Vertolyotlar eksporti: bozordagi asosiy o‘yinchilar kimlar?

World’s Top Expors’ning so‘nggi ma’lumotlari ushbu yuqori ixtisoslashgan sohada qaysi davlatlar ustuvor ekanini va nega vertolyotlarga bo‘lgan talab o‘sishda davom etayotganini yaqqol ko‘rsatadi.

Reytingga ko‘ra, Germaniya, Fransiya va AQSh eng yirik vertolyot eksportchilari bo‘lib qolmoqda, ular jahon yetkazib berish hajmining deyarli 49 foizini nazorat qiladi. Statistikaga yirik harbiy vertolyotlar ham, yengil fuqarolik modellari ham kiritilgan. Bu raqamlar global bozorning qay darajada konsentratsiyalashganini ko‘rsatadi: Yevropa va Shimoliy Amerika ishlab chiqaruvchilari muhandislik salohiyati, texnologik daraja va keng qamrovli xalqaro hamkorliklari tufayli peshqadamlikni qo‘ldan bermayapti.

World’s Top Expors ma’lumotlariga ko‘ra, harbiy va fuqarolik vertolyotlariga bo‘lgan talab barqaror ravishda o‘smoqda, chunki mamlakatlar mojarolarga, favqulodda holatlarga va modernizatsiya chaqiriqlariga munosabatini o‘zgartirmoqda.

Talabni oshirayotgan asosiy omillardan biri — Yevropa, Osiyo va Afrikada mudofaa xarajatlarining keskin ko‘payishi. Geosiyosiy taranglik sharoitida ko‘plab davlatlar o‘z aviatsiya imkoniyatlarini kuchaytirmoqda. Vertolyotlar tashish, razvedka, favqulodda missiyalar va tezkor reaksiya vazifalarida hanuz beqiyos vosita bo‘lib qolmoqda.

Bir vaqtning o‘zida, iqlim bilan bog‘liq ofatlar hukumatlarni ko‘proq universal uchish apparatlariga investitsiya kiritishga undamoqda. Vertolyotlar o‘rmon yong‘inlari bilan kurashish, toshqinlar paytida evakuatsiya, tibbiy tashish va gumanitar operatsiyalarda muhim o‘rin tutadi. Ekstremal ob-havo hodisalari tobora ko‘proq sodir bo‘layotgani sababli, mamlakatlar qiyin yetib boriladigan hududlarga ham tezkor boradigan aviatsiya bo‘linmalarini shakllantirmoqda.

Yana bir muhim omil — parklarni modernizatsiya qilish. Ko‘plab davlatlar sovuq urush davrida ishlab chiqilgan eski vertolyotlarni xavfsizligi yuqori, samaradorligi oshgan va xizmat ko‘rsatish xarajatlari kamroq bo‘lgan yangi modellarga almashtirmoqda. Bu tendensiya ayniqsa Germaniya, Fransiya va Kanada kabi yetakchi eksportchilar uchun foydali, chunki bu mamlakatlarning aviatsiya sanoati ishonchliligi va texnika xizmat muddatining uzoqligi bilan mashhur.