Harbiy mashinalar: 2025 yilda dunyo tartibiga ta’sir ko‘rsatayotgan 10 ta eng kuchli armiya

Harbiy kuch har doim milliy kuchning eng yorqin ko‘rsatkichlaridan biri bo‘lib kelgan. Iqtisodiy ta’sir va diplomatiya mamlakatning dunyodagi rolini shakllantiradi, lekin o‘z chegaralarini himoya qilish va xorijda kuchini ko‘rsatish qobiliyati global ishlarda hal qiluvchi omil bo‘lib qolmoqda.

{Yii::t(}

O'tkazib yuborish 6s

O'tkazib yuborish

Kuchli armiya ko‘plab omillarga bog‘liq: uning qurolli kuchlari hajmi, mudofaa budjeti, ilg‘or texnologiya, yadroviy salohiyat va quruqlikda, havoda, dengizda, hatto kosmosda harakat qilish qobiliyati. 2025 yilda bir qancha davlatlar ko‘p sonli, zamonaviy qurol-yarog‘lar, katta budjetlar va o‘z chegaralaridan tashqaridagi voqealarga ta’sir o‘tkazish qobiliyati bilan ajralib turibdi. Quyida dunyodagi eng kuchli o‘nta armiya haqida ma’lumot keltiriladi.

Mudofaa budjeti qariyb 900 milliard dollar va 2,1 milliondan ortiq harbiy xizmatchiga ega Qo‘shma Shtatlar shubhasiz yetakchi bo‘lib qolmoqda. Uning kuchi global miqyosda: 11 ta atom aviatashuvchi kema, eng katta maxfiy samolyotlar parki va 750 dan ortiq xorijdagi bazalardan iborat.

Rossiya dunyodagi eng katta yadroviy arsenal va har yili taxminan 126 milliard dollarlik mudofaa budjeti tomonidan qo‘llab-quvvatlanadigan taxminan 3,5 million kishidan iborat umumiy qurolli kuchlarga ega. Uning tank va artilleriya qobiliyati tengsiz bo‘lib qolmoqda, armiyasi katta jangovar tajribaga ega. Sanksiyalarga qaramay, Moskva Yevropa va undan tashqarida asosiy harbiy o‘yinchi bo‘lib qolgan holda gipertovushli qurollar va zamonaviy havo mudofaa tizimlariga faol sarmoya kiritmoqda.

Xitoy qurolli kuchlarini keskin modernizatsiya qildi: uning mudofaa budjeti taxminan 267 milliard dollarni tashkil etadi va kuchlari soni 3,1 milliondan oshadi. Mamlakat hozirda kemalar soni bo‘yicha dunyodagi eng katta dengiz flotiga ega va yashirin J-20 qiruvchi samolyotlari hamda ilg‘or raketa tizimlarini joylashtirgan. Xitoy kiberurush, kosmik texnologiyalar va sun’iy intellektga e’tibor qaratdi. Uning harbiy modernizatsiyasi tarixdagi eng tezkorlaridan biriga aylandi.

Hindiston Qurolli kuchlari yillik mudofaa budjeti taxminan 75 milliard dollarni va 5,1 milliondan ortiq kishini tashkil qiladi. Mamlakat Hind okeanida ishonchli yetkazib berish tizimi va ortib borayotgan flotga ega yadroviy qurolga ega. Hindiston, shuningdek, Tejas qiruvchi samolyoti va Arihant sinfidagi suvosti kemalari kabi mahalliy dasturlarga sarmoya kiritmoqda.

Janubiy Koreya mudofaaga qariyb 46 milliard dollar sarflaydi va 3,8 millionga yaqin harbiy xizmatchiga ega. Shimoliy Koreyaning doimiy tahdidi ostida u ilg‘or raketalarga qarshi mudofaa tizimlari, so‘nggi avlod qiruvchi samolyotlari va zamonaviy zirhli transport vositalarini ishlab chiqdi. Kuchli mudofaa sanoati va Amerika Qo‘shma Shtatlarining uzoq muddatli qo‘llab-quvvatloviga tayanishi uni Osiyoda texnologik jihatdan eng ilg‘or armiyalardan biriga aylantiradi.

Buyuk Britaniya zaxiralarni hisobga olgan holda taxminan 1,1 million harbiy kuchga ega va har yili mudofaa uchun taxminan 72 milliard dollar sarflaydi. Armiya yuqori darajada modernizatsiya qilingan: yadroviy suvosti kemalari, ikkita aviatashuvchi va F-35 qiruvchi samolyotlari. Mamlakatning ta’siri, shuningdek, razvedka tarmoqlari, kiber imkoniyatlari va xorijda operatsiyalarni o‘tkazish qobiliyati bilan kuchayadi, bu esa raqiblariga nisbatan kichikroq bo‘lishiga qaramay, uni muhim global kuchga aylantiradi.

Fransiyada qariyb 376 ming harbiy xizmatchi va 55 milliard dollarlik mudofaa budjetiga ega. Bu Rafale qiruvchi samolyotlari floti va Charles de Gaulle atom aviatashuvchisi tomonidan qo‘llab-quvvatlanadigan to‘liq yadroviy triadaga ega bo‘lgan kam sonli davlatlardan biridir. Uning xorijdagi hududlari Fransiyaga global imkon beradi, shu bilan birga Yevropa Ittifoqi mudofaasi, kiber va kosmik urushdagi sarmoyalarda yetakchiligi mamlakatning mustaqil ravishda kuchini ko‘rsatish qobiliyatini ta’kidlaydi.

Yaponiyada taxminan 328 ming harbiy xizmatchi va 57 milliard dollarlik mudofaa budjetiga ega. Konstitutsiyaviy ravishda o‘zini himoya qilish bilan cheklangan, ammo u dunyodagi eng ilg‘or harbiy texnologiyalarga ega. Aegis turidagi tizimlar, zamonaviy suvosti kemalari va F-35 qiruvchi samolyotlari dengiz va raketaga qarshi mudofaaga urg‘u beradi. Mintaqaviy taranglikning kuchayishi Tokioni harbiy xarajatlarni oshirishga va mudofaa faoliyatini kuchaytirishga undamoqda.

Turkiya qariyb 883 000 askarga ega, mudofaa budjeti - taxminan 47 milliard dollar. Mamlakatning kuchi Bayraktar TB2 kabi mashhur dronlarni ishlab chiqaradigan rivojlangan mahalliy mudofaa sanoatidadir. Uning Yevropa, Osiyo va Yaqin Sharq chorrahasidagi geografik joylashuvi Turkiyaga mintaqaviy ta’sirni NATOda faol ishtirok etish bilan birlashtirish imkonini beradi.

Italiya Qurolli kuchlari taxminan 289 000 kishidan iborat bo‘lib, mudofaa budjeti taxminan 31 milliard dollarni tashkil qiladi. Mamlakatda ikkita aviatashuvchi kema, zamonaviy qiruvchi samolyotlar va jangovar harbiy-dengiz floti mavjud. Italiya NATO a’zosi sifatida Yevropa va O‘rta Yer dengizi xavfsizligini ta’minlashda muhim rol o‘ynaydi.

Taqdim etilgan reytinglar va ko‘rsatkichlar ochiq mudofaa ma’lumotlari va Global Firepower Index 2025 hisob-kitoblariga asoslangan.