Anomal sovuqda qanday yo‘l tutish kerakligiga doir tavsiyalar
Dam olish kunlari O‘zbekiston hududiga Shimoliy Qozog‘iston orqali G‘arbiy Sibirda hosil bo‘lgan sovuq havo oqimi kirib kelishi haqida xabar berildi. "O‘zgidromet" sovuq havo harorati me'yordan 7-12 darajagacha pasayib, ob-havoning anomal sovuq bo‘lishi kutilayotganini ma'lum qildi. Shu munosabat bilan bo‘ron ogohlantiruvi e'lon qilingan. KUN.UZ muzlash belgilari va anomal sovuqda qanday harakat qilishga doir ma'lumotlarni to‘plab taqdim etishga qaror qildi.
Muzlash belgilari
Uzoq vaqt suvda, qorda yoki sovuqda qolish, boz ustiga mast holatda bo‘lish natijasida organizm muzlab qolishi mumkin. Qo‘l barmoqlari va yuzning ochiq qismi — yonoqlar, burun, quloqlarni muzlatib olish mumkin. Havo o‘ta sovuq bo‘lsa, oyoq barmoqlari ham xavf ostida bo‘ladi, ayniqsa poyabzal siqsa yoki nam bo‘lsa.
"Odatda muzlagan kishi o‘z holatini his qilmaydi va bu tashxis qo‘yishni qiyinlashtiradi. Shuning uchun uning belgilarini bilish muhim", - deya ogohlantirishadi markaz mutaxassislari.
Dastlab odam sovuqni his qiladi, keyin — qiziydi, avval teri qizaradi, keyin kasallik boshlanadi. Terining sezuvchanligi buziladi, uvishish kuzatiladi.
Muzlash darajalari
Afsuski, aksariyat holatlarda inson muzlaganda o‘z holatini his qilmaydi: har doim ham darajasini aniqlab, to‘g‘ri qaror qabul qila olmaydi, deyishadi shifokorlar. Bu vaziyatda eng yaxshi qaror — tibbiyot xodimiga murojaat qilish.
I darajada terida qizarish va uvishish kuzatiladi, terining ziyon yetgan qismi sezuvchanligini yo‘qotadi, qiziydi va qichishadi. Isitish va ishqalash natijasida muzlagan teri qizara boshlaydi. Birinchi darajali muzlash bir haftadan keyin o‘tib ketadi;
II daraja teri qatlamlariga yanada chuqur ziyon yetishi bilan kuzatiladi, terida shaffof suyuqlikka ega pufakchalar paydo bo‘ladi;
III darajada to‘qimalar jonsizlanadi, qayta tiklanish jarayoniga taxminan bir oy ketadi, jarohat izlari qoladi;
IV darajada nafaqat teri, balki suyaklar va bo‘g‘inlarga ham ziyon yetadi. Ziyon yetgan to‘qimalar ko‘kimtir rangda bo‘ladi, pufakchalar paydo bo‘ladi.
Kuchli sovuqdagi xatti-harakatlarga doir qoidalar
- Kuchli sovuqda mutaxassislar uydan faqat to‘yimli nonushta yoki tushlikdan keyingina chiqishni tavsiya qilishadi, shunda organizm yetarlicha energiya ishlab chiqaradi;
- Sovuqda tinmay harakat qilish kerak. Bir joyda turmang! Suyanish yoki sovuq joyga o‘tirish mumkin emas;
- Issiq kiyinish kerak. Bir necha qavat, yaxshisi tabiiy matolardan tikilgan kiyimlar, issiq hamda qulay poyabzal va albatta, bosh kiyim va qo‘lqoplar;
- Shifokorlar isinish uchun spirtli ichimlik iste'mol qilishni tavsiya qilishmaydi.
Mavzuga oid
22:22 / 18.04.2023
Anomal sovuq bog‘larni zararladi. Bu meva narxiga qanday ta’sir qiladi?
17:40 / 07.02.2023
Soliq qarzlari, penyalar va undiruvlarga moratoriy - sovuq tufayli tadbirkorlarga yengilliklar berilyapti
18:17 / 28.01.2023
Chekinayotgan sovuq, eriyotgan qor va muzlar – fotoreportaj
20:33 / 22.01.2023