«Тонгги софлик мамлакати» - Корея ҳақида нималарни биламиз? 

Ўзбекистон Республикаси президенти Шавкат Мирзиёев жорий йилнинг 22-25 ноябр кунлари Корея Республикаси президенти Мун Чжэ Иннинг таклифи билан ушбу мамлакатда давлат ташрифини амалга оширмоқда. 

Ташриф доирасида томонлар барча соҳаларда юқори даражадаги музокаралар ўтказиб, мамлакатлар ўртасидаги икки томонлама ҳамкорликни янги босқичга кўтариш мақсадида бир қанча шартнома ва ҳужжатларни имзоламоқдалар. 

Президентнинг Корея Республикасига давлат ташрифи доирасида  «Тонгги софлик мамлакати» деб номланадиган ушбу мамлакат ҳақидаги қизиқ маълумотларни таклиф қиламиз. 

Корея Республикаси Корея ярим оролининг жанубий қисмида жойлашган. Ҳудуди 100,28 минг кв. км.ни ташкил этади. Бу кўрсаткич билан  у дунёда 107-ўринда, Осиёда эса 31-ўринда туради. Корея Республикаси 9 та вилоят, марказга бўйсунувчи 8 та шаҳар, ҳамда 12 миллион аҳоли яшайдиган пойтахт Сеулдан ташкил топган. Мамлакат аҳолисининг сони 51,33 миллионни ташкил этади. 2016 йилги маълумотларга кўра, Корея Республикаси дунёдаги барча давлатлар орасида бу кўрсаткич  бўйича 27-ўринни эгаллайди. 3 октябр куни корейслар ўзларининг энг асосий байрами – Корея давлати ташкил топган кунини (мил.авв. 2333 йилда ташкил этилган Чосон  давлати) нишонлайди. 

Мамлакатнинг давлат тузилмаси – президент раҳбарлик қиладиган Республика.  У мамлакат раҳбари ва бош қўмондони бўлиб, бевосита ва яширин овоз бериш йўли билан 5 йиллик муддатга сайланади.  2017 йил май ойидан Мун Чжэ Ин Корея Республикасининг президенти этиб сайланган. 

Бошқарув тизимига мувофиқ, Президент мамлакатнинг ички ва ташқи сиёсатининг асосий йўналишларини ишлаб чиқадиган Вазирлар Маҳкамаси орқали Ижро ҳокимияти функциясини амалга оширади. Президент давлат сиёсатининг муҳим масалалари бўйича чиқарилган қарорлар учун жавобгар шахсдир. Бош вазир Миллий Ассамблеянинг маъқуллашидан сўнг президент томонидан тайинланади. 2017 йил июнидан бошлаб Корея Республикасининг бош вазири лавозимида Ли Нак Ён фаолият юритиб келмоқда.

Ялпи ички маҳсулот ҳажми 2,7% га ўсди (2015 й. – 2,6%), номинал ҳажми 1,404 трлн. АҚШ долларини ташкил этди. Ушбу кўрсаткич бўйича Корея Республикаси дунёда 11-ўринни эгаллайди. Аҳолининг жон бошига тўғри келадиган ялпи ички маҳсулоти - 27,6 минг доллар. 

Жанубий Кореянинг асосий савдо ҳамкорлари: 

Экспорт бўйича – Хитой (25%), АҚШ (13,5%), Ҳонгконг (6,6%), Вьетнам (6,5%), Япония (4,9%), Сингапур 2,6%), Тайвань (2,5%), Ҳиндистон (2,5%), Мексика (2,0%).

Импорт бўйича – Хитой (11,5%),  Австралия (3,7%), Вьетнам (3,1%), Қатар (2,5%).

Импорт қилинадиган асосий маҳсулотлар: нефть (9,9%), ярим ўтказгичлар (6,8%), табиий газ (3,3%), қайта ишланган маҳсулотлар (2,6%) ва бошқалар.

Ишлаб чиқариладиган маҳсулотлар экспорти қуйидагича: ярим ўтказгичлар (10,5%), автомобиллар (7,4%), кема қурилиши (5,2%), қайта ишланган маҳсулотлар (5,1%), мобил телефонлар (5,1%), 4%), экранлар (3,2%) ва бошқалар.

Тўғридан-тўғри хорижий инвестициялар ҳажми асосан хизматлар учун инвестициялар ҳисобига 21,3 миллиард доллар (+1,9 фоиз) ни ташкил этди. ЕИ (7,4 миллиард), Хитой (2,05 миллиард), АҚШ (3,9 миллиард), Япония (1,2 миллиард).

Кореяга жалб қилинган  хорижий инвестициялар ҳажми 35,2 миллиард долларни ташкил этади. 2017 йилда Корея иқтисодиётида макроиқтисодий кўрсаткичларнинг яхшиланиши кузитилди. Бу экспортнинг барқарор ўсиши ва ички истеъмолнинг ошиши ҳисобидан юз берди. Прогнозларга кўра, 2014 йилдан бошлаб биринчи марта 2017 йилда ташқи савдо айланмаси 1 трлн. АҚШ долларига етади.

Молиявий аҳвол анча барқарор бўлиб қолмоқда. 2017 йил ноябрь ҳолатига кўра мамлакатнинг валюта захиралари 384,4 миллиард долларни ташкил қилди (дунёда 9-ўрин).

Мун Чжэ Ин ҳукумати биринчи навбатда аҳолининг даромадларини кўпайтириш ва жамиятнинг табақаланиш даражасини пасайтирадиган иш жойларини кўпайтиришга эътибор қаратди. Бу ўз навбатида, истеъмолнинг ортиши, бизнесга инвестицияларни кўпайтириш ва иқтисодий ўсишга олиб келади.