Fransiyada prezident Makronning pensiya tizimini isloh qilish rejalariga qarshi navbatdagi umummilliy norozilik namoyishi bo‘lib o‘tdi. Parijda namoyishlar tartibsizliklar va politsiya bilan to‘qnashuvlarga aylanib ketdi.
Fransiyaning Parij, Nitssea, Marsel, Tuluza, Nant va boshqa shaharlarida 960 mingdan ortiq odam prezident Emmanuel Makronning pensiya tizimini isloh qilish rejalariga qarshi norozilik namoyishiga chiqdi. Bunday raqamlar 11 fevral, shanba kuni Fransiya Ichki ishlar vazirligi tomonidan keltirildi.
Poytaxtda rasmiylar 93 000 ga yaqin ishtirokchini sanadi, bu yanvar oyida boshlangan norozilik namoyishlaridagi beri eng ko‘p raqam. Namoyishlarga ish kunlarida o‘tkazilganda namoyishchilarni qo‘llab-quvvatlay olmagan talabalar va aholining boshqa guruhlari ham qo‘shildi.
«Biz xavotirlanish uchun juda yosh ekanligimizni tez-tez eshityapmiz, lekin inflatsiya va elektr narxining o‘sishi sharoitida bu islohot bizning oilalarimizga ta’sir qiladi», - deydi 18 yoshli namoyishchi Eliza Haddod.
Aksiyalar aviadispetcherlarning e’lon qilinmagan ish tashlashi bilan birga bo‘ldi, bu esa Fransiya poytaxtidagi ikkinchi yirik aeroport - Parij-Orli havo bandargohidan parvozlarning yarmi bekor qilinishiga olib keldi.
Namoyishlar tartibsizliklarning avj olishi bilan kechdi. Parijning markaziy xiyobonlaridan birida bitta mashina va bir nechta chiqindi qutilari yoqib yuborildi. Politsiya namoyishchilarni ko‘zdan yosh oqizuvchi gaz bilan tarqatdi va sakkiz kishini noqonuniy o‘qotar qurol saqlashdan tortib vandalizmgacha bo‘lgan jinoyatlarda ayblab hibsga olganini aytdi.
Navbatdagi aksiya 16 fevralga belgilangan.
Pensiya tizimini isloh qilish Fransiya prezidenti Emmanuel Makronning saylovoldi kampaniyasidagi asosiy va’dalaridan biridir. Islohotning asosiy bandlari Fransiya bosh vaziri Elizabet Born tomonidan sanab o‘tilgan. Pensiya yoshini 62 yoshdan 64 yoshga, xodimlarning pensiya jamg‘armasiga to‘lov to‘lashining eng kam muddatini 43 yilga oshirish rejalashtirilgan. Shu bilan birga, eng kam pensiya miqdori oyiga 1200 yevrogacha oshadi, deya ishontirmoqda hukumat.
Bornning so‘zlariga ko‘ra, islohotdan maqsad 2030 yilga borib 20 milliard yevroga yetishi mumkin bo‘lgan Fransiya pensiya jamg‘armasi taqchilligining oldini olishdir. Kasaba uyushmalari, o‘ng qanot populistik Milliy miting partiyasi va so‘l siyosatchilar hukumat rejalarini keraksiz deb hisoblayapti. Kasaba uyushmalari rahbarlari islohot barcha fransuzlarni, ayniqsa, erta ish boshlagan va umr ko‘rish davomiyligi mamlakatdagi o‘rtacha ko‘rsatkichdan past bo‘lganlarni qamrab olishini bildirmoqda.
Agar pensiya islohoti parlamentda ko‘pchilik ovozga ega bo‘lmasa, bosh vazir konstitutsiyaning 49.3-bandidan foydalanishi mumkin, bu esa qonunni ovoz berishsiz qabul qilish imkonini beradi - agar hukumatga ishonchsizlik votumi qabul qilinmasa.
