Халқ таълими вазирлиги расмий каналига таянган ҳолда қатор етакчи ОАВлар, жумладан Kun.uz сайтида ҳам оҳангаронлик 11-синф ўқувчиси Камолиддин Акбаралиев Қозоғистоннинг Нур-Султон шаҳрида МДҲ давлатлари ўртасида ўтказилган «Йилнинг энг яхши ёш олими – 2021» халқаро танловида таълим йўналиши бўйича 1-ўринни қўлга киритгани ҳақида хабар берилганди.
«Йилнинг энг яхши ёш олими – 2021» халқаро танловида МДҲ давлатларидан 1000 нафарга яқин иштирокчилар қатнашган бўлиб, улардан 100 нафарга яқин иштирокчиларнинг илмий ишлари танлов учун саралаб олинган.
Иштирокчиларнинг 50 нафари фан, таълим, сиёсат, биология, кимё, тилшунослик ва бошқа йўналишлар бўйича ғолиб деб топилган. Ушбу танловда Ўзбекистондаги мактаб ўқувчилари учун аниқ ва гуманитар фанлар бўйича IT асосида таълим бериш бўйича тайёрлаган илмий ишим билан иштирок этишди. Камолиддин Акбаралиев халқаро танловда юқори натижани қўлга киритиб, кўкрак нишони ва диплом билан тақдирланди», – дейилганди хабарда.
Бу борада суриштирув ўтказган Rost24.uz сайти мазкур дипломлар аслида сохта экани ҳақида ёзди.
«Ўтган икки йилдан бери кўплаб талабалар «Bobek» номли умуммиллий ҳаракат (Қозоғистон) томонидан берилаётган Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлигининг «Энг яхши ёш олими» мақоми, кўкрак нишони ва биринчи даражали дипломларини кўз-кўз қилишаётганининг гувоҳи бўляпмиз. МДҲнинг «Энг яхши ёш олим»лари ёмғирдан кейин чиққан қўзиқориндек кўпайдики, уларнинг қайси бири аслида энг яхшиси?» деган табиий савол туғилади. Маълумотларни таҳлил қилсангиз, бир йўналишда қатнашган бир неча талабанинг ҳаммаси «Йилнинг энг яхши ёш олими – 2021» дипломини олишганига гувоҳ бўласиз.
Бу танловда қатнашиб, «ғолиб» бўлганлар билан суҳбатлашилганда, улар 50-70 АҚШ доллари атрофида пул беришгани аниқланди. Бу ҳақда Андижон давлат университети тадқиқотчиси, тарихчи Шарофиддин Ҳошимжонов ўз тажрибасида бўлган воқеадан мисол келтирди:
- Аввал Андижон давлат университети ахборот хизматида ишлар эдим. Июнь ойида бир талабамиз МДҲда «Йилнинг энг яхши ёш олими» деб топилгани ҳақида хабар қилишди. Ижтимоий тармоқларда эълон қилдик. Ҳаммаси шундан кейин бошланди. Кетма-кет шу танловда ғолиб бўлган талабалар ҳақида хабарлар кела бошлади, ҳаммасининг илинжи бир, университет расмий саҳифаларида эълон қилиш керак. Шундан сўнг ўйланиб қолдик ва текширишга қарор қилдик. Билдикки, ўзимизнинг талабаларимиздан бири уларнинг кўпига ўртада туриб ушбу «медал»ни пулга олиб беряпти. У ҳар бир номзоддан 65 АҚШ долларидан олиб, 50 АҚШ долларини тўлов учун, ўзига 15 АҚШ долларини хизмат ҳақи учун олиб қолган», дейилган материалда.
Чиндан ҳам халқаро нуфузга эга бўлмаган, фаолияти ҳам жуда тор доирада кечаётган хорижий ташкилотнинг «Йилнинг энг яхши ёш олими – 2021» халқаро танлови дея жарангдор ном билан танлов уюштириши ва ўринлар улашиши шубҳали.
Халқ таълим вазирлиги матбуот хизмати вазият юзасидан изоҳ берди.
«Қозоғистондаги «Bobek» номли ташкилот томонидан ўқувчимизнинг ғолибликка эришгани ҳақида ўзи вазирликка келиб хурсандчилик билан бўлишган. Унинг қўлида ҳақиқий ғолиблик нишони ва диплом бор эди. Суриштирганимизда ҳақиқатан ҳам у ўз мақоласи билан қатнашган ва унинг мақоладаги таклифлари ҳайъат томонидан юқори баҳоланган.
Rost.24.uz сайтида мақола чиққанидан сўнг биз яна ўқувчимиз Камолиддин билан боғланиб, тўловга аниқлик киритганимизда, мазкур тўлов ҳозир талқин қилинаётганидек ўринни сотиб олиш учун эмас, ўша танловда иштирок этиш учун аъзолик бадали сифатида тўланганини айтди. Ва бу мақоладан ўзи ҳам хавотирга тушиб, ташкилотчилар билан боғланиш ниятида эканлигини маълум қилди.
Бугунги кунда битирувчимиз Ломоносов универстиетида таҳсил оляпти ва биз унинг бу пулни танловда ғолибликни сотиб олиш учун тўлаганига ишонмаймиз. Шу боис, мақолада келтирилгани каби бу ютуқ сохта бўлса, танлов ғолибларини фириб йўли билан мукофот олган эмас, балки сохта танловга алданган деб баҳоланса тўғрироқ бўлади, назаримда.
Бундай талқин ҳамюртларимизнинг ноҳақ айблови бўлиб, уларнинг шаънига путур етказиш сифатида ҳам баҳоланиши мумкин. Шу сабабли бу масала билан қизиққанлар Қозоғистоннинг «Bobek» ташкилоти билан боғланган ҳолда иш кўришлари керак эди», – деди вазирлик матбуот котиби Лайло Рустамова.
Маълум ҳақ тўлаш эвазига ҳали ҳеч ким билмайдиган танловларда ғолибликка эга бўлиш анча кенг амалиёт ҳисобланади. Бундан 1 йилча аввал мактаб ўқувчиларига Россиянинг турли ташкилотлари томонидан ҳар хил йўналишда фахрий ёрлиқлар жўнатилганди. Ўқувчининг билимдонлигини «тасдиқлайдиган» бу жимжимадор суратлар интернет орқали йўлланган ва бунинг учун қандайдир харажатлар учун «арзимас» ҳақ ундирилган, ота-оналар ҳам бу харажатга кўз юмган ҳолда фахрий ёрлиқлардан мақтаниб юришганди.
Бундай «нуфузли унвонлар улашуви» нафақат болалар ва ёшлар, балки катталар ўртасида ҳам кузатилади. Хорижий давлатларнинг номи чиқмаган ёки умуман амалда бўлмаган «ташкилотлари»нинг «фахрий профессори», «фан академик» каби унвонларини сотиб олиб омма орасида фахрланиб юрганлар ҳақида ҳам маълумотлар талайгина.
Боғдод туманидаги 8-мактаб ўқитувчиси Абдуллаев Равшанжон Иномжон ўғли ҳам Нур-Султон шаҳрида ўтказилган «Йилнинг энг яхши ёш олими - 2021» халқаро танловида мутлоқ ғолибликни қўлга киритгани ҳақида хабар берилганди. Р.Абдуллаев ҳам ўзининг мукофотини олиши тарихини Kun.uz’га гапириб беришини маълум қилган. Бу ҳақда кейинги мақолада батафсил маълумот берилади.
