Jahon | 07:37 / 25.09.2025
13168
3 daqiqa o‘qiladi

Dubay markazini butunlay o‘zgartirgan Burj Xalifa: noyob fotosuratlar

Bu yil Burj Xalifa o‘zining 15 yilligini nishonladi va 828 metrlik osmono‘par bino ochilgan kundagidek katta taassurot uyg‘otishda davom etmoqda. Ammo bu yerda undan oldin nima bor edi? O‘tmishga qisqacha safar qilamiz va dunyodagi eng baland bino qanday qilib qumtepalarda paydo bo‘lganini ko‘ramiz.

Foto: Imre Solt

Dunyodagi eng baland bino Dubay ramziga aylandi. 2010 yilda qurib bitkazilganidan beri Burj Xalifa shahar timsoliga aylandi va uning markazi bo‘lib xizmat qilyapti.

XXI asr boshida birinchi poydevor qo‘yilganidan beri Dubayning markazi osmono‘par bino bilan birga rivojlandi. Bunga ishonish qiyin, lekin dunyodagi eng baland minora qurilishidan oldin shahar markazi asosan cho‘l edi.

2004 yilda Emaar developerlik kompaniyasi Nyu-Yorkdagi Quyi Manhetten, Londonning Vest-Endi va Parijdagi Sena So‘l qirg‘og‘i bilan raqobatlashadigan «katta shahar muhitini yaratish» maqsadini ko‘zlagan shahar markazi uchun dadil rejalarini e’lon qildi. Kelajakda Burj Xalifa loyihaning markazida bo‘lishi kerak edi va hududdagi barcha binolar uning ko‘rinishini hisobga olgan holda rejalashtirilgan.

Qurilish 2004 yilda boshlangan, o‘shanda Dubay markazi deyarli tanib bo‘lmas edi. Ushbu gigantni qurish uchun ulkan resurslar kerak edi: 320 ming kub metr beton, 39 ming tonna po‘lat va 103 ming kvadrat metr shisha.

Rasmiy ochilish 2010 yil yanvar oyida bo‘lib o‘tdi. Qurilish 22 million kishi-soatni talab qildi, minoraning umumiy maydoni esa 5,67 million kvadrat futni tashkil etdi.

2007 yil iyul oyida Burj Xalifa dunyodagi eng baland binoga aylanib, Tayvandagi Taybey 101 dan o‘zib ketdi va 141 qavatga yetdi. Bugungi kunda minora 163 qavatdan iborat.

Bino ko‘p maqsadli yo‘nalishga ega: bu yerda mehmonxonalar, ofislar, ultra hashamatli kvartiralar va kuzatuv maydonchalari mavjud.

Biroq Saudiya Arabistonining so‘nggi rejalari Burj Xalifani dunyodagi eng baland minora unvonidan mahrum qilishi mumkin. Jeddah Tower (rasmiy ravishda Jeddah Economic Company Tower) qurib bitkazilgandan keyin balandroq bo‘ladi – Burj Xalifadagi 828 metrga nisbatan kamida 1000 metr.

Mavzuga oid