Будапешт Европа Иттифоқини танқид қилиш ва «мамлакат суверенитетини ҳимоя қилиш» шиори остида сиёсат олиб бориш учун фуқаролар қўллаб-қувватловини олишга ҳаракат қилмоқда.
Венгрия бош вазири Виктор Орбаннинг ўнг консерватив ҳукумати 17 ноябр, жума куни фуқаролар ўртасида сўров ўтказди, унинг мақсади мамлакатни Европа Иттифоқининг таклиф этаётган сиёсатидан «ҳимоя қилиш» экани айтилмоқда. Бошқа нарсалар қаторида, анкета миграция, Украинанинг Европа Иттифоқига кириши эҳтимоли ва унга ҳарбий ёрдам кўрсатиш масалаларига ҳам тегишли. Ҳар бир савол учун респондентлар фақат иккита жавобга эга: ёки Венгрия ҳукумати позициясини қўллаб-қувватлаш ёки таклиф қилинган Европа Иттифоқи линиясини танлаш.
Сўнгги пайтларда Брюссел ва Будапешт ўртасида Венгрия сиёсати, иқтисодиёти ва хавфсизлиги билан боғлиқ масалалар бўйича кўплаб келишмовчиликлар юзага келди, деди ҳукумат матбуот котиби Александра Сенткирайи сўровни изоҳлар экан.
Саволларда Европа Иттифоқининг ҳаракатлари танқид қилинган
«Брюссел Венгрияда муҳожирлар учун гетто яратмоқчи. Бу ҳақда қандай фикрдасиз?» - дейилади Венгрия ҳукуматининг Facebook саҳифасида эълон қилинган «Суверенитетимизни ҳимоя қилиш бўйича миллий маслаҳатлашувлар» социологик тадқиқотининг 11 саволидан бирида.
Сўровда миграция сиёсатидан ташқари, Венгрия билан кескин муносабатларга эга бўлган Украинадаги уруш, хусусан, Карпаторти минтақасидаги венгер озчилигининг ҳуқуқлари ҳақида ҳам сўз боради. Респондентлардан «Брюссел Украинага кўпроқ қурол ва пул бермоқчи» ёки «Брюссел Украинанинг Европа Иттифоқига қўшилишини хоҳлайди» деган позицияга қандай муносабатда экани ҳақида сўралган.
Охирги саволда «Брюссел ва хориждаги пуллар» Венгрия сиёсатига таъсир ўтказиш учун сарфланаётгани айтилади. Аввалроқ Венгрия ҳукумати «мамлакат суверенитетини чет эл аралашувидан ҳимоя қилишга» қаратилган қонун ишлаб чиқаётганини маълум қилганди.
Сўров Орбан сиёсатини қонунийлаштириш воситаси сифатида
2015 йилдан бери Венгрия ҳукумати доимий равишда социологик тадқиқотлардан фойдаланиб, ўз позициясини аҳолининг фикри билан қўллаб-қувватлаб келади ҳамда Европа Иттифоқи сиёсатини танқид қилади. 2022 йилдаги сўнгги бундай сўров Европа Иттифоқининг Россияга қарши санкцияларига бағишланди. Сўров қонуний кучга эга эмас. Бироқ, Виктор Орбаннинг айтишича, унинг ҳукумати тадқиқот орқали ўз сиёсати омма томонидан тасдиқланишини кўриши мумкин.
Будапешт кўп йиллар давомида миграция, қонун устуворлиги каби кўплаб масалалар бўйича Европа комиссияси билан келиша олмаяпти. Октябр охирида Брюсселда бўлиб ўтган ЕИ саммитида Виктор Орбан: «Биз мигрантлар ёки Украина учун пул сарфлашни хоҳламаймиз», деди. Венгрия Украинанинг Европа Иттифоқига қўшилиши эҳтимолини танқид қилмоқда. Қолаверса, у ҳам Словакия каби Европа Иттифоқининг Киевга янги 50 миллиардлик ёрдамини блокламоқда.
