Норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг коррупцияга қарши экспертизаси тўғрисидаги қонун лойиҳаси эълон қилинди

“Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ва улар лойиҳаларининг коррупцияга қарши экспертизаси тўғрисида”ги қонун лойиҳаси эълон қилинди.

Қонуннинг мақсади мансаб ваколатларини суиистеъмол қилиш ва бошқа турдаги коррупцияга оид ҳуқуқбузарликлар содир этилишига имкон яратувчи нормаларни аниқлаш ва уларни бартараф этиш мақсадида норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ва улар лойиҳаларини баҳолаш орқали коррупцияга оид ҳуқуқбузарликлар олдини олиш ҳисобланади.

Қуйидагилар коррупцияга қарши экспертиза ўтказишнинг асосий принциплари ҳисобланади:

• норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ва улар лойиҳалари коррупцияга қарши экспертизадан ўтказиш, экспертиза натижалари ишлаб чиқувчилар томонидан кўриб чиқилиши мажбурийлиги;
• норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ва улар лойиҳасини бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар билан биргаликда баҳолаш;
• коррупцияга қарши экспертиза илмий асослангани, холислиги ва кенг қамровлилиги ҳамда натижалари текширилиши;
• коррупцияга қарши экспертиза ўтказиш пайтида ижро этувчи ҳокимият органлари, бошқа давлат органлари, маҳаллий ўзини ўзи бошқариш органлари, улар мансабдор шахслари, ташкилотлар ва муассасалар, фуқаролик жамияти институтлари билан ҳамкорлик қилиниши;
• очиқлик ва шаффофлик — коррупцияга қарши экспертиза ўтказиш жараёнларида жамоатчилик иштироки таъминланиши;
• холислик — коррупцияга қарши экспертиза холис ва беғараз, қатъий қонуний, назарий ва амалий асосда, тегишли мутахассислик доирасида, ҳар тарафлама ва тўлиқ ҳажмда ўтказилиши;
• мустақиллик — коррупцияга қарши экспертиза мустақил шахс томонидан ўтказилиши, манфаатдор шахслар фойдасига хулоса олиш мақсадида коррупцияга қарши экспертизани ўтказувчи шахсга таъсир ўтказишга йўл қўйилмаслиги.

Қуйидаги ҳолатларда коррупцияга қарши экcпертиза ўтказилиши мажбурий ҳисобланади:

• Адлия органлари ҳамда давлат органлари юридик хизматлари томонидан – норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ва улар лойиҳаларини ишлаб чиқишда ва ваколатли органга тақдим этишда;
• Коррупцияга қарши курашиш агентлиги томонидан – коррупция хавфи нисбатан юқори бўлган соҳаларда коррупцияга оид ҳуқуқбузарликларни умумлаштириш натижаларига асосан.

Адлия органлари қуйидагиларни коррупцияга қарши экспертизадан ўтказади:

• қонунлар ва Олий Мажлис палаталари қарорлари, Ўзбекистон президенти фармонлари ва қарорлари, Вазирлар Маҳкамаси қарорлари ҳамда маҳаллий давлат ҳокимияти органлари қарорлари лойиҳаларини - ҳуқуқий экспертиза жараёнида;
• идоравий норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни - давлат рўйхатидан ўтказиш учун тақдим этилганда;
• норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ижросини - ҳуқуқий мониторинг қилиш давомида ва қонунчилик билан белгиланган бошқа ҳолатларда.

Адлия органлари коррупцияга қарши экспертиза ўтказиш учун бошқа давлат органлари вакилларини, шунингдек шартнома асосида мустақил экспертларни, бошқа ташкилотлар вакилларини жалб қилишга ҳақлидир.

Юридик хизматлар қуйидаги ҳолларда коррупцияга қарши экспертиза ўтказади:

• норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ва улар лойиҳаларини - кўриб чиқилиши учун манфаатдор органларга тақдим этилишидан олдин;
• идоравий норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни - давлат рўйхатидан ўтказиш учун Адлия вазирлигига тақдим этилишидан олдин;
• тегишли органлар кундалик фаолиятида қўлланадиган норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни - ҳар икки йилда камида бир марта.

Юридик хизматлар коррупцияга қарши экспертизани ўтказиш давомида тегишли органнинг бошқа таркибий бўлинмаларини, шунингдек мустақил экспертлар ва бошқа ташкилот вакилларини жалб қилишга ҳақлидир.