Инсон бу дунёда бошидан турли синовларни, дард ва ташвишларни ўтказади. Ҳаёт йўли бир текис эмас. Кучли ирода ҳар қандай қийинчиликларни сабр ила енгиб ўтишга қодир. Оғир қисматга учраб, кўнгли ярим бўлиб қолган бўлса-да, ўз иродаси ва ён-атрофидаги яқинлари меҳрибонлиги, қўллаб-қувватлови билан бу ҳаётда бахтли яшаётган юртдошларимиз талайгина.
Айниқса, ногиронлиги бўлган инсонларга берилаётган ижтимоий кўмаклар уларнинг кўнглини шод этиши билан бирга уларни яшашга бўлган ишончини янада оширади.
Аммо кўмакка чўзилган қўл миннатли бўлса-чи?! Бугун берилган ёрдам учун эртага яна азоб-уқубат, кўз ёшлар тўкилса-чи?! Бундай ҳолатлар шундоғам кўнгли ярим бўлган инсонларнинг ўзини хўрлангандек ҳис қилишига сабаб бўлмайдими?
Бежиз бу мавзуда сўз очмадик. Kun.uz таҳририятига Паст Дарғом туманида яшовчи, I гуруҳ ногиронлиги бўлган Севара Нурмуродовадан келган мурожаат шундай фикр юритишимизга сабаб бўлди.
Ушбу мурожаат юзасидан Севара билан учрашдик, унинг дардини ва қийнаётган муаммоларини тингладик.
Севара Нурмуродова 1992 йилда туғилган. Айни вақтда икки нафар – 7 ёшли Ҳасан-Ҳусан фарзандлари бор. 2016 йилда бахтсиз ҳодиса туфайли унинг умуртқа поғонаси лат ейди ва юриш бахтидан бир умрга айрилади. Фақат ногиронлик аравачасида ҳаракатлана олади. Шу туфайли турмуш ўртоғи билан ҳам ажрашиши унга яна бир оғир зарба бўлади. Ногиронлиги бўлса-да, яқинлари кўмагида фарзандларини тарбиялаб келмоқда.
Албатта, юртимизда ногиронлиги бўлган инсонлар ижтимоий муҳофазага олинган. Мунтазам равишда кўмаклар берилиб, арзон уй-жойлар билан таъминланмоқда.
“Менинг ҳам уй-жойга эҳтиёжим борлиги учун Паст Дарғом тумани ҳокимлигига мурожаат қилгандим. 2017 йил 24 декабрда орзум ушалди. Менга тантанали равишда икки хонали уй беришди. Биласизми, қувончим дунёга сиғмасди ўша пайт. Президентимиздан, вилоят ва туман раҳбарларидан беҳад миннатдор бўлдим. Телевидение съёмка қилди, тўлқинланиб, интервьюлар бердим. Аммо яқинда туман ҳокимлигидан уйни қайтариб беришим кераклигини айтишганида жуда ёмон аҳволга тушдим... Бу уйнинг эгаси бошқа эмиш...” — дея Севара Нурмуродова кўз ёшлари туфайли сўзларини охиригача давом эттиролмади.
Аслида нима бўлган?
2017 йил 1 декабрда “Ногиронлиги бўлган шахсларни давлат томонидан қўллаб-қувватлаш тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Президент фармони имзоланди. Фармонда белгиланган вазифалар ижроси юзасидан тумандаги ногиронлиги бўлган айрим фуқароларга арзон уй-жойлардан берилган. Севара Нурмуродовага ҳам туманнинг “Пўлатчи” маҳалласида қурилган икки қаватли уйлардан икки хонали хонадон ажратилган.
Аммо Севара Нурмуродованинг айтишича, уй топширилса-да, ҳали тайёр бўлмаганлиги учун икки ойдан кейин уйга кўчиб кирган. Унда ҳам вилоят ҳокимлигига бир неча марта мурожаат қилгандан кейин туман ҳокимлиги унга уйни берган.
Бироқ ҳалигача уй ҳужжатлари унга расмийлаштириб берилмаган. Шу туфайли зарур тўловларни ҳам амалга оширолмай келмоқда. Унга фақат ҳеч нарсага арзимайдиган, сертификат, дея рамкаланган оддий қоғоз берилган, холос.
Ушбу ҳолат юзасидан Паст Дарғом тумани ҳокимининг қурилиш масалаларига масъул ўринбосари Толиб Ҳамзаев билан суҳбатлашдик.
“2017 йил декабрь ойида ўша вақтдаги туман ҳокими томонидан зудлик билан уч нафар ногиронлиги бўлган шахсга уй топиш лозимлиги ҳақида топшириқ берилди. Аммо янги қурилаётган уй-жойлардан тайёр ҳолатдагиси йўқ эди. Уйга бошланғич тўловларни тўлаган ва қурилиши деярли якунланиб қолган уй эгаларидан сўраб, вақтинча бериб туришини илтимос қилдик. Уларга кейинчалик янги қурилаётган уйлардан берилиши тушунтирилганди. Бу орада Севара Нурмуродовага бошқа ердан кредит асосида уй-жой расмийлаштирилиб, бошланғич тўловлари тўлаб берилган. Аммо у бошқа уйга кўчишни истамаяпти”, – дейди Толиб Ҳамзаев.
“Улар менга тўлови қиммат бўлган уйни таклиф қилишяпти. Арзон уй-жой эмас. Аҳволимни кўриб турибсиз. Ахир, кредитни қандай тўлайман? Ойига олаётган ногиронлик нафақамдан икки баравар кўп тўлаб боришим керак. Ҳозир яшаётган уйим ногиронлиги бўлган, эҳтиёжманд оилалар учун қурилган. Менга расмийлаштириб берилса, ойига тўловни амалга оширишга нафақам етади. У ёғини бир амалларман. Аммо қиммат уй-жойга қурбим етмайди”, — дейди Севара Нурмуродова.
Икки фарзанди билан шу каби ора йўлда қолган Севара ушбу муаммо юзасидан кўмак сўради. Ахир, ишонган. Бир йил аввал уй топширилганида шу уй меники, деган хом хаёлларда қанчалик хурсанд бўлган?! Ёки бу оммавий ахборот воситалари учун навбатдаги “фонограмма”миди?
Туман ҳокимлиги мутасаддиларидан бу масаланинг қандай ечими борлиги ҳақида сўрадик.
Туман ҳокими ўринбосари Т.Ҳамзаев уйнинг ҳақиқий эгаси бошқа ердан қурилаётган янги уй-жойлардан олишга рози бўлса, Севара Нурмуродовага шу уйни расмийлаштириб беришлари мумкинлигини айтишди.
Бу масала юзасидан уйнинг ҳақиқий эгаси билан суҳбатлашдик. У бошқа жойдан уй берилса, бу уйни Севара Нурмуродовага расмийлаштириб берилишига эътирози йўқлигини билдирди.
Туман ҳокимлиги бу масала юзасидан зарур ҳужжатларни тез орада расмийлаштиришга ваъда берди.
Аслида бошидан ҳаммаси алдовлар аралашмасдан амалга оширилганда, шунча муаммо юзага келмасди. Ногиронлиги бўлган аёл ҳам шунчалик овора бўлмасди. Унинг кўзларидан бир йил аввал тўкилган севинч ёшлари бугунга келиб қайғу ёшларига айланмасди.
Севара Нурмуродова хонадонидан қайтар эканмиз, у боқиманда бўлмасдан, тадбиркорлик билан шуғулланмоқчи эканлигини билдирди.
Паст Дарғом туман ҳокими ўринбосари, хотин-қизлар қўмитаси раиси Зиёда Эшмуродова унга бу борада барча зарур кўмак берилишини айтди.
Муаммо шу тариқа ечим топди. Биз эса туман ҳокимлиги мутасаддиларининг ваъдалари бажарилишига, “фонограмма” “жонли ижро”га айланишидан умид қилиб, ортга қайтдик.
Бардошбек САМАД ўғли,
Kun.uz мухбири.
