Germaniya kansleri va Yevrokomissiya raisi Ukrainaga mamlakatni qayta tiklashda yordam berish rejasini ishlab chiqishga chaqirdi, bu esa Marshall rejasi bilan qiyoslanadi.
Yevropa Ittifoqi va G7 mamlakatlari «bugundanoq» birgalikda Ukrainaga qarshi Rossiya tomonidan boshlangan urushdan keyin uni tiklashda ishtirok etish haqida o‘ylashlari kerak va buning uchun iqtisodiyotga ta’siri bo‘yicha Ikkinchi jahon urushidan keyin qabul qilingan «Marshall rejasi»ga (Ikkinchi jahon urushidan keyin Amerikaning Yevropaga yordam dasturi) taqqoslanadigan dastur ishlab chiqish lozim, dedi Germaniya kansleri Olaf Shols va Yevropa komissiyasi raisi Ursula fon der Lyayyen. Siyosatchilarning qo‘shma maqolasi 23 oktyabr, yakshanba kuni Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetasida chop etildi.
Shols va fon der Lyayyenning fikricha, urushdan keyin Ukraina tezda «oyoqqa turishi» va iqtisodiyotni tiklashi kerak, bu qayta qurish loyihasi Ukrainaning kelajakda qanday davlatga aylanishini belgilab beradi. «Tarixiy voqealar bilan solishtirganda doimo ehtiyotkor bo‘lish kerak, ammo bu XXI asr uchun yangi Marshall rejasini yaratishdan boshqa narsa emas», deyiladi maqolada.
Siyosatchilar Rossiya qo‘shinlari tomonidan vayron qilingan va Ukrainada iqtisodiyotni tiklash uchun zarur bo‘lgan hududlar hamda infratuzilmalarni sanab o‘tdi – turar joy binolari, maktablar, yo‘llar, ko‘priklar va energiya ta’minoti. Germaniya kansleri va Yevrokomissiya raisi Rossiya 10 oktyabrdan beri Ukrainada tinch aholi nishonlarini ommaviy ravishda o‘qqa tutganini alohida tilga olib, ularni teraktlar deb atadi.
Yevropa siyosatchilarining fikricha, na Ukraina, na uning alohida hamkorlari Rossiya qo‘shinlari tomonidan o‘qqa tutilishining falokatli oqibatlariga dosh bera olmaydi, shuning uchun YeI, G7 va ularning chegaralaridan uzoqda joylashgan hamkorlar, shuningdek, xususiy investorlar va kompaniyalar Ukrainani qayta tiklashda birgalikda ishtirok etishi kerak. Shu bilan birga, dasturni amalga oshirishda korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha samarali nazorat organi tashkil etilishi shart. Maqola mualliflari ta’kidlaganidek, «Ukrainani qayta tiklash yo‘li - uning Yevropa Ittifoqiga yo‘li».
Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy devonining o‘rinbosari Kirilo Timoshenkoning ma’lum qilishicha, oktabr oyi boshida Ukrainada 94 596 ta infratuzilma obekti, jumladan 74 ming turar joy binosi vayron qilingan. Aksariyat obektlar Kiyev (25 mingdan ortiq), Donetsk (20 mingdan ortiq) va Xarkiv viloyatlarida (9 mingdan ortiq) vayron bo‘lgan.
Zelenskiyning o‘zi Ukrainani tiklash uchun chet el yordamiga muhtojligi haqida gapirdi. U, shuningdek, ehtimoliy yordam dasturini «Marshall rejasi» bilan solishtirdi va donor davlatlarga Ukrainaning Rossiya bosqinidan zarar ko‘rgan ayrim viloyatlari, shaharlari va tarmoqlarini to‘liq tiklashni ta’minlash uchun homiylik qilishni taklif etdi.
O‘shanda Zelenskiy Rossiya bosqinidan keyin Ukraina iqtisodiyoti va infratuzilmasini tiklash xarajatlarini 600 milliard dollarga baholagan edi. Biroq, oktabr oyida Rossiyaning o‘qqa tutishi natijasida bu miqdor sezilarli darajada oshishi mumkin - Ukraina tomoniga ko‘ra, faqat 10 oktyabrdan beri mamlakatdagi elektr stansiyalarining 30 foizdan ortig‘i vayron bo‘lgan, ularning ishlashi tinch aholi hayoti uchun ham, mamlakatda qayta qurish ishlari uchun ham muhim.
