Zelenskiy Putinga o‘lim tilayotganiga ishora qildi va Rossiyani «xudosizlik»da aybladi

Ukraina prezidenti Volodimir Zelenskiy ukrainaliklar Rojdestvoda Rossiya prezidenti Vladimir Putinning o‘limini istayotganiga ishora qildi, shuningdek, Rossiya qo‘shinlarini «xudosizlik»da aybladi.

U 25 dekabrga o‘tar kechasi Rojdestvo bayramiga bag‘ishlangan murojaatida Putinning ismini tilga olmasdan shunday dedi: «Bugun hammamizning orzumiz bitta. Biz hamma uchun yagona tilakni bildiramiz: «Mayli u o‘lsin», deydi har kim o‘zicha. Ammo Xudoga iltijo qilganimizda, albatta, ko‘proq so‘raymiz. Ukraina uchun tinchlik so‘raymiz».

«Rojdestvo arafasida rossiyaliklar aslida kim ekanini yana bir bor ko‘rsatdi. Yoppasiga o‘qqa tutish, yuzlab «shohidlar», ballistika, «xanjarlar» - hammasi bor edi. Xudosizlar shunday zarba beradi. Nasroniylik va insoniylikka mutlaqo aloqasi bo‘lmaganlar shunday qiladi», deb qo‘shimcha qildi Zelenskiy.

Zelenskiy Putinning ismini tilga olmagan bo‘lsa-da, uning so‘zlari Kremlda g‘azabga sabab bo‘ldi.

Rossiya prezidenti matbuot kotibi Dmitriy Peskov bu so‘zlarni «madaniyatsizlik va g‘azab oqibati» deb hisobladi, Zelenskiyni esa «adekvat bo‘lmagan odamga o‘xshaydi» deb atadi. «U siyosiy-diplomatik vositalar bilan tartibga solish bo‘yicha adekvat qarorlar qabul qilishga qodirmi, degan savolni bermoqchiman», dedi Peskov.

Volodimir Zelenskiy va Vladimir Putin o‘rtasidagi munosabatlar tarixini «ehtiyotkor muloqotdan ochiq harbiy va siyosiy qarama-qarshilikka o‘tish, keskin dushmanlik» deb qisqacha ta’riflash mumkin.

2019-2020 yillarda ular orasidagi munosabatni muloqotga urinish sifatida baholash mumkin. Zelenskiy Donbassdagi urushni tugatish va’dasi bilan hokimiyatga keldi. Normandiya formati (Ukraina, Rossiya, Germaniya, Fransiya) doirasida muzokaralar bo‘lib o‘tdi. Asirlar almashinuvi bo‘lib o‘tdi, shaxsiy aloqalar bo‘ldi. Zelenskiy ochiqchasiga Putin bilan bevosita gaplashishga tayyorligini aytdi. Biroq, asosiy masalalar (chegaralar, hududlarni nazorat qilish) bo‘yicha murosaga kelinmadi.

2021 yilda munosabatlar yomonlashdi. Rossiya Ukraina chegaralari yaqinida qo‘shin to‘play boshladi. Zelenskiy NATO va Yevropa Ittifoqiga yo‘nalishni kuchaytirdi, Kreml buni tahdid deb baholadi. Yuzma-yuz uchrashuvlar bo‘lmadi, ritorika qat’iylashdi.

2022 yildan hozirgi kungacha ochiqchasiga dushmanlik davri. Rossiyaning Ukrainaga keng ko‘lamli bosqini boshlanganidan so‘ng, Zelenskiy Putinni harbiy jinoyatchi deb atadi. Ukraina Rossiyaning amaldagi prezidenti sifatida Putin bilan muzokaralardan rasman bosh tortdi. Putin, o‘z navbatida, Ukraina hokimiyatining hozirgi ko‘rinishdagi qonuniyligini tan olmaydi va Zelenskiyni «tashqi boshqaruv» ta’sirida ekanini ta’kidlab keladi.

Zelenskiy va Putin o‘rtasida shaxsiy simpatiya yoki ishonch yo‘q. Zelenskiy ommaviy chiqishlarida Putinni urush uchun shaxsan javobgar sifatida tilga oladi. Putin Zelenskiyning ismini deyarli tilga olmaydi, «Kiyev rejimi» kabi iboralarni ma’qul ko‘radi.