«O‘zbekcha o‘ylayman va gapiraman» – o‘zbek tilini o‘z ona tilidek biladigan o‘zbekistonlik turli millat vakillari
Dunyodagi 50 millionga yaqin kishi o‘zbek tilida o‘z ona tili sifatida gaplashadi. O‘zbek tili 7 mingdan ortiq dunyo tillari orasida eng ko‘p foydalaniladigan tillarning 50 talik ro‘yxatiga kiritiladi. Kun.uz’ning bugungi qahramonlari turli millat vakillari bo‘lishlariga qaramasdan, o‘zbek tilida o‘z ona tilidek gapiradi. Ular bilan bolaligi, o‘zbek tilini o‘rganish tarixi va davlat tilining hayotlarida qanday o‘rin tutayogani haqida suhbatlashdik.
O‘zbekistonning dunyoga ochilishi, boy madaniyati, tarixi va yuqori turistik potensiali sababli bugungi kunda boshqa davlatlarda ham o‘zbek tilini o‘rganishga ehtiyoj paydo bo‘lmoqda. So‘nggi yillarda Birlashgan millatlar tashkiloti minbarlaridagi O‘zbekiston davlati tomonining nutqlarida ham dunyoga aynan davlat tilida murojaat qilinyapti.
1989 yil 21 oktyabr – o‘zbek tiliga davlat tili maqomi berilgan kun. 34 yil oldin yagona rasmiy til sifatida qonunchilik bilan belgilab qo‘yilgan o‘zbek tilini bilish, o‘rganish va qo‘llash — barcha o‘zbekistonliklarning konstitutsion burchi.
“Millatim arman. Kichkinaligimdan o‘zbek bog‘chasiga borganman. Undan keyin maktab, kollej va universitetni ham o‘zbek guruhlarida tugatdim. Davlat tilini bilishim menga katta imkoniyatlar berdi. Men yaxshi bir huquqshunos, iqtisodchi yoki boshqa soha vakili bo‘lishim mumkin edi. Lekin men dadamning orzusini amalga oshirib, jurnalist bo‘ldim. Butun O‘zbekistonga tanilishim sababi ham aynan o‘zbek tilini bilganim uchun”, - deydi Arevat Grigoryan.

Toshkent shahridagi mahallalardan birida tug‘ilib o‘sgan Vladimir Lim videoblogerlik foliyatini o‘zbek tilida olib boradi.

“Millatim toza koreys, lekin qalbim haqiqiy o‘zbek”, deydi u. Hatto unga Vahob deya o‘zbekcha ism qo‘yishgan. Vaxob davlat tilini bilish har bir fuqaroning burchi deb hisoblaydi.
Sirdaryolik Aziz og‘a Bayramov esa viloyatning Sirdaryo tumanidan. Uning aytishicha, 1938 yilda Ozarboyjondan kelgan ota-bobolari shu hududlarga kelib, qo‘nim topgan.

“Sirdaryodagi Ozarboyjon madaniyat markazi direktoriman. Viloyatimizda 3 mingdan ortiq ozarboyjonlar bor. Ularning hammasi davlat tilida gaplashishadi. O‘zbeklar bilan quda-anda bo‘lib ketganmiz. Davlat tili – o‘zbek tili bizning ona tilimiz! Barchani Davlat tili bayrami bilan tabriklayman”, deydi Aziz og‘a.
Toshkent shahrida bankir bo‘lib ishlayotan 27 yoshli Denis Koxayev esa o‘zbek tilini bog‘cha tarbiyachisidan mukammal o‘rgangan.

“Bog‘chada tushki uyqu paytida hamma bolalar kabi uxlashga qiynalardim. Shunday paytlarda tarbiyachimiz menga turli adabiyotlardan o‘qib berardi. Uning otasi til va adabiyot o‘qituvchisi bo‘lgan. Shu sababli ularning o‘zbek tiliga bo‘lgan hurmati menga ham o‘tgan va men ham juda kichkinaligimdan haqiqiy adabiy o‘zbek tilini o‘rganib katta bo‘lganman”, deydi asli rus millatiga mansub Denis.
Abdurahmon Meshayan esa millati arman bo‘lishiga qaramay, o‘zbek, fors, ozarboyjon adabiyoti va tarixi shaydosi. O‘zbek tilida yozilgan yuzlab she’rlar muallifi. Uning tillarga bo‘lgan sevgisi va hurmati oiladagi muhit – ota-onasining turli tillarda mukammal gaplasha olishi sababidan deb hisoblaydi. “Hatto tushlarimni o‘zbekcha ko‘raman”, deydi Abdurahmon.

Sirdaryolik Kamuna Sattorova ham u yerlik ozarboyjonlardan. O‘zbek yigitiga turmushga chiqqan. Oilada har ikki tilda ham gaplashishadi. Kamuna opa turli tabdirlarda o‘zbek va ozarboyjon tillarida qo‘shiqlar kuylaydi. Davlat tilini mukammal bilgani uchun ham musiqa maktabida o‘quvchilarga dars beradi.

Mana shunday vatanparvar va xalqsevar yurtdoshlarimiz borligidan faxrlanamiz, xursand bo‘lamiz! O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 4-moddasida mamlakat hududida istiqomat qiluvchi millat va elatlarning tillari, urf-odatlari va an’analari hurmat qilinishini ta’minlash, ularning rivojlanishi uchun sharoit yaratish belgilab qo‘yilgan. Shuning barobarida O‘zbekiston atalmish mustaqil davlatning yagona rasmiy tili o‘zbek tili ekani ham belgilab qo‘yilgan. Bu esa davlat tili talablariga barcha o‘zbekistonliklar birday mas’ul ekanliklarini anglatadi.
Ko‘rsatuvni yuqoridagi video orqali to‘liq tomosha qilishingiz mumkin.
Sardorbek Usmoniy suhbatlashdi.
Tavsiya etamiz
Yozda top-klublar «talashishi» kutilayotgan 11 hujumchi
Sport | 15:30 / 01.04.2025
Konteynerni o‘quv markaziga aylantirgan vodillik talaba hikoyasi
Jamiyat | 09:03 / 01.04.2025
Samarqand shahriga kirish yo‘llari vaqtincha yopiladi
O‘zbekiston | 21:35 / 30.03.2025
Dunyo bo‘ylab Ramazon hayiti qanday kutib olindi – fotolar
Jahon | 20:30 / 30.03.2025
So‘nggi yangiliklar
-
NASA kosmik kemalarni himoyalovchi yangi texnologiyani sinovdan o‘tkazdi
Fan-texnika | 01:07
-
Atlantika okeanida 6,5 tonna kokain ortilgan suvosti kemasi to‘xtatib qolindi
Jahon | 00:35
-
Amazon TikTokʼni sotib olishga ariza berdi
Jahon | 23:40 / 02.04.2025
-
Tramp inauguratsiyadan so‘ng ilk marta Rossiya kompaniyalariga nisbatan yangi sanksiyalar joriy etdi
Jahon | 23:09 / 02.04.2025
Mavzuga oid

10:24 / 26.03.2025
Varshava universitetida o‘zbek tilini o‘qitish tizimi joriy etiladi

14:01 / 06.03.2025
WizzAir O‘zbekistonga amalga oshiradigan reyslarida o‘zbek tilida ham xizmat ko‘rsatadi

16:32 / 27.02.2025
Ta’lim tili o‘zbek tili bo‘lmagan sinf bitiruvchilari ham davlat tilidan imtihon topshiradi

14:33 / 21.11.2024