Ўзбекистонда АЭС қурилиши 2026 йил март ойида бошланади — Аҳмадхўжаев

Ўзбекистон президенти кам қувватли АЭСнинг биринчи бетонини 2026 йил март ойида қуйиш борасида топшириқ берди, дея маълум қилди Ўзатом агентлиги директори Азим Аҳмадхўжаев. У “Росатом” билан тузилган бошқа бир битим асосида, “қисқа вақтда каттароқ станция лойиҳасини амалга ошириш”га ҳам ҳаракат қилинаётганини айтди.

Фото: "Ўзбекистон 24" эфиридан кадр

8 август куни президент Шавкат Мирзиёевга атом энергетикаси йўналишидаги ишлар ҳақида ахборот берилди

Ўзатом агентлиги директори Азим Аҳмадхўжаев “Ўзбекистон 24” телеканалига берган интервюсида лойиҳа шахсан президент назоратида эканини айтди.

“Ҳар бир йўналиш бўйича батафсил маълумот бердик, амалга ошираётган лойиҳамиз президентимиз назоратида. Бугунги кунга келиб барча изланишларни тамомладик, ер ишларига ўтиб… Ундан ташқари, барча хавфсизлик конвенцияларига қўшилдик, МАГАТЭнинг конвенцияларига. Бу кейинги босқичга ўтишга рухсат беради”, – деди у.

Аҳмадхўжаевнинг таъкидлашича, президент 2026 йил март ойида АЭСнинг биринчи бетонини қўйиш борасида топшириқ берган.

“Биринчи бетонга ўтишимиз билан лойиҳамиз тўлиқ амалга ошиш [босқичи]га ўтади. Ундан ташқари, катта станция лойиҳасини амалга ошириш учун “Росатом” билан тегишли ҳужжатга қўл қўйдик, ўша ҳужжатга асосан, ўрганиш ишларини олиб боряпмиз. Энергия тизимимизга катта станцияни қўшиш учун барча имкониятларни ўрганиб, қисқа вақтда каттароқ станция лойиҳасини амалга оширишга ҳаракат қиламиз”, – деди у.

Ўзбекистонда илк АЭС қурилиши

2024 йил 27 май куни, РФ президенти Владимир Путиннинг Ўзбекистонга давлат ташрифи доирасида “Ўзатом” агентлиги ҳузуридаги “АЭС қурилиши дирекцияси” ДУК ва “Росатом” тузилмасидаги “Атомстройэкспорт” АЖ инжиниринг компанияси ўртасида Ўзбекистонда кам қувватли атом электр станцияси қурилиши бўйича шартнома тузилганди.

Имзоланган келишувларга асосан, Жиззах вилоятида Россия лойиҳаси асосида 330 МW қувватга эга (ҳар бири 55 МW қувватли 6 та реактордан иборат) АЭС қурилиши керак эди. Бироқ жорий йилнинг июн ойида Жиззахда қуриладиган кичик АЭС борасидаги режалар ўзгаргани маълум бўлди. Энди бу станция режа қилинганидек 330 мегаватт эмас, 110 мегаватт қувватга эга бўлади. Яъни 55 мегаваттлик РИТМ-200Н сув-сувли ядро реакторларидан 6 та эмас, 2 тасини ўрнатишга қарор қилинди.

Эслатиб ўтамиз, бу реакторларнинг оригинал варианти шу пайтгача фақат абадий музликлар бағридаги музёрар кемаларда фойдаланилган. Қуруқликда, иссиқ иқлим шароитида ҳали ишлатиб кўрилмаган бу реакторлардан биринчисини “Росатом”нинг Петербургдаги заводи Ўзбекистон учун 2025 йил май ойида ишлаб чиқаришни бошлаган эди.

Станция қурилишида “Росатом” бош пудратчи бўлади, қурилишга маҳаллий компаниялар ҳам жалб этилади.

2024 йил 10 сентябр куни АЭС қурилиши дирекцияси ва “Атомстройэкспорт” станция лойиҳаси бўйича ишларни бошлаш тўғрисидаги протоколни имзолаган. Бу қурилиш майдонида тайёргарлик ишларининг фаол босқичи бошланиши ва лойиҳа ҳужжатлари ишлаб чиқилишини англатади.

Лойиҳа қиймати очиқланмаган. “Ўзатом” директори Азим Аҳмадхўжаев умумий харажатлар 2 млрд долларга бормаслигини айтган.

Тайёрлаган: Мадина Очилова

#АЭС #Азим Аҳмадхўжаев #энергетика