининг орасидаги фарқ яққол сезилади, ҳар ҳолда ҳукумат тепасида 15 нафар хотини бор қирол уёқда турсин, жамиятда бундай кишини ўзини топиш қийин бўлган Швейцарияда ОИТС/ОИВ кам тарқалган. Афсуски, эСватинида (ҳа, энди эСватини дейиш керак) вояга етган кишиларнинг 26 фоизи юқорида таъкидланган касалликлар билан курашади. Оқибатда, кишиларнинг ҳаёт давомийлиги 58 ёш (салбий рейтинг бўйича дунёда ўн иккинчи давлат). Балки, Свазиленд номидан воз кечиб, эСватини номи билан янги турмушни бошлаш мамлакатга ўзига хос ребрендинг тўлқинини олиб кирар.
Масала ҳам айнан шунда: Буюк Британия мустамлакасидан озод бўлган кўплаб Африка давлатлари ўзига янги ном танлаган. Масалан, Олтин Қирғоқ - Гана, шимолий ва жанубий Родесия - мос равишда Замбия ва Зимбабвега айланди. ЖАР бағрида жойлашган жажжи Басутоленд эса Лесото номи билан “иш бошлади“. Мана шу мантиқ ортидан фикр қилсак, Свазиленднинг эСватинига ўзгаргани катта янгилик эмас. Бу ўзгариш, шунчаки, мамлакатни 50 йил ортдаги мустамлака тарихидан ажратиб туриши мумкин.
Қирол БМТ ўриндиғида ҳам, парламент минбарида ҳам Свазиленд номини кўп такрорлаган, эндиликда жаҳон ҳамжамияти уни эСватини каби қабул қилиши учун бироз вақт керак. Жуда кўп ташкилот, идора ва корхоналар номи ўзгариши лозим: Свазиленд қироллик полицияси, Свазиленд Университети, Свазиленд Қуролли кучлари ва ҳ.к. Энг қизиғи - энди Конституция ҳам ўзгариши шарт.
