Bishkekda Putin tashrifi oldidan Ukraina elchixonasi ulkan LED-ekran ortiga “bekitildi”

Bishkekdagi Ukraina elchixonasi binosi bilan unga qarama-qarshi tomonda joylashgan Qirg‘iziston prezidenti qarorgohi orasiga ulkan LED-ekran o‘rnatildi. Bu, Rossiya prezidenti Vladimir Putinning shaharga kelishi arafasida, 27 noyabr, payshanba kuni bo‘lib o‘tgan Kollektiv xavfsizlik to‘g‘risidagi shartnoma tashkiloti (KXShT) sammiti oldidan amalga oshirildi.

Konstruksiya o‘rnatilgani haqida 20 noyabr kuni jurnalist Grigoriy Pirlik o‘zining Telegram-kanalida yozgan edi. U e’lon qilgan fotosuratlarga qaraganda, bir necha qavatli uy balandligiga teng inshoot shunday qilib qo‘yilganki, yaqinda ochilgan prezident va hukumat qarorgohi “Intimaq Ordo” hududidan ekrandagi tasvirni ko‘rishga devor xalal beradi. Lekin ayni paytda bu konstruksiya Rossiya tajovuzidan aziyat chekkan mamlakat — Ukraina elchixonasi hududidagi bayroqni ko‘rinishdan yashiradi.

Qirg‘iziston prezidenti matbuot xizmatiga ko‘ra, ko‘cha o‘rtasida o‘rnatilgan ulkan LED-ekran “hukumat videomateriallarini namoyish qilish va protokol tadbirlariga vizual hamrohlik qilish uchun” mo‘ljallangan. Bir qator OAV Ukraina elchixonasini berkitib qo‘yadigan bunday konstruksiya o‘rnatilishini Putinning Bishkekka kelishi bilan bog‘ladi — tashrif doirasida u “Intimaq Ordo”ga ham borgan. Qirg‘izistondagi Ukraina elchisi maslahatchisi Denis Avtonomov esa bu haqda “sabab–oqibat bog‘lanishi, shubhasiz, mavjud” degan qisqa izoh bilan cheklandi.

Siyosiy sharhchi Turat Akimov sodir bo‘layotgan voqeani Putin xavfsizligini ta’minlash bilan shug‘ullanadigan FSO (Rossiya Federal xavfsizlik xizmatining prezidentni qo‘riqlash qilish xizmati) faoliyati bilan bog‘ladi. Uning aytishicha, Rossiya maxsus xizmati xodimlari “odatda o‘n kuncha oldin kelib, butun hududni o‘rganib chiqadi”. Ular Ukraina elchixonasi hududidan Putin uchun tahdid kelib chiqishi mumkin, deb hisoblagan bo‘lishi va Qirg‘iziston tomoni ushbu “xavf”ni bartaraf etishi kerak, deb o‘ylashgan bo‘lishi mumkin, deb taxmin qiladi Akimov.

Vladimir Putin Bishkekka 26 noyabr kuni keldi, ertasi kuni esa “Intimaq Ordo”da bo‘lib o‘tgan KXShT sammitida ishtirok etdi. Tadbir yakunlari bo‘yicha Kreml rahbari hukumat majmuasida o‘tkazilgan matbuot anjumanida OAV jurnalistlari oldida nutq so‘zladi. Berilgan savollarning asosiy qismi Rossiyaning Ukrainaga qarshi urushiga oid edi.

Putin bildirgan bayonotlar orasida — dekabr boshida Moskvaga Ukraina bo‘yicha Donald Trampning tinchlik rejasini muhokama qilish uchun AQSh delegatsiyasi kelishi tasdiqlandi. Kreml rahbari Moskva Ukraina haqidagi “kelgusi kelishuvlar asosi sifatida” AQSh prezidenti ma’qullagan urushni to‘xtatish rejasini qabul qilishga tayyorligini aytdi, ammo “hozircha hech qanday yakuniy variantlar yo‘q ekani uchun ular haqida gapirish o‘rinsiz”ligini qo‘shimcha qildi.

Shu bilan birga, Putin Rossiya Ukraina sharqida Moskva talab qilayotgan hududlar berilmaguncha u yerda harbiy harakatlarni davom ettirishini yana bir bor tahdid ohangida ta’kidladi: “Ukraina qo‘shinlari egallab turgan hududlardan chiqib ketsin — ana o‘shanda harbiy harakatlar to‘xtaydi. Chiqmasa — biz buni qurolli yo‘l bilan amalga oshirishga erishamiz”, — dedi u.

Ukraina prezidenti devoni rahbari Andrey Yermak 27 noyabr kuni The Atlantic nashrida chop etilgan intervyusida Kiyev Rossiyaga hududiy imtiyozlar berish masalasini ko‘rib chiqmayotganini bildirdi. “Konstitutsiya bunga yo‘l qo‘ymaydi. Ukraina konstitutsiyasi va Ukraina xalqining irodasiga qarshi chiqmoqchi bo‘lmagan biron kishi bunday qaror qabul qila olmaydi”, — dedi Yermak.

Uning ta’kidlashicha, Volodimir Zelenskiy Ukraina prezidenti bo‘lib turgan ekan, Kiyev Rossiya foydasiga okkupatsiya qilingan hududlarni tan olishiga “hech kim umid qilishi kerak emas”.

Yermakning so‘zlariga ko‘ra, hozir Ukraina urush qilayotgan tomonlar nazoratidagi hududlarni ajratib turadigan chiziq qayerdan o‘tishi kerakligi haqidagi masalani muhokama qilishga tayyor. “Hozir biz real gaplasha oladigan yagona narsa — to‘qnashuv chizig‘ini belgilash. Qilish lozim bo‘lgan ishimiz shu”, — deya u yana bir bor qayd etdi.