Kecha, 27 aprel kuni KUN.UZ saytida “3 opa-singil o‘limi bilan bog‘liq qo‘shimcha tafsilotlar berildi” sarlavhali maqola e'lon qilingan edi. Unda bir kunda nobud bo‘lgan uch nafar opa-singil voqeasi tafsilotlari yoritilgan va voqealar rivoji kuzatib borilishi aytilgan edi. Ma'lumot o‘rnida keltirish kerakki, ayni damda jinoyat ishlari bo‘yicha Olmazor tuman sudida 3 opa-singil o‘limida aybdor shaxslarga nisbatan sud harakatlari bilan bog‘liq tafsilotlar ko‘rib chiqilmoqda va o‘rganilmoqda.
Sudga oid tibbiyot ekspertizasining 2017 yil 16 noyabrdagi 1996, 1998 va 1999-sonli xulosalariga ko‘ra, voyaga yetmagan Qosimova Mohira, Muxlisa va Munisalarning o‘limi “Enalapril”dan o‘tkir zaharlanish natijasida yuz bergan, deb aytilgan.
Biroq qizlar o‘limining haqiqiy sabablari to‘liq o‘rganilmagan, bolalarning “Enalapril”dan zaharlanganliklari haqidagi ekspertlarning xulosasi bir-biriga zid. Ya'ni, qizlar “Enalapril”ni oilaviy poliklinikaga borguncha – 2017 yil 8 noyabr kuni, soat 10.00gacha qabul qilganligi haqidagi xulosa “Enalapril”ning eng yuqori konsentratsiyasiga yetib borishi - qo‘llanilgandan 1 soatdan keyin, faol zaharlanish holatiga yetishi – 3-4 soatdan keyin yuz berishidan kelib chiqqan holda aytish mumkinki, qizlarning “Enalapril”ni qabul qilgan vaqti va ularning o‘limi yuz bergan vaqt orasidagi katta tafovut kelib chiqmoqda. Shu sababli o‘lim sababi to‘g‘risidagi ekspert xulosasining to‘g‘riligiga shubha tug‘ilmoqda.
KUN.UZ muxbirining xabar qilishicha, Sud majlisida vafot etgan qizlarning ota-onasi Z.Mo‘minov va D.Mo‘minova hamda boshqa guvohlar qizlarga yuqumli kasalliklar klinikasida uzoq vaqt davomida hech qanday tibbiy yordam ko‘rsatilmaganligini bayon qilishgan. Ushbu holatga aniqlik kiritilganda, tez yordam avtomashinasining chaqiruv varaqasida yozilishicha, tibbiy yordam avtomashinasi qizlarni EMYuKITIga (Epidemiologiya, mikrobiologiya va yuqumli kasalliklar klinikasi) soat 22:30da olib borgan, biroq EMYuKITI shifokori A.Mustafokulova tomonidan to‘ldirilgan 2010 yilda tug‘ilgan Munisa Qosimova va 2011 yilda tug‘ilgan Muxlisa Qosimovalarning 6794, 6795/2336-sonli kasallik tarixlari soat 22:55da ochilgan. Shu bilan birga qizlar o‘limi va kelgan vaqtlari orasi ham 3-5 soatni tashkil qiladi. Shifokorlar bu vaqt orasida qayerga qarashgan? Nega o‘zlarining bilimlari yetishmasa mutaxassislarga zudlik bilan xabar qilishmagan? Bir oiladan uch farzandning o‘limi bu haqiqiy fojia emasmi?!
Demak ekspertlar tomonidan EMYuKITI shifokorlari Munisa va Muxlisa Qosimovalarga ko‘rsatgan tibbiy yordam va ularning o‘limi sabablari har tomonlama, to‘liq va xolis o‘rganilmagan.
2017 yil 25 dekabrdagi 101-sonli qayta komissiyaviy sud-tibbiy ekspertizasi xulosasiga ko‘ra, qizlarni EMYuKITI klinikasiga olib kelingandagi ahvollari bir vaqtning o‘zida turlicha baholangan.
Yuqumli kasalliklar klinikasiga kelganda mutaxassislar (navbatchi vrach va anesteziolog-reanimatolog) tomonidan qizlarning ahvoli terminal deb baholangan, bolalar yuqumli kasalliklar klinikasiga kritik holatda olib kelingan.
Yuqumli kasalliklar klinikasida vafot etgan qizlarning ota-onasi, ularning yaqin qarindoshlari, shuningdek, guvohlarning ko‘rsatmalariga ko‘ra, qizlar shifoxonaga o‘z oyog‘ida yurib kirgan, har ikkalasining ham hushi o‘zida bo‘lgan, gaplashib o‘tirishgan, berilgan savollarga aniq-aniq javob berishgan.
Birlamchi va qayta ekspertizalar bir-biriga qarama-qarshi topilib, birlamchi ekspertizani amalga oshirgan ekspertlar o‘z fikridan qaytmagan bo‘lsa-da, dastlabki tergov organi tomonidan ular so‘roq qilinib, ularning xulosasi shubha ostiga olingan.
Jumladan, 2017 yil 20 noyabrdagi 68-sonli komissiyaviy sud-tibbiy ekspertizasi ekspert xulosasini bergan, O‘zR STE Bosh Byurosi qayta va komissiyaviy ekspertizalar bo‘limi eksperti lavozimida ishlovchi U.M.Musayev va Toshkent Vrachlar Malakasini oshirish instituti bolalar anesteziologiya, reanimatsiya va intensiv terapiyasi kafedrasi mudiri lavozimida ishlovchi I.A.Satvaldiyevalar guvoh tariqasida so‘roq qilinganlarida “Birlamchi komissiyaviy sud-tibbiy ekspertizasini o‘tkazish vaqtida ular jinoyat ishi materiallari bilan tanishmaganliklarini va tergovda aniqlangan holatlar haqida xabarlari bo‘lmaganligini, ma'lumotlarga ega bo‘lganida “balkim boshqa xulosa bergan bo‘lar edik”, deb ko‘rsatma berishgan.
Bundan tashqari, EMYuKITI qabul bo‘limida qizlarga birlamchi “oziq-ovqat toksikoinfeksiyasi va noma'lum modda bilan zaharlanish” tashxisi qo‘yilgan, EMYuKITI vrach-reanimatologi X.Giyasov tomonidan esa Munisa Qosimovaning o‘limidan keyingi epikrizida asosiy kasallik “oziq-ovqat toksikoinfeksiyasi, asorati infeksion-toksik shok”, deb tashxis qo‘yilgan. Ekspertlar o‘z xulosasida N.To‘laganov qo‘ygan “oziq-ovqat toksikoinfeksiyasi” tashxisini noto‘g‘ri deb, ammo shifokor X.Giyasov tomonidan qo‘yilgan xuddi shunday tashxisni to‘g‘ri, deb baholashgan.
Advokat L.Petrichenko va U.Mirzayevlar qayta kompleks sud-tibbiy ekspertizasi tayinlashni so‘radi.
Sud iltimosnomada keltirilgan vajlarni o‘rganib, joriy yilning 13 aprelida prokurorning fikrini tinglab, qizlarning o‘limi sababi va ularga ko‘rsatilgan tibbiy yordam holati yuzasidan o‘tkazilgan ekspertiza bo‘yicha berilgan xulosalarda ayrim bo‘shliqlar va shubhali, bir-biriga zid xulosalar mavjudligi, mazkur bo‘shliqlarni to‘ldirish va xulosalardagi shubhalarni, qarama-qarshiliklarni bartaraf etish, ish bo‘yicha haqiqiy holatni aniqlash hamda advokatning iltimosnomasini qanoatlantirib, mazkur holat yuzasidan kompleks ekspertiza tayinlashni lozim topgan edi.
Lekin Bosh byuro boshlig‘i A.I.Iskandarov esa 25 aprel kuni ekspertlar tarkibini o‘zgartirishni so‘rab sudga murojaat qilgan. Sabab sifatida ekspertizani mukammal o‘rganish uchun sohaning professional xodimlari kerakligini asos qilgan. 26 aprel kuni esa qo‘shimcha ajrim bilan ekspertlar tarkibiga o‘zgartirish kiritildi. Byuro boshlig‘i A.I.Iskandarov esa sud majlisida vijdoni oldida ekspertizani to‘liq va xolisona o‘tkazishga nomi va sharafini o‘rtaga qo‘yib va'da berdi.
Zafarbek Solijonov
