Ukrainada jang qilganlarning to‘rtdan bir qismi xuddi shu moddalar bo‘yicha sudlanganlarning ko‘pchiligi bilan bir xil jazo turini oldi, deb hisoblab chiqdi «Vajnyye istorii».
Rossiya harbiy sudlari Ukrainadagi jangchilarga odatdagidan yengilroq jazo tayinlayapti. Bu haqda 18 noyabr, juma kuni Rossiyaning "Verstka" va "Vajnyye istorii" nashrlari xabar berdi.
Jurnalistlar garnizon sudlarining veb-saytlarida Rossiya hukumati Ukrainaga bostirib kirishni ta’riflaganidek - «maxsus harbiy operatsiya» haqida so‘z yuritilgan hukmlarni izlashdi. «Biz faqat urushda qatnashish jazoni yengillashtirishga ta’sir qilgan deb da’vo qila olmaymiz, chunki ishlarda boshqa yengillashtiruvchi holatlar ham bor. Biz urush qatnashchilari olgan jazo turlari va ko‘lamini sud tomonidan 2021 yilda xuddi shu moddalar bo‘yicha sudlangan ko‘pchilikka tayinlangan jazolar bilan solishtirdik», — deya aniqlik kiritadi "Vajnyye istorii".
Surishtiruv mualliflarining ta’kidlashicha, faqat chorak hollarda Ukrainada jang qilganlar xuddi shu moddalar bo‘yicha sudlanganlarning aksariyati bilan bir xil jazo olgan.
Sudlar aniqlangan 80 ta hukmning 60 dan ortig‘ida urushda qatnashishni yengillashtiruvchi holat sifatida ko‘rib chiqqan. Yana to‘qqiz kishi frontga ketish istagini bildirgan yoki rus armiyasi foydasiga pul o‘tkazgan holda yengillashtirish olgan. O‘z-o‘zidan bu qonunni buzmaydi, deydi «Rus Sidyashchaya» huquqni himoya qilish tashkiloti advokati Alena Saveleva.
«Jazoni yengillashtiruvchi holatlar ro‘yxati ochiq, ya’ni sud «ichki ishonchiga ko‘ra» sudlanuvchining shaxsiga oid ma’lum faktlarni hisobga olishi yoki e’tiborga olmasligi mumkin. Sudlar ko‘pincha, masalan, xayriya faoliyatida ishtirok etishni hisobga oladi. Bu yerda esa, gap butun bir «qutqaruv» operatsiyasi haqida borgan. Yana bir savol: ular boshqa ayblanuvchilarga qaraganda ancha yengilroq jazoga hukm qilinadimi? Bu Jinoyat kodeksining asosiy tamoyillariga ziddir: adolat va barchaning oldida tenglik», - deya huquqshunos surishtiruv natijalariga izoh berdi.
«Vajnyye istorii»da urush maydonidan qaytganlar ko‘pincha spirtli ichimliklarni iste’mol qilib jinoyat sodir etishini qayd etgan.
Alena Savelevaning ta’kidlashicha, ko‘plab urush faxriylari uyga qaytganidan keyin travmadan keyingi stress va boshqa psixologik jarohatlarni boshdan kechirishadi. Bu jamiyatda jinoyatchilikning ko‘payishiga olib kelishi mumkin. «Mana endi bizda ular uchun shunday «ajoyib» sud amaliyoti mavjud. Qulay», - dedi istehzo bilan Saveleva.
"Vajnyye istorii" tahlil qilgan hukmlardan birida Belgorod viloyatidan bo‘lgan Ruslan Kudinov uchun jazo qisqartirilgan. Garchi u harbiy bo‘lmasa-da, sud erkakning Ukraina bilan chegaradosh mintaqada yashashini hisobga oldi.
«Urushda ishtirok etishni istamaganlar uchun «maxsus operatsiya» suddagi holat sifatida qarama-qarshi yo‘nalishda ishlaydi», deb ta’kidlaydi jurnalistlar. Ular harbiy xizmatdan bo‘yin tovlash va bo‘linmani o‘zboshimchalik bilan tark etish, shuningdek, qurol bilan muomala qilish qoidalarini buzish, o‘g‘rilik, talonchilik va tovlamachilik holatlarini misol tariqasida keltirmoqda. Shu bilan birga, agar biror kishi jangovar harakatlarda qatnashishdan bosh tortmasa, u so‘roqsiz harbiy xizmat joyini tashlab ketish bo‘yicha ancha yengilroq jazoga - haqiqiy jazo o‘rniga shartli jazoga, jarimaga yoki xizmatdagi vaqtinchalik cheklanishga duch kelishi mumkin.
