23 декабр куни Олий Мажлис Сенати раисининг биринчи ўринбосари Содиқ Сафоев палатанинг халқаро алоқалар бўйича 2020 йилда қилинган ишлари ҳақида маълумот берди. Kun.uz мухбири сиёсатчининг ҳисоботида келтирилган асосий тезисларни келтириб ўтди.
«Инсоният нақадар заифлигининг исботини кўрдик»
Содиқ Сафоевга кўра, пандемия бир аср давомида инсоният кўрмаган ноҳарбий фалокат бўлди.
«Аввал ҳеч қачон миллиардлаб одамлар уйларида бекилган, чегаралар ёпилган ва иқтисодиёт қотиб қолган ҳолатни тарих қайд этмаган. Биз яна бир бор инсоният нақадар заифлигининг исботини кўрдик», – дея сўз бошлаган у.
Сафоевнинг айтишича, парламент ана шундай оғир шароитга қарамай, «ўз йўлида давом этиш» позициясидан борган.
Якунланаётган йилда халқаро парламентлараро фаолиятни ривожлантириш соҳасида Сенатда хорижий давлатлар, халқаро ташкилотлар, халқаро молия тузилмалар ва бизнес вакиллари билан 80га яқин учрашув ўтказилган. Шунингдек, Ўзбекистон парламенти ва хорижий давлат парламентлари ўртасида 43та парламентлараро гуруҳ тузилган.
«Бизга иқтисодий интеграция керак»
Сенат раисининг биринчи ўринбосари ҳисоботида Ўзбекистоннинг ЕОИИга интеграцияси масаласига ҳам тўхталган.
«Ўзбекистон учун интеграцион жараёнларда фаол иштирок этиш жуда муҳим. Чунки Ўзбекистон ўзининг жуғрофий жойлашуви нуқтайи назаридан ҳам муайян имтиёз ва муаммоларга эга. Шунинг учун савдо алоқаларини ривожлантириш, транспорт йўлакларини барпо этиш биз учун ривожланишнинг энг муҳим омилларидан биридир.
Президент ўз мурожаатномасида парламентнинг иккала палатасига ҳам ЕОИИ билан ҳамкорлик натижаларини чуқур ўрганиш ва хулосага келиш бўйича топшириқ берган эди. Бизда бу масалада экспертлар томонидан чуқур ўрганишлар ўтказилди ва «кузатувчи давлат» мақоми маъқул кўрилди. Ўйлашимча, бу парламентнинг тугаётган йилдаги энг муҳим ишларидан бири», – деган у.
БМТ мажбуриятларини бажариш йўлида
Сафоевнинг таъкидлашича, Ўзбекистоннинг кўп томонлама ҳамкорлик алоқалари ҳақида гапирилганда БМТнинг махсус дастурлари, масалан, Барқарор ривожланиш мақсадларини бажаришдаги фаолият жуда муҳим аҳамиятга эга.
«Бир неча йил аввал қабул қилинган бу дастур ўзининг аъзоларидан 2030 йилга қадар муайян кўрсаткичларга эришишни талаб қилади.
Бунда биринчи мақсад – инсоннинг ривожланиши. Ундан, шунингдек, фуқароларнинг моддий, маънавий эҳтиёжларини, хавфсизликни таъминлаш, таълим, соғлиқни сақлаш тизимларини ривожлантириш, гендер тенглиги ва бошқа масалалар ўрин олган», – дея таъкидлаган у.
Сиёсатчига кўра, президент топшириғи билан бу дастур бевосита парламент назоратида туради.
«Феврал ойида парламент палаталари кенгашларининг қўшма қарори билан махсус парламент комиссияси тузилди. Унинг биринчи натижалари ҳам кўринмоқда. Масалан, бу йил бизда Ихтиёрий миллий ҳисоботи лойиҳаси ишлаб чиқилди. Лойиҳа шу йил БМТнинг иқтисодий ва ижтимоий кенгаши (ЭКОСОС) бошчилигида ўтказилган сиёсий форумда тақдим этилди», – деган Сафоев.
БМТнинг 75-сессиясида Ўзбекистон билдирган ташаббуслар ижроси йўлида
Парламент учун яна бир муҳим йўналиш БМТнинг 75-сессиясида Ўзбекистон билдирган ташаббусларнинг ўз вақтида амалга оширилишини таъминлаш ҳисобланади.
Содиқ Сафоев ўз ҳисоботида шу йўлда қилинаётган ишлар ҳақида ҳам маълумот берган. Унга кўра, ҳозирда БМТнинг Ўзбекистондаги агентликлари билан доимий мулоқот, маслаҳатлашув ва ўзаро ҳамкорлик йўлга қўйилган.
«Бунда президент Мирзиёев томонидан илгари сурилган 3та муҳим ҳужжат ва у бўйича қуйидаги ишлар қилинмоқда:
1. Пандемиялар даврида давлатларнинг ихтиёрий мажбуриятлари тўғрисида БМТ кодекси.
Ҳозирда бу ҳужжатнинг лойиҳаси ишлаб чиқилди ва БМТга тақдим этилди. Ҳужжат ҳозирда етакчи давлатлар томонидан кўриб чиқилмоқда.
2. Барқарор ривожланиш мақсадларига эришиш ва инсон ҳуқуқларини таъминлашда парламентларнинг ролини ошириш тўғрисида БМТ резолюцияси.
Бу ҳам янгилик ва Ўзбекистон илгари сурган муҳим ҳужжат. Унинг лойиҳаси БМТ ва ЕХҲТга топширилган. Умид қиламизки, ҳужжат шу йил кўриб чиқилади.
3. Оролбўйи минтақасини экологик инновация ва технологиялар ҳудуди деб эълон қилиш тўғрисидаги БМТнинг махсус резолюцияси.
Бу нафақат бизга, Марказий Осиёга, балки глобал аҳамиятга эга бўлган муҳим ҳужжат. Ҳозир шу ҳужжат лойиҳалари ишлаб чиқилди ва БМТга кўриб чиқиш учун берилди», – деган Сенат мулозими.
Ўзбекистоннинг хориждаги дипломатик ваколатхоналари устидан парламент назорати ҳақида
Содиқ Сафоев 2020 йил якуни бўйича ҳисоботининг охирги йўналиши сифатида Сенатда Ўзбекистоннинг янгидан тайинланаётган элчилари «йўл харитаси» кўриб чиқилаётгани ҳақида гапирган.
«Бунда комиссия аъзолари нафақат элчиликка номзодларнинг «йўл хариталари»ни кўриб чиқади, балки уларга тавсия ва маслаҳатлар беряпти. Бу борада март ойида Европа мамлакатларида фаолият кўрсатаётган 11 нафар элчининг ҳисоботи танқидий эшитилди. Бу ишлар ҳозирда ҳам давом этмоқда», – деган у.
Kun.uz мухбирига кўра, Сафоев ҳисоботини Сенат томонидан йил давомида қилинган ишлар давлат бошқарувида парламентнинг ўрни, ташқи сиёсат ва иқтисоддаги роли ошиб бораётганини кўрсатиши ҳақидаги фикри билан якунлаган.
