Qonun loyihasi Qonun hujjatlari ta'sirini baholash tizimi portalida joylashtirilgan. Ushbu tahrirda xususiy sherik bo‘la oladigan sub'yektlarning turlari qisqartirilgan, hamkorlik muddatlari uzaytirilgan, DXSh mezonlari va loyihalarni amalga oshirish bosqichlari belgilangan, deb yozmoqda Norma.
2017 yil iyunda qonun loyihasining dastlabki versiyasi muhokama qilingan edi. O‘sha yil sentabrda uni Qonunchilik palatasiga kiritish rejalashtirilgan edi. Biroq shu paytgacha qonun qabul qilinmadi, buning ustiga, qonun loyihasining yangi tahriri taqdim etildi. Quyida yangilangan variantdagi loyihaning avvalgisidan asosiy farqlarini ko‘rsatib o‘tamiz.
Birinchidan, «davlat-xususiy sheriklik» (DXSh) tushunchasining o‘ziga tuzatish kiritilgan. Yangi tahrirda u davlat va xususiy sheriklarning o‘zaro foydali uzoq muddatli hamkorligi bo‘yicha loyiha, shuningdek DXSh to‘g‘risidagi bitim asosida xatarlar va majburiyatlarni bo‘lish yoki taqsimlashni anglatadi.
Ikkinchidan, davlat sheriklari hisoblangan tuzilmalar ro‘yxatiga aniqlik kiritilgan. Bular:
• vazirliklar;
• davlat agentliklari;
• davlat korxonalari (davlat nazorat paketiga ega bo‘lgan);
• prezident tomonidan tashkil etilgan qo‘mitalar;
• 12 ta viloyat hokimligidan istalgani, Toshkent shahar hokimligi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi.
Shuningdek, davlat sherigi yuqorida ko‘rsatilgan shaxslarning bittasi yoki bir nechtasini o‘z ichiga olishi mumkinligi borasida aniqlik kiritilgan.
Uchinchidan, xususiy sherik bo‘la oladigan sub'yektlar soni qisqartirilgan. Yangi versiyaga binoan davlat sherigi DXSh to‘g‘risida bitim tuzgan O‘zbekistonda ro‘yxatdan o‘tkazilgan yuridik shaxslar va jismoniy shaxslar ana shunday huquqqa ega.
Ilgari ushbu ro‘yxatga kiritilgan xorijiy yuridik shaxslar va xalqaro tashkilotlar chiqarib tashlangan.
To‘rtinchidan, DXSh javob berishi kerak bo‘lgan mezonlar belgilangan:
• uzoq muddatli bo‘lishi;
• loyihalashtirish, tashkil etish, rekonstruksiya qilish, rivojlantirish, boshqarish va (yoki) ijtimoiy infratuzilmani va (yoki) davlat xizmatlari ko‘rsatilishini qo‘llab-quvvatlashga oid bo‘lishi;
• xususiy sektor ishtirok etishini o‘z ichiga olishi;
• xatarlar va majburiyatni davlat va xususiy sheriklar o‘rtasida bo‘lishi.
Beshinchidan, DXSh bitimning eng kam muddati – 5 yil bilan faqat uzoq muddatli hamkorlikni nazarda tutgan. Qonun loyihasining dastlabki tahririda kamida 3 yillik o‘rta muddatli sheriklikka ham ruxsat berilgan edi. Shuningdek DXSh to‘g‘risidagi bitimning eng ko‘p muddati uzaytirilgan. Endi u qonun hujjatlarida muayyan loyiha uchun yanada uzoq muddatni belgilash imkoniyati bilan 35 yilni (avvalboshdan – 30 yil) tashkil etadi.
Oltinchidan, DXSh qo‘llaniladigan faoliyat sohalariga tuzatish kiritilgan. Loyihaning yangi versiyasida ularga quyidagilar kiritilgan:
• chiqindilarni to‘plash, ishlov berish, yo‘qotish, utillashtirish;
• ta'lim;
• sog‘liqni saqlash sohasidagi faoliyat;
• turizm, madaniyat va sport;
• yo‘llar va shosselar qurish;
• jamoat transporti;
• temir yo‘l transporti;
• havo transporti;
• elektr energetikasi;
• qayta tiklanadigan energiya manbalari;
• logistika parklari;
• industrial parklar;
• suv ta'minoti;
• qishloq xo‘jaligi;
• kanalizatsiya tizimi;
• axborot tizimlari;
• har qanday boshqa sektorlar va kichik sektorlar, faqat mas'ul davlat organi yoki hokimlik oldindan ma'qullagan holda qonun bilan chiqarib tashlanmagunga qadar.
Yettinchidan, DXShni amalga oshirish tartib-taomili ham o‘zgargan. Loyihalarni belgilashdan boshlab bitim tuzishgacha ularni amalga oshirishning aniq mexanizmlari belgilangan. Davlat tashabbusi bilan ilgari surilgan loyiha belgilanishini Davlat-xususiy sheriklikni rivojlantirish agentligi ma'qullaydi. DXSh bo‘yicha maxsus komissiya esa, Agentlikning tavsiyasini hisobga olgan holda, loyihaning o‘zini ma'qullash yoki rad etish to‘g‘risida qaror qabul qiladi. Bunda davlat sherigi davlat byudjyetidan sarflaydigan har qanday to‘lov maqbul topilishini Moliya vazirligi tasdiqlagan taqdirdagina Agentlik Komissiyaga loyihani tavsiya eta oladi.
Xususiy tashabbuskor tegishli vakolatli organga DXSh to‘g‘risidagi taklifni o‘zi kiritishi mumkin. Arizani ko‘rib chiqish 30 kungacha vaqt oladi.
Loyiha o‘zgartirilishi, unga qo‘shimcha kiritilishi yoki rad etilishi mumkin
