Tahlilchilar fikricha, Rossiya Federatsiyasida davlat tomonidan dori-darmonlarni xarid qilish hajmi qisqarishining ehtimoliy sabablaridan biri - armiya ehtiyojlari uchun budjetni qayta taqsimlash, deb yozadi RBK.
Rossiyada 2023 yilda davlat buyurtmachilari tomonidan dori-darmonlarni sotib olishga sarflangan mablag‘ 864,3 milliard rublni tashkil etdi, bu 2022 yilga nisbatan 7 foizga kam (929,4 milliard rubl). Bu haqda 24 yanvar, chorshanba kuni Headway Company tahliliy kompaniyasi ma’lumotlariga tayanib, RBK onlayn-nashri xabar berdi.
Hisob-kitoblarda barcha darajadagi, ham federal, ham mintaqaviy davlat mijozlari tomonidan, masalan, benefitsiarlar, og‘ir kasalliklarga chalinganlar va kasalxonadagi bemorlar uchun sotib olingan dori-darmonlar hisobga olinganligi ko‘rsatilgan. Shu bilan birga, 2018 yildan 2022 yilgacha, Headway Company ma’lumotlariga ko‘ra, davlat tomonidan dori vositalarini xarid qilishning puldagi hajmi doimiy ravishda o‘sib bordi.
Dori-darmonlarni sotib olishga davlat xarajatlarining kamayishi haqidagi ma’lumotlarni DSM Group tahliliy kompaniyasi ham tasdiqladi. Uning hisob-kitoblariga ko‘ra, 2023 yilning 11 oyi davomida davlat buyurtmachilari dori vositalarini sotib olishga 649,8 milliard rubl sarflagan. Bu 2022 yilning shu davriga (797,8 milliard rubl) nisbatan 23 foizga kam.
Shu bilan birga, Rossiya sog‘liqni saqlash vazirligi matbuot xizmati jurnalistlarga 2023 yilda dori-darmonlarni sotib olish bo‘yicha tuzilgan davlat shartnomalari hajmi «2022 yilga nisbatan nafaqat kamaymagan, balki, aksincha, 36 milliard rubldan ko‘proqqa oshgan», deb ma’lum qildi. Vazirlikning aniqlik kiritishicha, ular budjet majburiyatlari bo‘yicha limitlar hajmiga (ya’ni, budjet tomonidan taqdim etilgan mablag‘lar) asoslanadi va ko‘rsatilgan 36 milliard rubl 2022 yilga mo‘ljallangan shartnomalarni o‘z ichiga olishi mumkin, ular bo‘yicha yetkazib berish 2023 yilda davom etgan.
Jiddiy kasalliklarga chalinganlar uchun federal xaridlarni qisqartirish
Headway Company ta’kidlashicha, 2023 yilda eng sezilarli pasayish og‘ir kasalliklarga chalingan kishilarni dori-darmonlar bilan ta’minlaydigan federal xaridlar hajmida bo‘lgan. 2023 yilda federal xaridlarni moliyalashtirishni qisqartirishning ehtimoliy sabablaridan biri - o‘tgan yillarda dorilar ancha yillarga oldindan sotib olingan bo‘lishi mumkin, deya RBK Headway Company’ning strategik rivojlanish bo‘limi rahbari Lyudmila Balandinaning fikrini keltirgan.
Yana bir omil, asl xorijiy dori vositalarining Rossiya bozoridan chiqib ketishi bo‘lishi mumkin, deydi u.
«Davlat xaridlari doirasida tender savdolarining pul hajmiga ta’sir qilishi mumkin bo‘lgan import o‘rnini bosish jarayoni deyarli yo‘q - jiddiy kasalliklarni davolash uchun davlat buyurtmachilari qimmat innovatsion xorijiy dori-darmonlarni faol ravishda sotib olishda davom etmoqda», dedi DSM Group bosh direktori Sergey Shulyak RBK bilan intervyuda.
Dori-darmon budjetining armiya ehtiyojlari uchun qayta taqsimlanishi
Mutaxassis fikricha, 2023 yilda xaridlar hajmi qisqarishini «dori-darmon budjetining Rossiya armiyasi ehtiyojlariga qayta taqsimlanishi» bilan izohlash mumkin. Bunday tenderlar ko‘pincha davlat xaridlari tizimida ko‘rinmaydi, shuning uchun ularning hajmlarini bilish mushkul, deb tushuntirdi Shulyak.
Xuddi shu sababni Headway Company’dan Lyudmila Balandina ham keltirdi: «Xaridlar harbiy maqsadlarda amalga oshirilishi mumkinligini unutmasligimiz kerak - ular qanday belgilanishi umuman noma’lum».
