Мустақил Қозоғистон тарихидаги энг йирик авиаҳалокатлар санаб ўтилди

25 декабр куни эрталаб Azerbaijan Airlines авиакомпаниясига тегишли Embraer 190 самолёти Қозоғистоннинг Оқтоу шаҳри яқинида ҳалокатга учради. Самолёт бортида 67 киши бўлган, улардан 38 нафари ҳалок бўлди. Шунингдек, тирик қолганларнинг 11 нафари оғир аҳволда экани айтилмоқда. Бу мустақил Қозоғистон тарихидаги энг йирик авиаҳалокатдир.

Orda нашри мустақил Қозоғистон тарихидаги бошқа йирик авиаҳалокатларни санаб ўтди.

2019 йил, Олмаота. Bek Air (Қозоғистон) авиакомпаниясининг Fokker 100 самолёти ҳалокати

Олмаота аэропортидаги авиаҳалокат 2019 йил 27 декабрда содир бўлди. Бортида 95 йўловчи ва беш экипаж аъзоси бўлган самолёт Нур-Султонга учаётган эди, бироқ кўтарилиш чоғида ерга қулади. Кема бетон панжарани ёриб ўтиб, икки қаватли бинога урилди. Авария оқибатида 12 киши, жумладан экипаж командири ҳалок бўлди, яна 66 киши жароҳат олди.

Расмийлар ҳалокатнинг қуйидаги сабабларини келтирди:

- Музлаш: Тўхтаб турганда самолёт қанотларида музнинг тўпланиши, бу эса парвоз пайтида кўтарилишнинг ассиметрик йўқолишига олиб келади.

- Экипаж тайёргарлиги етарли эмас: экипаж парвоздан олдин самолёт ҳолатини тўғри текширмаган: хусусан, улар қанотларнинг олдинги қирраларини муз борлигини аниқлаш мақсадида тактил текширувини ўтказмаган.

- Хавфсизликни бошқариш тизимидаги бузилишлар: авиакомпанияда парвозлар хавфсизлигини таъминлаш бўйича аниқ тартиб ва ​​талаблар мавжуд эмас эди.

Самолёт ҳалокатидан сўнг Bek Air лицензияси бекор қилинди ва компания 2020 йил апрел ойида ўз фаолиятини тўхтатди.

2019 йил, Қизилўрда вилояти. Мудофаа вазирлигининг Ми-8 вертолёти ҳалокати

Вертолёт ҳалокати 2019 йил 27 март куни содир бўлди. Машқ қилиш учун Оқтоудан Чимкентга тўртта вертолёт парвоз қилди. Парвоз, биринчидан, кечқурун, иккинчидан, қийин об-ҳаво шароитида амалга оширилди. Оқибатда вертолётлардан бири Қизилўрда вилояти ҳудудига қулаб тушди ва бутунлай ёниб кетди.

Машина ичидаги 13 киши ҳалок бўлди. Кейинроқ комиссия ҳалокат сабаби сифатида айнан мураккаб об-ҳаво шароитини кўрсатди.

2013 йил, Олмаота. SCAT авиакомпаниясининг Canadair CRJ-200ER самолёти ҳалокати

Ичида 16 йўловчи ва 5 экипаж аъзоси бўлган самолёт Кокшетаудан Олмаотага учаётган эди. Самолёт қўниш вақтида ҳалокатга учради — аэропортдан тахминан 1,5 км узоқликда ерга қулади. Бортдагиларнинг ҳаммаси ҳалок бўлди.

Текширувга жалб қилинган комиссия ҳалокатга экипаж командири соғлиғининг ёмонлашгани сабаб бўлган деган хулосага келди. Маълум бўлишича, у сурункали юрак ишемик касаллигига чалинган. Иккинчи учувчи эса диспетчерлар билан мулоқотга чалғиб, борт приборларини кузатмаган.

2012 йил, Чимкент. Миллий хавфсизлик қўмитасининг (МХҚ) Ан-72-100 чегара хизмати самолёти ҳалокати

Ҳарбий транспорт самолёти Остонадан Чимкентга учаётган эди. Самолёт бортида 27 киши — етти нафар экипаж аъзоси ва 20 нафар йўловчи бўлган, улар орасида МХҚ Чегара хизмати раҳбари вазифасини бажарувчи Турганбек Стамбеков ҳам бўлган. Самолёт қўниш вақтида ҳалокатга учради. Бортдаги барча ҳалок бўлди.

Текширув фалокатнинг бир нечта сабаблари бор деган хулосага келди:

- алтиметр ва автопилот ишламай қолиши;

- экипаж томонидан диспетчернинг кўрсатмаларига риоя қилмаслик;

- музлаш шароитида учиш;

- ҳаво кемасини иккинчи учувчи томонидан бошқарилиши;

- экипаж томонидан ерга яқинлашиш эрта огоҳлантириш тизимининг ўчирилиши.

2009 йил, Жанубий Қозоғистон вилояти. Миллий хавфсизлик қўмитаси (МХҚ) Чегара хизматининг Ми-8 вертолёти ҳалокати

2009 йил 8 сентябрда МХҚ Чегара хизмати вертолёти Ўзбекистон билан чегарадаги тоғларда бир гуруҳ жиноятчиларни қидириш операциясида иштирок этди. Самолёт бортида 13 киши бўлган. Вертолёт Угом дарасига қулади. Ҳодиса оқибатида 10 нафар чегарачи ҳалок бўлди, уч нафари яраланди. Табиий офатнинг сабаби, 10 йил ўтгач, Қизилўрда вилоятида бўлгани каби, мураккаб об-ҳаво шароити деб номланди.

Қозоғистоннинг совет даври тарихидаги энг йирик авиаҳалокат 1983 йил 30 августда Олмаотада Ту-134 самолёти ҳалокати бўлиб қолмоқда. Қозондан учган самолёт Долан тоғига қулаб, 90 киши ҳалок бўлган эди.