Samarqand viloyatining Kattaqo‘rg‘on tumanidan «Ozodlik» radiosiga shikoyat qilgan fuqarolardan biri tuman pasport stoli oldida katta navbat yuzaga kelgani, odamlar ertalabdan kechgacha navbatda turishayotgani, bo‘lim xodimlari juda sust ishlashayotganini bayon qilgan. Shuningdek, u yangi biometrik pasport olish uchun rasman eng kam oylik ish haqining teng yarmi barobarida davlat boji undirishi belgilangan bo‘lsa-da, pasport olinayotganda yana 3500 so‘m talab qilinayotganini ro‘kach qilib, IIB xodimlarini korrupsiyada ayblagan va uzun navbatlar hamda qonunga zid ravishda pul yig‘ilishiga barham berilishi so‘ragan.
Kun.uz muxbiri ushbu holatga oydinlik kiritish maqsadida Samarqand viloyat IIB Migratsiya va fuqarolikni rasmiylashtirish boshqarmasi boshlig‘i, polkovnik Bahodir Aliyev bilan suhbatlashdi.
— Kattaqo‘rg‘ondagi pasport stoli oldida katta navbatlar yuzaga kelishini qanday izohlaysiz?
— O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011 yil 5 yanvardagi «O‘zbekiston Respublikasida pasport tizimini takomillashtirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida»gi PF–4262-sonli farmoni hamda Vazirlar Mahkamasining 2015 yil 14 dekabr kungi 361-sonli qaroriga asosan fuqarolarni biometrik pasport bilan hujjatlashtirish ishlarini 2018 yilning 1 iyul kuniga qadar yakunlash lozimligi ko‘rsatilgan.
Viloyat aholisining pasport olishi shart bo‘lgan fuqarolari soni ayni kunda 2 million 420 ming 190 nafarni tashkil etadi. Bugungi kunda ularning 2 million 228 ming 278 nafari ya'ni 92,07 foizi biometrik pasport olgan. Hali pasport olishga ulgurmagan fuqarolar soni viloyatda 191 ming 912 nafarni tashkil etadi.
Bevosita Kattaqo‘rg‘on tumaniga to‘xtaladigan bo‘lsak, tumanda pasport olishi shart bo‘lgan fuqarolar soni 166 ming 906 nafarni tashkil etib, ularning 145 ming 913 nafari, ya'ni 87,42 foizi yangi pasport olishga ulgurishgan. Tumanda yana 20 ming 933 nafar fuqaroga bometrik pasport berilishi kerak. Aytish joizki, 12,48 foiz — bu viloyatdagi eng yuqori ko‘rsatkich.
Biz 1 iyulga qadar viloyatda pasport olmagan fuqarolarni pasport olishga ulgurishlari uchun uzoq vaqtdan beri ommaviy axborot vositalari — televideniye, radio va gazetalar xizmatidan foydalangan holda targ‘ibot ishlarini o‘tkazib, fuqarolarni keyinchalik jarima to‘lamaslik uchun ulgurib qolishga chorladik.
Ushbu tashviqotlardan so‘ng barcha tumanlarda fuqarolarning IIB Migratsiya va fuqarolikni rasmiylashtirish bo‘limlariga murojaatlari keskin ko‘paydi, jumladan, Kattaqo‘rg‘on tumani ham.
Biometrik ma'lumotlarni qabul qilish uskunasi standart bo‘yicha kuniga 70–80 nafar fuqaroga xizmat ko‘rsatishi kerakligi belgilangan. Ammo aholiga qulaylik yaratish maqsadida bir kunda o‘rtacha 250–300 nafar fuqarolarga biometrik pasport rasmiylashtirib berilmoqda. To‘g‘ri, navbat ko‘pligini inkor etmaymiz, lekin busiz belgilangan muddatgacha ulgurmaymiz. Bu yerda inson omilimas, texnikaga bog‘liqlik tufayli navbat yuzaga kelmoqda. Biroq, qayd etish joizki, xodimlarimiz nafaqat Kattaqo‘rg‘onda, barcha tumanlarda ham ertalabdan kechgacha tinim bilmay ishlashayapti, bir kunda navbatda turgan fuqarolarning birortasi quruq qo‘yib yuborilmayapti.
Ayni paytda MFRBga kelolmaydigan nogiron va qariya fuqarolarga xizmat ko‘rsatishga mo‘ljallangan biometrik ma'lumotlarni qabul qiluvchi portativ apparatni ham Kattaqo‘rg‘on tumaniga safarbar qildik. Endi kuniga 400 nafargacha fuqaroga xizmat ko‘rsatiladi.
Biz har kuni barcha tumanlardan tushayotgan ma'lumotlarni umumiylashtirib, keyingi kunlardagi ishlarimizni rejalashtirib bormoqdamiz. Bir kunda viloyatda 3–3,5 mingga yaqin kishiga pasport rasmiylashtirib berilmoqda. Agar shu sur'atda ishlashda davom etsak, belgilangan muddatgacha albatta ulguramiz.
Albatta, bu navbatlar vaqtinchalik, 1 iyulgacha ulgurib qolish uchun fuqarolarimiz yoppasiga murojaat qilishayotgani sababli hosil bo‘lmoqda. 1 iyuldan so‘ng barchasi joyiga tushadi.
— E'tirozda yana bir jihat tilga olingan: yarim minimal ish haqidan tashqari, pasport stolidagilar qo‘shimcha 3500 so‘m haq undirishayotgani haqida nima deysiz?
— Darhaqiqat, fuqaromizning e'tirozida bayon etilganidek, 2017 yil 1 dekabr kunidan boshlab Migratsiya va fuqarolikni rasmiylashtirish xizmati yo‘nalishida fuqarolardan olinadigan davlat bojlari ro‘yxatiga ko‘ra, O‘zbekiston Respublikasi fuqarosining biometrik pasportini berganlik uchun eng kam ish haqining 50 foizi — 86 ming 120 so‘m miqdorda davlat boji olinmoqda.
Shuningdek, ushbu tartibga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasi fuqarolari va O‘zbekistonda Respublikasida doimiy yashovchi chet el fuqarolari va fuqaroligi bo‘lmagan shaxslarni doimiy ro‘yxatga qo‘yish va ro‘yxatdan chiqarish, turgan joyi bo‘yicha hisobga qo‘yish uchun EKIHning 2 foizi — 3.444 so‘m boj undirilishi belgilangan.
Ta'kidlash joizki, ushbu to‘lovlar albatta kassaga kirim qilinadi va kvitansiya beriladi. Kattaqo‘rg‘onlik fuqaro shu narsani bilmasdan, kasbdoshlarimizni korrupsiyada noto‘g‘ri ayblagan.
Shuhrat Shokirjonov suhbatlashdi
