Jahon | 12:11 / 11.03.2024
7712
5 daqiqa o‘qiladi

AQSh G‘azo sektorida port qurish uchun kema jo‘natdi

G‘azo sektoridagi vaqtinchalik port orqali falastinliklarga gumanitar yordam yetkazilishi rejalashtirilgan. Isroil tashabbusni olqishladi va Kiprni tark etishdan oldin yuklarni tekshirish niyatini bildirdi.

Foto: X / CENTCOM

Vashington G‘azo sektoriga insonparvarlik yordami yetkazib berishni ko‘paytirish rejasini e’lon qilganidan uch kun o‘tib, vaqtinchalik port qurish uchun jihozlar bilan jihozlangan Amerika kemasi dengiz orqali O‘rta Yer dengiziga yo‘l oldi. AQSh harbiy-dengiz kuchlarining General Frank S. Besson kemasi 9 mart kuni Lengli-Yustis bazasini tark etib, bortida muhandislar va zarur jihozlarning birinchi jo‘natmasini olib, sharqiy O‘rta Yer dengizi tomon yo‘l oldi, deb xabar berdi AQSh Markaziy qo‘mondonligi 10 mart kuni. 

AQSh Mudofaa vazirligi ma’lumotlariga ko‘ra, vaqtinchalik port ikki oy ichida qurilishi mumkin va uni yaratishda mingga yaqin harbiy xizmatchi ishtirok etadi. U Isroilning HAMAS guruhiga qarshi harbiy amaliyoti natijasida zarar ko‘rgan G‘azo sektorida vaqtinchalik boshpana qurish uchun zarur bo‘lgan insonparvarlik yuklari, jumladan oziq-ovqat, dori-darmon va qurilish materiallarini olib borgan kemalarni qabul qiladi. AP ta’kidlashicha, Isroil hukumati G‘azo sektoriga dengiz orqali insonparvarlik yordami yetkazilishini olqishlagan va yaqin atrofdagi Kiprni tark etishdan oldin yuklarni tekshirish niyatini bildirgan. 

Ayni paytda, AQSh prezidenti Jo Bayden Isroil bosh vaziri Benyamin Netanyahuning G‘azo sektoridagi harbiy amaliyotni davom ettirish bo‘yicha pozitsiyasini yana bir bor tanqid qildi. Isroil bosh vaziri o‘z mamlakatini himoya qilish huquqiga ega, ammo G‘azo sektorida tinch aholi o‘limining oldini olishi kerak, dedi Bayden MSNBC telekanalida. «Menimcha, u Isroilga yordam berishdan ko‘ra ko‘proq zarar keltirmoqda, butun dunyoni Isroil tarafdori bo‘lgan narsaga qarshi chiqishga majbur qilmoqda. Va men bu katta xato, deb hisoblayman», - deya ta’kidladi Amerika rahbari. 

G‘azo sektoriga dengiz yo‘lagini yaratish 

7 mart kuni Kongressga murojaatida Bayden falastinliklarga gumanitar yordam yetkazish uchun G‘azo sektorida vaqtinchalik port qurish tashabbusini ilgari surib, u yerda amerikalik xodimlar bo‘lmasligini ta’kidladi. Xavfsiz dengiz koridorini yaratish loyihasida Yevropa Ittifoqi, Birlashgan Arab Amirliklari va boshqa davlatlar ham ishtirok etmoqda. Bunda G‘azo sektoriga insonparvarlik yordamini yetkazib berishni ko‘p oylardan beri tashkil etishga urinayotgan Kipr asosiy rol o‘ynaydi. Gumanitar yuklar Larnakadan dengiz orqali G‘azo sektoriga yetkazilishi kutilmoqda. 

Vaqtinchalik yechim sifatida gumanitar yordamni G‘azo sektori qirg‘oqlari yaqinida yirik kemalardan kichik kemalarga qayta yuklash yoki G‘azo sektoriga keyingi tashish uchun Isroil va Misrga gumanitar yuklarni yetkazib berish taklif qilinmoqda. YeI portidan yuklarni jo‘natish Falastinning HAMAS harakati jangchilari uchun G‘azo sektoriga qurol olib o‘tishning oldini olishga mo‘ljallangan. 

Germaniya ham G‘azo sektoridagi muhtojlarga dengiz orqali yordam yetkazib berishda ishtirok etadi. Der Spiegel nashrining yozishicha, ayni damda Bundesver Germaniya dengiz floti dengiz ko‘prigining ishlashiga qanday hissa qo‘shishi mumkinligini o‘rganmoqda. Nashrning ta’kidlashicha, hozircha gap faqat tegishli so‘rov kelib tushgan taqdirdagina dastlabki tahlil haqida bormoqda. Nemis dengiz floti loyihada haqiqatan ham ishtirok etadimi yoki yo‘qmi, aniq emas. 

Isroil-Falastin mojarosi

7 oktyabr kuni ertalab HAMASning harbiy qanoti - «Izzaddin al-Qassam brigadalari» Isroilga qarshi «Al-Aqso to‘foni» operatsiyasi boshlanganini e’lon qildi. G‘azo sektoridan Isroil tomon minglab raketalar otildi, qurolli guruhlar Isroil aholi punktlariga kirdi.

HAMASning bildirishicha, operatsiya bosib olingan Sharqiy Quddusdagi Al-Aqso masjidiga bostirib kirish va isroillik muhojirlarning falastinliklarga nisbatan zo‘ravonligi kuchayib borayotganiga javoban amalga oshirilgan.

Bunga javoban Isroil armiyasi G‘azo sektorida HAMASga qarshi o‘nlab qiruvchi samolyotlardan foydalangan holda «Temir qilichlar» operatsiyasi boshlanganini e’lon qildi.

Isroil-Falastin mojarosi avj olgandan beri 31 mingdan ortiq falastinlik halok bo‘ldi. Isroilda qurbonlar soni 1400 dan oshadi. G‘azoning 2,3 million aholisi Isroilning havodan ommaviy bombardimon qilishi va eksklavning to‘liq blokadasi tufayli oziq-ovqat, suv va dori-darmonlar tanqisligidan aziyat chekmoqda.

Mavzuga oid