Қўшимча функционаллар
-
Тунги кўриниш
Юз парваришининг 100 йиллик эволюцияси: совундан кислота ва SPFʼгача
Аёллар юзини оддий совун билан ювиб, терини лимон шарбати билан артган даврларни эшитганмисиз? Ёки картошка пюресидан акнега қарши ниқоб тайёрлаганини-чи? Бугунги замонда эса биз пептидли кремлар, кислотали пилинглар ва SPF формулаларидан фойдаланамиз. Қандай қилиб оддий уй шароитидаги “рецептлар” глобал косметика индустриясига айланди? Бу саволга жавоб излар эканмиз, ўтган асрдан ҳозирги кунгача бўлган парвариш босқичини кўриб чиқамиз.
Юз тозалаш: спиртли эритмалардан гидрофил ёғларгача
ХХ асрнинг ўрталарида аёллар юзидаги макияжни оддий одеколон ёки спиртли эритма ёрдамида артиб ташларди. Спирт терини қуритиб юборса-да, бошқа имкониятлар чекланган эди. Кейин эса юз совун билан ювилган, кўпинча хўжалик совуни. Бу восита терининг табиий pH мувозанатини бузиб, кўп ҳолларда қуруқлик ва яллиғланишга олиб келарди.
ХХ асрнинг ўрталарида аёллар юзидаги макияжни оддий одеколон ёки спиртли эритма ёрдамида артиб ташларди. Спирт терини қуритиб юборса-да, бошқа имкониятлар чекланган эди. Кейин эса юз совун билан ювилган, кўпинча хўжалик совуни. Бу восита терининг табиий pH мувозанатини бузиб, кўп ҳолларда қуруқлик ва яллиғланишга олиб келарди.
Бугунги кунда эса бутунлай бошқа манзара. Ҳозир макяжни тозалаш учун мицелляр сув, гидрофил ёғ ва юмшоқ геллардан фойдаланилади. Бундай маҳсулотлар нафақат терини тозалайди, балки уни ҳимоя қатламидан айирмайди. Мутахассисларнинг фикрича, бу ўзгариш косметология соҳасининг энг катта ютуғидир, чунки тўғри тозалаш тери саломатлигининг асоси ҳисобланади.
Лимонли лосьонлар ўрнига замонавий мистлар
Авваллари аёллар тоник сифатида қўл остида бор нарсадан фойдаланишарди: лимон шарбати, қаймоқ ёки ҳатто спиртли лосьонлар. Бу воситалар кўпинча аллергия ва терининг ҳаддан ташқари қуриб қолишига сабаб бўларди.
Авваллари аёллар тоник сифатида қўл остида бор нарсадан фойдаланишарди: лимон шарбати, қаймоқ ёки ҳатто спиртли лосьонлар. Бу воситалар кўпинча аллергия ва терининг ҳаддан ташқари қуриб қолишига сабаб бўларди.
Бугун эса тоник ва мистлар терига чуқурроқ ғамхўрлик қилади: улар намликни сақлайди, pH мувозанатини тиклайди ва юзни крем учун тайёрлайди. Илмий асосланган формула туфайли бундай воситалар индивидуал эҳтиёжларга мослаб танланади: ёғли, қуруқ ёки сезгир тери турига қараб харид қилиш имкони бор.
Намлик ва озиқлантириш
Ўтмишда аёлларнинг энг ишончли ёрдамчилари вазелин ва болалар креми эди. Улар тери юзасида қалин қатлам ҳосил қилиб, намликни ичкарида ушлаб қолар, бироқ шу билан бирга терининг “нафас олишини” тўсиб қўярди. Натижада поралар тиқилиб, турли яллиғланиш ва майда тошмалар пайдо бўлиши одатий ҳолга айланган.
Ўтмишда аёлларнинг энг ишончли ёрдамчилари вазелин ва болалар креми эди. Улар тери юзасида қалин қатлам ҳосил қилиб, намликни ичкарида ушлаб қолар, бироқ шу билан бирга терининг “нафас олишини” тўсиб қўярди. Натижада поралар тиқилиб, турли яллиғланиш ва майда тошмалар пайдо бўлиши одатий ҳолга айланган.
Бугунги кунда эса тери парваришида тамоман янги ёндашув шаклланган. Кундузги кремлар енгил текстурали, тез шимиладиган ва кўпинча SPF билан бойитилган бўлиб, улар нафақат намликни тиклайди, балки қуёш нурларидан ҳам ҳимоя қилади. Тунги кремлар эса чуқур тиклашга йўналтирилган таркибда ишлаб чиқарилмоқда.
Скраб ва пилинг
Ўша даврларда уй шароитида тайёрланган энг машҳур парвариш воситаларидан бири асал ва шакар аралашмаси бўлган. Оддий кўринган бу скраб терини тозалагандек туюлса-да, аслида уни тирнаш ва эрта қаришга олиб келарди.
Ўша даврларда уй шароитида тайёрланган энг машҳур парвариш воситаларидан бири асал ва шакар аралашмаси бўлган. Оддий кўринган бу скраб терини тозалагандек туюлса-да, аслида уни тирнаш ва эрта қаришга олиб келарди.
Бугун эса пилинглар мутлақо бошқа қиёфада: энзимли пудралар ва AHA/BHAкислотали эритмалар терини янада юмшоқ ва хавфсиз тарзда янгилайди, рангини текислайди ва яллиғланишни камайтиради. Энг асосийси, бундай воситалардан кейин қуёшдан ҳимоя қилиш парваришнинг ажралмас қисмига айланган.
Акнега қарши кураш: картошка ниқоби ва антибиотиклар
Авваллари акнега қарши “халқона восита” сифатида картошка пюреси маскаси кенг тарқалган эди. Бироқ бу муаммони бартараф этмас, балки вақтинча енгиллаштирарди.
Бугун эса мутахассислар салицил кислотаси, бензойл пероксид, ниясинамид каби илмий асосланган воситаларни тавсия этади. Зарур ҳолларда антибиотик ёки гормонал даволаш ҳам қўлланади. Энг муҳими, бу жараён дерматолог назоратисиз қилинмайди.
Авваллари акнега қарши “халқона восита” сифатида картошка пюреси маскаси кенг тарқалган эди. Бироқ бу муаммони бартараф этмас, балки вақтинча енгиллаштирарди.
Бугун эса мутахассислар салицил кислотаси, бензойл пероксид, ниясинамид каби илмий асосланган воситаларни тавсия этади. Зарур ҳолларда антибиотик ёки гормонал даволаш ҳам қўлланади. Энг муҳими, бу жараён дерматолог назоратисиз қилинмайди.
Қуёшдан ҳимоя воситаси
Ўтмишда қуёш нури соғлиқ рамзи сифатида кўрилган, ҳеч ким SPF ҳақида ўйламаган. Бироқ бу одат қаришни кучайтириб, пигмент доғлари пайдо бўлишига олиб келган.
Бугун эса SPF креми кундалик парваришнинг энг муҳим босқичи. Мутахассислар йилнинг тўрт фаслида ҳам SPF ишлатишни тавсия этади. Бу қаришнинг олдини олишда энг самарали ва исботланган усул ҳисобланади.
Ўтмишда қуёш нури соғлиқ рамзи сифатида кўрилган, ҳеч ким SPF ҳақида ўйламаган. Бироқ бу одат қаришни кучайтириб, пигмент доғлари пайдо бўлишига олиб келган.
Бугун эса SPF креми кундалик парваришнинг энг муҳим босқичи. Мутахассислар йилнинг тўрт фаслида ҳам SPF ишлатишни тавсия этади. Бу қаришнинг олдини олишда энг самарали ва исботланган усул ҳисобланади.
Сўнгги 100 йиллик гўзаллик парвариши тарихи бу илмий кашфиётлар, маданият ва эҳтиёжларнинг ўзгариши билан боғлиқ йўл. Ўтмишда имконият чекланган бўлса, бугунги аёл ўз териси учун юзлаб вариантлар орасидан танлов қила олади. Аммо мутахассисларнинг фикрича, қоидалар ўзгармайди: тўғри тозалаш, намлик, қуёшдан ҳимоя ва мунтазам парвариш ҳар қандай даврда гўзалликнинг асосий калитидир.