Amerikalik vazir mashhur qamoqxonadan turib noqonuniy migrantlarga murojaat qildi

AQSh ichki xavfsizlik departamenti rahbari Kristi Noem 26 mart kuni Salvadorga tashrifi vaqtida dunyodagi eng katta qamoqxonalardan biri – Cecot’ga bordi. Yaqinda Amerika hukumati Venesuelaning jinoiy guruhlarga aloqadorlikda ayblangan 238 nafar fuqarosini shu yerga yuborgandi.

Noem ijtimoiy tarmoqlardagi videomurojaatida «Amerikadagi terrorchilarni bu yerga olib kelib, panjara ortiga qamab qo‘ygani» uchun Salvador hukumatiga minnatdorchilik bildirgan .

Ushbu videoda u panjarali kamera fonida gapirgan, uning ortida Salvadorda MS-13 va «Barrio-18» nomlari bilan mashhur jinoiy to‘dalarning qamalgan a’zolari turgan.

«Men Salvador prezidentiga jinoyatchilarni ushbu qamoqxonaga joylashtirishda AQSh bilan hamkorlik qilgani uchun minnatdorchilik bildiraman.

Avvalo, AQShga noqonuniy kelmang. Siz chiqarib yuborilasiz va jinoiy javobgarlikka tortilasiz. Shuni bilib qo‘yingki, bu qamoqxona Amerika xalqiga qarshi jinoyat sodir etganingizda qo‘llashimiz mumkin bo‘lgan vositalardan biridir», – degan Kristi Noem.

I toured the CECOT, El Salvador’s Terrorism Confinement Center.

President Trump and I have a clear message to criminal illegal aliens: LEAVE NOW.

If you do not leave, we will hunt you down, arrest you, and you could end up in this El Salvadorian prison. pic.twitter.com/OItDqNsFxM

— Secretary Kristi Noem (@Sec_Noem) March 26, 2025

«Prezident Tramp va mendan noqonuniy jinoyatchi migrantlarga aniq xabarim bor: HOZIROQ KeTING! Agar ketmasangiz, biz sizni ta’qib qilamiz, qamaymiz va siz Salvadordagi ushbu qamoqxonaga tushishingiz mumkin», – deya yozgan Noem X'dagi sahifasida.

AQSh ichki xavfsizlik vazirining Salvadorga safari sudlar venesuelaliklarni chiqarib yuborish qarorini noqonuniy deb topganiga qaramay, AQSh prezidenti Donald Tramp ma’muriyati migratsiya siyosatidan voz kechmoqchi emasligidan dalolat beradi, deyiladi BBC sharhida.

Noem Salvadorga tashrifi chog‘ida Trampning ittifoqchisi, Salvadordagi «Terrorizmga qarshi kurash markazi» (Cecot) deb nomlangan ushbu megaqamoqxonani qurgan prezident Naib Bukele bilan uchrashishni rejalashtirmoqda. Salvador hukumati u yerga 40 minggacha mahbusni joylashtirish mumkinligini bildirgan.

Bukele Amerika rasmiylariga bu qamoqxonaga AQShdan deportatsiya qilinganlar va mahbuslarni joylashtirishni taklif qilgan. Bu bayonotlar Qo‘shma Shtatlarda ham, Venesuelada ham norozilik to‘lqinini keltirib chiqardi: deportatsiya qilingan venesuelaliklarning qarindoshlari ularning yaqinlari jinoiy to‘dalar faoliyatiga aloqador emasligini aytishmoqda.

Noem mega-qamoqxonani ko‘zdan kechirayotgan mahalda Amerika sudi AQShdan kelgan muhojirlarni bu yerga jo‘natish amaliyotiga qarshi yana bir qaror qabul qildi.

Vashington apellyatsiya sudi boshqa sud instansiyasining venesuelaliklarni 1798 yilda qabul qilingan «Chet elliklar va isyonga undash to‘g‘risidagi qonunlar» asosida deportatsiya qilishni to‘xtatish to‘g‘risidagi qarorini qo‘llab-quvvatladi. Ushbu qonunlar AQSh hukumatiga har qanday chet ellikni sudsiz deportatsiya qilish imkonini berardi.

Sudya bu qonun faqat boshqa davlat bilan urush bo‘lgan taqdirda qo‘llanishi mumkin, shuning uchun uning asosida deportatsiya darhol to‘xtatilishi kerak, deb qaror chiqardi.

Sudyalardan biri o‘tmishda bu qonunni qo‘llashda «hatto natsistlarga ham yaxshiroq munosabatda bo‘lishgani»ni ta’kidladi.

Huquq himoyachilari va huquqshunoslarning ta’kidlashicha, ba’zi venesuelaliklar yetarlicha ayblov dalillarisiz, ba’zan shunchaki tatuirovkalari bo‘lgani uchungina mega qamoqxonaga jo‘natilmoqda.

Inson huquqlari guruhlari qamoqxonaning o‘zini mahbuslar derazasiz, matrassiz va choyshabsiz metall karavotlar bilan kameralarda saqlanadigan ulkan «temir-beton qop» deb ta’riflaydi.

Oq uy esa chiqarib yuborilgan migrantlarning barchasi xavfli banditlar bo‘lib, ularning jinoiy guruhlarga aloqadorligi sinchkovlik bilan tekshirilganini iddao qiladi.

Bu vaqtda esa Salvadordagi bir guruh huquqshunoslar mamlakat Oliy sudiga deportatsiya qilingan venesuelaliklarni darhol ozod qilish talabi bilan petitsiya kiritdi. Ushbu hujjat, katta ehtimol bilan, Venesuela hukumati ko‘magida yuborilgan.

Donald Trampning saylovoldi kampaniyasidagi asosiy va’dalaridan biri noqonuniy migratsiyaga qarshi qat’iy kurash edi. Jumladan, Oq uyning amaldagi rahbari Amerika tarixidagi eng yirik deportatsiya operatsiyasini tashkil etish niyatida ekanini ma’lum qilgan.

Yanvar oyida Tramp Venesuelaning Tren de Aragua va MS-13 jinoiy guruhlarini xorijiy terrorchilik tashkilotlari deb tan olish to‘g‘risidagi farmonni imzolagandi.

Hozirda AQSh chegarasini noqonuniy kesib o‘tishlar soni so‘nggi o‘n yilliklardagi eng past ko‘rsatkichga tushib ketgan bo‘lsa-da, Tramp ma’muriyati deportatsiya sur’atlari nisbatan past darajada ekanidan norozi bo‘lmoqda.

Ma’lumotlarga ko‘ra, jinoyat sodir etgan yoki deportatsiya qarori chiqqan 1 million kishini chiqarib yuborish ko‘zda tutilgan.

Tramp ma’muriyati noqonuniy migrantlarni saqlash va chiqarib yuborishda harbiy kuch va bazalardan, shuningdek Amerika qit’asidagi boshqa davlatlar qamoqxonalaridan foydalanishni boshlagan.

Avvalroq, AQSh hukumati osiyolik, shu jumladan o‘zbekistonlik muhojirlarni davlatdan tezroq chiqarib yuborish uchun Panamaga deport qilishni boshlagani ma’lum bo‘lgandi.

AQSh Ichki xavfsizlik departamenti (Department of Homeland Security, DHS) 2003 yilda tashkil etilgan federal agentlik bo‘lib, uning asosiy vazifasi Qo‘shma Shtatlar xavfsizligini turli tahdidlardan, jumladan terrorizmdan himoya qilish, kiberxavfsizlik va chegara xavfsizligini ta’minlash, tabiiy ofatlarga qarshi kurashishdan iborat.