5 yil ichida harbiy aloqa tizimi 100 foiz raqamlashtirildi – Mudofaa vazirligi

Mudofaa vazirligi tomonidan Kun.uz’ga taqdim etilgan statistik ma’lumotlar vazirlik tasarrufidagi qo‘shinlarda harbiy aloqa tizimidagi o‘zgarishlar haqida so‘z boradi. Ta’kidlanishicha, vazirlik tizimidagi qo‘shinlarda 2017—2022-yillarda:

• 1 600 kilometr optik tolali aloqa liniyalari yotqizilgan (shundan, 170 km 2018 yilda, 800 km 2019 yilda, 380 km 2020 yilda, 150 km 2021 yilda, 100 km 2022 yilda);
• qo‘shinlar boshqaruvida elektron ma’lumotlar almashish tizimi 100 foizga raqamlashtirilgan (Bu ko‘rsatkich 2018 yili 15 foizni, 2019 yili 50 foizni, 2020 yili 70 foizni, 2021 yili 90 foizni, 2022 yili 100 foizni tashkil etgan);
• harbiy qism va muassasalar joylashgan hududlar 100 foizga trank radioaloqasi bilan qamrab olindi (jumladan, 2019 yilda – 20 foiz, 2020 yilda – 40 foiz, 2021 yilda – 90 foiz, 2022 yilda – 100 foiz);
• 210 dan ortiq mobil aloqa texnikasi zamonaviy ko‘rinishda modernizatsiya qilingan (2019 yilda 54 ta, 2020 yilda 42 ta, 2021 yilda 80 ta, 2022 yilda 36 ta mobil aloqa texnikasi zamonaviylashtirilgan).

Mudofaa vazirligi qo‘shinlarida harbiy aloqa tizimi 100 foiz raqamlashtirilgani hamda internetga ulangan bo‘linmalar soni 2 barobarga oshirilgani harbiy bo‘linmalarga dala sharoitlarida va turli vaziyatlarda raqamli telekommunikatsiya xizmatlarini taqdim etish imkonini bermoqda.

2017 yildan boshlab harbiy sohani raqamlashtirish, modernizatsiya qilish, zamon talablariga mos tuzilmaga aylantirishga jiddiy e’tibor qaratib kelinayotgani natijasida 2019—2021 yillarda Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi bilan hamkorlikda Qurolli Kuchlar akademiyasida ta’lim jarayoniga yangiliklar kiritilib, zamonaviy aloqa va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari joriy qilindi. Buning natijasida harbiy kadrlar tayyorlash tizimi innovatsion bosqichga olib chiqildi va bulg‘usi komandirlar tomonidan nostandart vaziyatlarda operativ qarorlar qabul qilish imkoniyati yaratildi.

Shu bilan birga, 2019 yili Markaziy harbiy okrug Situatsion markazi, “Forish” va “Kattaqurg‘on” poligonlari, Mudofaa vazirligi Oliy harbiy aviatsiya bilim yurti hamda Mudofaa vazirligi qo‘shinlarini jangovar va kundalik faoliyatini boshqarish Markazi zamonaviy aloqa va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari bilan jihozlandi.

2019 yil 17 yanvardagi prezident qaroriga asosan axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va aloqa sohasida yuqori malakali ofitser kadrlar tayyorlash tizimini yanada takomillashtirish, bu sohada harbiy-ilmiy tadqiqotlarni tashkillashtirish maqsadida TATUning Maxsus fakulteti Mudofaa vazirligi Axborot kommunikatsiya texnologiyalari va aloqa harbiy instituti etib qayta tashkil etilgani ham sohaga alohida e’tibor qaratilayotgani belgisidir.

Mazkur harbiy institut Mudofaa vazirligining davlat oliy harbiy ta’lim muassasasi bo‘lib, u oltita yo‘nalish bo‘yicha taktik bo‘g‘indagi ofitser kadrlarni (ikki yillik) tayyorlashni amalga oshiradi:

• aloqa qo‘shinlari taktik qo‘mondonlik-muhandisligi;
• maxsus aloqa va davlat sirlarini muhofaza qilish taktik qo‘mondonlik-muhandisligi;
• axborot tizimlari va texnologiyalari taktik qo‘mondonlik-muhandisligi;
• radioelektron razvedka va kurash taktik qo‘mondonlik-muhandisligi;
• havo hujumidan mudofaa radiotexnika qo‘shinlari taktik qo‘mondonlik-muhandisligi;
• havo hujumidan mudofaa zenit-raketa qo‘shinlari taktik qo‘mondonlik-muhandisligi.

Qurolli Kuchlar Oliy Bosh qo‘mondoni tomonidan berilgan topshiriqqa muvofiq Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va aloqa harbiy instituti hamda harbiy qism qayta tashkil etilib, yangi zamonaviy harbiy shaharchada joylashtirilgan. 2019 yili institut faoliyati bilan tanishish uchun kelgan davlat rahbariga bu yerdagi sharoitlar, mudofaa tizimida aloqa tarmoqlarini modernizatsiya qilish, jangovar va o‘quv tayyorgarlik jarayonlarini avtomatlashtirish bo‘yicha loyihalar to‘g‘risida ma’lumot berilgandi.

2020 yilga kelib mudofaa sohasidagi islohotlar yanada jadallashdi. Shu yili O‘zbekiston Qurolli Kuchlari yagona avtomatlashtirilgan boshqaruv tizimini yaratish va raqamlashtirishni yanada takomillashtirish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi mudofaasini boshqarish Milliy markazi zamonaviy aloqa va axborotlashtirish vositalari bilan jihozlandi.

Komandirlar tomonidan qabul qilinadigan qarorlarni amaliy sinab ko‘rishni tashkillashtirish maqsadida raqamli texnologiyalar asosida “Chirchiq” poligoni hududidagi Mudofaa vazirligining modellashtirish va simulyatsiya dala-o‘quv markazi, shuningdek, O‘zbekistan Respublikasi Mudofaasini boshqarish Milliy markazi zamonaviy aloqa va axborot kommunikatsiya texnologiyalari bilan jihozlandi. Bu orqali Mudofaa vazirligi qo‘shinlar boshqaruvida joriy etilgan barcha aloqa va axborot-kommunikatsiya tizimlari yagona milliy markazga integratsiya qilindi.

Mudofaa vazirligi axborot va ommaviy kommunikatsiyalar departamentining maxlum qilishicha, 2022 yilda Mudofaa vazirligi “UZINFOCOM” va “BEPRO” dasturchilar markazi bilan hamkorlikda “Yagona harbiy-tibbiy axborot tizimlar majmuasi” yaratildi va ishga tushirilgan. Qog‘oz ko‘rinishdagi tibbiy kartalar raqamlashtirilib, bemorlar uchun yagona tibbiy elektron kartalar joriy qilindi. Bu orqali barcha qog‘ozbozlik va ortiqcha ovoragarchiliklarga barham berilib, qo‘shinlardagi epidemiologik vaziyat va kasalliklar dinamikasining avtomatlashtirilgan nazorati hamda monitoringi yo‘lga qo‘yildi.

Shuningdek, 2022 yilda yangidan barpo etilgan Qurolli Kuchlar Tinchlik yo‘lida hamkorlik dasturini ishlab chiqish markazi hamda Qurolli Kuchlar harbiy tibbiyot akademiyasi sohani rivojlantirishga qaratilgan zamonaviy raqamli aloqa va axborot-kommunikatsiya tizimlari bilan to‘liq ta’minlandi.

Qo‘shinlar boshqaruvini raqamlashtirish doirasida esa joriy etilgan zamonaviy aloqa va axborot kommunikatsiya tizimlaridan, shuningdek, modernizatsiya qilingan mobil aloqa texnikalarining imkoniyatlaridan samarali foydalanishni tashkil etish maqsadida Aloqa va axborot texnologiyalari mutaxassislarini tayyorlash o‘quv markazi faoliyati yo‘lga qo‘yildi. Bugungi kunga kelib, qo‘shinlar boshqaruvini raqamlashtirish ishlari Raqamli texnologiyalar vazirligi bilan hamkorlikda jadal olib borilmoqda.